Nhiều gói thầu mua sắm "đóng băng" ở Bộ Y tế
Báo Lao Động vừa đăng tải loạt bài viết phản ánh hàng loạt những bất cập, hệ lụy xấu từ việc chậm đấu thầu, mua sắm thuốc, hóa chất, vật tư y tế mà bệnh nhân, người nhà bệnh nhân cũng như đội ngũ y bác sỹ tại một số bệnh viện tuyến tỉnh ở Thái Bình đã, đang phải gánh chịu trong suốt thời gian qua.
Đơn cử như tại Bệnh viện Mắt Thái Bình, trong một thời gian dài đã tồn tại tình trạng thiếu hụt thủy tinh thể nhân tạo phục vụ phẫu thuật thay thủy tinh thể cho các bệnh nhân mắc các bệnh liên quan thủy tinh thể.
Thái Bình không phải tỉnh duy nhất có nhiều bệnh viện thiếu thuốc men, trang thiết bị y tế; nhiều bệnh viện ở Cần Thơ, Hậu Giang, Khánh Hòa, Phú Thọ... vài tháng qua thiếu một số thuốc, vật tư y tế do chậm đấu thầu mua sắm, ảnh hưởng quyền lợi bệnh nhân.
Trả lời bên hành lang Quốc hội về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Anh Trí cho rằng, nguyên nhân bởi các giám đốc không "mặn mà", thậm chí ngần ngại thực hiện các gói thầu mua sắm thiết bị y tế. Đây là thực tế khá phổ biến, đã được báo chí, xã hội lên tiếng phản ánh.
"Đây là điều đáng quan ngại vì hậu quả chủ yếu tác động đến người bệnh, đến nhân dân, ảnh hưởng đến chất lượng khám chữa bệnh, gây tốn kém cho người bệnh vì họ phải mua vật tư, thuốc đó ở ngoài và cũng không quản lý được chất lượng, rất nguy hiểm", GS cho hay.
Song, nguyên nhân sâu xa được GS Nguyễn Anh Trí chỉ ra, đó là hệ thống pháp luật của chúng ta vẫn còn nhiều chỗ thiếu, bất cập, không cập nhật kịp với tình hình.
"Thực ra, cán bộ y tế đã được cử làm quản lý, tôi biết họ không phải kém và cũng không phải ai cũng xấu cả. Nhưng vì lâu nay chúng ta thiếu một hành lang pháp lý chuẩn mực, đầy đủ, cho nên họ làm bị vướng, bị sai. Nhất là chống dịch như chống giặc, rồi cứu bệnh như cứu hỏa, toàn những việc rất gấp cho nên rất dễ bị sai", ông Trí nói.
Bên cạnh đó, theo GS Nguyễn Anh Trí, khi hoàn thành việc đấu thầu mua sắm thuốc men, trang thiết bị y tế, còn có một quy trình nữa là thẩm định. Việc thẩm định trong thời gian vừa qua còn nhiều bất cập, nhiều cán bộ thẩm định đã vướng vào vòng lao lý.
Cho nên hiện nay, có tình trạng cán bộ thẩm định không dám làm. Trường hợp thẩm định xong, gửi lên Bộ Y tế để phê duyệt lần cuối cũng bị "đóng băng" ở đó, gần như không ai dám xét duyệt. "Đây là thực tế mà tôi tin rất ít người nói ra", GS cho hay.
Cần phải chọn một người đủ khả năng để chèo lái ngành
Ông Trịnh Xuân An - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng - an ninh của Quốc hội cho rằng, ngành y tế là một trong những trụ cột lớn của an sinh, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của mọi người dân, từng nhà. Có sai phạm là phải xử lý nhưng không vì những sai phạm, không vì hàng loạt cán bộ, lãnh đạo bị vướng vào vòng lao lý mà ảnh hưởng đến hệ thống y tế.
"Chúng ta phải có nhìn nhận một cách trực diện, để cùng củng cố, bắt tay ngay vào việc ổn định và tạo điều kiện cho hệ thống y tế đổi mới, không được đánh rơi đi những kết quả mà chúng ta đã nỗ lực trong nhiều năm, đó là chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân", ông An nói.
Trả lời câu hỏi có tình trạng nhiều bệnh viện đang thiếu thuốc, thiếu trang thiết bị y tế do mọi hoạt động đấu thầu mua sắm đều bị ngưng lại vì lo sai phạm..., gây ảnh hưởng đến bệnh nhân, ông An cho hay, ngành y tế vừa trải qua giai đoạn chống dịch, lại gặp biến cố này trong khi việc xây dựng hệ thống chính sách có vẻ như không được quan tâm đúng mức.
Như với quy định về mua sắm trang thiết bị y tế, thuốc, sinh phẩm xét nghiệm, rồi vấn đề xã hội hóa, dù đã có nhưng không phù hợp, không sửa đổi kịp thời.
Do đó, khâu xây dựng chính sách là quan trọng, phải bắt tay vào ngay, đặc biệt là hệ thống chính sách y tế, Luật khám chữa bệnh còn nhiều vấn đề mà người dân quan tâm, như giá dịch vụ y tế, xã hội hóa, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ y bác sĩ ở các cơ sở khám chữa bệnh. Nếu không làm sớm, hệ thống y tế có nguy cơ sụp đổ.
Theo ông An, cần phải chọn một người có đủ khả năng để chèo lái ngành, một tư lệnh ngành có đủ bản lĩnh, giải quyết từng việc, những bất cập trong ngành.
Có những vấn đề cần phải làm quyết liệt, mạnh mẽ, nghiêm túc và trách nhiệm hơn. Ví dụ như việc chi hỗ trợ ngành y nói chung và đội ngũ y bác sĩ nói riêng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có quyết định, có nghị quyết rồi nhưng đến nay nhiều bác sĩ đi trực chống dịch chưa nhận được đồng nào.
Cái gì hỗ trợ cho ngành y, cái gì tháo gỡ được phải tháo gỡ ngay, như các quy định liên quan xã hội hóa, đầu tư trang thiết bị máy móc, cần làm ngay chứ không thể để dừng hết lại như hiện nay.
Trước mắt, phải ổn định tâm lý, có người đứng ra chèo lái vững vàng để các bệnh viện, cơ sở y tế... được hoạt động theo cơ chế bình thường; mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế, thuốc, sinh phẩm bình thường phục vụ tốt công tác khám chữa bệnh.
