Naomi Murdoch - tác giả chính của nghiên cứu về âm thanh của lốc cát trên sao Hỏa - chia sẻ với AFP: “Chúng tôi trúng số độc đắc” khi micrô của tàu thám hiểm thu được âm thanh của lốc bụi ở phía trên.
Các nhà nghiên cứu hy vọng đoạn ghi âm sẽ giúp hiểu rõ hơn về thời tiết và khí hậu trên sao Hỏa, trong đó bao gồm cả bầu khí quyển và bề mặt của hành tinh đỏ từng hỗ trợ sự sống ra sao.
Lốc bụi hay quỷ bụi là những cơn lốc ngắn chứa đầy bụi hình thành khi có sự khác biệt lớn giữa nhiệt độ mặt đất và trên không. Lốc bụi rất phổ biến trên sao Hỏa.
Lốc bụi là đặc trưng phổ biến ở miệng núi lửa Jezero, nơi tàu thám hiểm Perseverance hoạt động từ tháng 2.2021. Tuy nhiên, trước đây tàu thám hiểm của NASA chưa bao giờ ghi được âm thanh của lốc bụi.
Tình cờ vào ngày 27.9.2021, một cơn lốc cao 118m và rộng 25m lao thẳng qua phía trên tàu thám hiểm. Lần này, micrô trên SuperCam của tàu Perseverance đã bắt được âm thanh kỳ dị của lốc bụi sao Hỏa. Trước đây, chính micrô trên SuperCam đã ghi lại âm thanh đầu tiên từ bề mặt sao Hỏa.
Tác động của bụi trong lốc tạo ra âm thanh “tac tac tac” cho phép các nhà nghiên cứu đếm số lượng hạt để nghiên cứu cấu trúc và hành vi của cơn lốc.
Âm thanh này cũng có thể giúp các nhà khoa học giải quyết một bí ẩn khác. Ở một số nơi trên sao Hỏa, những cơn gió lốc đi qua hút bụi, làm sạch các tấm pin mặt trời của tàu thám hiểm. Nhưng ở một số nơi khác, cơn lốc di chuyển mà không đẩy nhiều bụi đi như thể chỉ luân chuyển không khí.
Ví dụ, các tấm pin mặt trời của tàu đổ bộ InSight của NASA bị bụi phủ kín vì hoạt động ở khu vực không thể tận dụng các máy hút bụi tự nhiên này.
Âm thanh của lốc bụi thậm chí có thể làm sáng tỏ những cơn bão bụi lớn quét qua hành tinh đỏ.
Ông Sylvestre Maurice - nhà khoa học hành tinh đồng tác giả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications - cho hay, việc phân tích bụi sao Hỏa giúp khám phá sự tương tác giữa mặt đất và bầu khí quyển cực mỏng của sao Hỏa.
Ông Maurice nói, hàng tỉ năm trước, bầu khí quyển sao Hỏa dày hơn nhiều giúp cho nước ở dạng lỏng duy trì sự sống.
“Bạn có thể nghĩ rằng việc nghiên cứu khí hậu sao Hỏa ngày nay không liên quan đến việc tìm kiếm dấu vết sự sống từ hàng tỉ năm trước. Nhưng việc tìm kiếm này là một phần trong quá trình đó vì lịch sử của sao Hỏa là một trong những sự biến đổi khí hậu khắc nghiệt từ một hành tinh nóng ẩm thành một hành tinh hoàn toàn khô cằn và lạnh giá" - ông nói.