Nhiều người có trách nhiệm không dám mua sắm trang thiết bị vì sợ sai, sợ vi phạm
Thảo luận tại hội trường Quốc hội sáng 12.6, đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn Đồng Nai) nhấn mạnh, dự án Luật Khám chữa bệnh (sửa đổi) trình Quốc hội xem xét lần này đặt trong bối cảnh ngành y tế thực sự đang trải qua khủng hoảng. Lúc này, sự chia sẻ, động viên đội ngũ nhân viên y tế là rất cần thiết.
Theo đại biểu Long, dịch bệnh vẫn chưa kết thúc, công tác khám chữa bệnh chăm sóc sức khỏe nhân dân đang rất khó khăn, tình trạng thiếu thuốc, sinh phẩm vật tư, vật tư y tế đang diễn ra nhiều nơi. Nhiều người có trách nhiệm không dám mua sắm, sợ sai, sợ vi phạm.
Do đó, đại biểu Nguyễn Công Long cho rằng, việc sửa đổi Luật Khám chữa bệnh cần giải quyết căn bản những vấn đề bất cập lâu nay trong ngành y tế. Phải giải quyết những quy định bất hợp lý trong ngành y tế như mô hình quản lý kiêm nhiệm giữa chuyên môn và quản lý điều hành bệnh viện công.
Theo đại biểu Long, nước ta là một trong số ít những quốc gia áp dụng mô hình quản lý kiêm nhiệm. Điều này dẫn đến những bất cập trong quản lý trang thiết bị, nguồn nhân lực, hạ tầng… làm chất lượng khám chữa bệnh kém đi, thiếu tính chuyên nghiệp.
Mặt khác, các trường y hiện nay chỉ chú trọng đào tạo các chuyên ngành y khoa, y đa khoa, cử nhân điều dưỡng… mà không chú trọng đào tạo quản lý bệnh viện. "Không phải cho đến bây giờ khi hàng loạt lãnh đạo quản lý bệnh viện sai phạm, xử lý hình sự chúng ta mới thấy mà sự bất cập, mà đã xuất hiện từ lâu" - ông nói.
Theo ông Long, câu chuyện giằng xé giữa chuyên môn và quản lý vẫn còn tiếp tục đến thời điểm này. Mới đây, chúng ta vẫn còn nhớ câu chuyện một bác sĩ đã từ chối làm Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị để chuyên tâm cho làm khoa học.
Ông cho rằng, đối với những người chấp nhận vừa làm chuyên môn, vừa làm quản lý thì rất khó hoàn thành nhiệm vụ.
“Chúng ta thử hình dung, một bác sĩ bước vào phòng mổ thay vì toàn tâm toàn ý cứu bệnh nhân thì đầu óc lại đang bị phân tâm bởi gói thầu A, hợp đồng B nào đó. Ai cũng hiểu trong gói thầu, hợp đồng đó có vô số lợi ích của những cơ man các mối quan hệ chằng chịt. Nếu không thắng nổi, xử lý hết mối quan hệ đó thì vào tù là sớm hay muộn” - đại biểu trăn trở.
Đại biểu Nguyễn Công Long cho hay, ngành y tế đã thấy rõ những bất cập của nhiệm kỳ trước. Bộ Y tế đã trình Chính phủ về chủ trương thí điểm cơ chế tự chủ đối với đơn vị sự nghiệp y tế công lập.
Theo đó, cùng với đổi mới cơ chế tự chủ tài chính, bệnh viện công sẽ tự chủ về tổ chức bộ máy theo mô hình thành lập hội đồng quản lý gồm tổng giám đốc và giám đốc điều hành.
Dự kiến sẽ thí điểm bệnh viện công thuê giám đốc điều hành là CEO, thay những nhà quản lý chuyên môn bằng những nhà quản lý chuyên nghiệp. CEO không cần giỏi về y khoa mà cần giỏi về quản lý điều hành.
"Rất tiếc là những nỗ lực đó chưa hiệu quả, theo đánh giá, quá trình triển khai mô hình trên gặp phải hai rào cản chính là nhận thức và thể chế" - đại biểu Long nêu ý kiến.
Từ những phân tích trên, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi bổ sung quy định phân định rõ hoạt động chuyên môn và hoạt động quản lý bệnh viện công.
Cần có cơ chế kiểm soát giá, quy định khung giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh
Tham gia thảo luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (đoàn Tiền Giang) tán thành cao với sự cần thiết sửa Luật khám bệnh, chữa bệnh năm 2009.
Quan tâm về giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, đại biểu Cầm cho rằng: Chi phí khám bệnh, chữa bệnh có tác động trực tiếp tới quỹ bảo hiểm y tế, ngân sách nhà nước cũng như tài chính cùng mỗi người dân.
Theo đại biểu, do dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh là dịch vụ đặc biệt, người bệnh không có quyền thỏa thuận trả giá. Do vậy, thẩm quyền quyết định giá dịch vụ khám, chữa bệnh cần thực hiện theo nguyên tắc Nhà nước thống nhất quản lý về giá. Nhà nước ban hành giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh đối với cơ sở khám, chữa bệnh công lập và quy định khung giá dịch vụ khám, chữa bệnh với những cơ sở y tế thực hiện cơ chế tự chủ và xã hội hóa.
Đại biểu nêu rõ, đối với khối tư nhân cần có cơ sở, cơ chế kiểm soát giá, quy định khung giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh để đảm bảo quyền của người bệnh.
"Nếu thả nổi cho giá khu vực tư nhân quyết định, sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh. Người bệnh phải trả chi phí cao khi họ không có lựa chọn khác trong thời điểm các cơ sở y tế công lập đã quá tải như thực tế trong dịch bệnh COVID-19 vừa qua" - đại biểu Nguyễn Thanh Cầm nêu quan điểm.