Hai vụ nổ, cách nhau khoảng 15 phút, xảy ra gần Nghĩa trang Liệt sĩ tại Nhà thờ Hồi giáo Saheb al-Zaman ở quê nhà của Tướng Soleimani khi những người ủng hộ tập trung tưởng nhớ vị tướng thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ năm 2020 ở Baghdad.
Tướng Soleimani là người đứng đầu lực lượng Quds tinh nhuệ - đơn vị hoạt động nước ngoài của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran và giám sát các hoạt động quân sự trên khắp Trung Đông. Tướng Soleimani được nhiều người dân Iran coi là anh hùng nhờ vai trò trong việc đánh bại IS ở cả Iraq và Syria. Ông đóng vai trò trung gian quyền lực quan trọng trong khu vực, thiết lập chương trình nghị sự chính trị và quân sự của Iran ở Syria, Iraq và Yemen.
Hãng thông tấn Tasnim dẫn nguồn tin cho biết, "2 túi đựng bom đã phát nổ" và "thủ phạm dường như đã kích nổ bom bằng điều khiển từ xa".
Theo dữ liệu của AFP, vụ đánh bom ngày 3.1 là vụ đẫm máu nhất ở Iran kể từ vụ đốt phá Cinema Rex năm 1978 ở thành phố Abadan phía tây nam đất nước khiến ít nhất 377 người thiệt mạng.
Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cáo buộc kẻ thù của đất nước đã gây ra vụ tấn công và cam kết sẽ đáp trả mạnh mẽ. Tổng thống Ebrahim Raisi hủy chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ ngày 4.1 sau khi vụ tấn công xảy ra. Cộng hòa Hồi giáo Iran tuyên bố 4.1 là ngày quốc tang.
Chưa có bên nào nhận trách nhiệm trong cuộc tấn công tại Iran. Cuộc tấn công ở Iran xảy ra trong bối cảnh căng thẳng ở Trung Đông tăng cao về cuộc chiến Israel - Hamas ở Gaza và vụ sát hại một lãnh đạo cấp cao của Hamas xảy ra ở Lebanon ngày 2.1. Vụ tấn công ở Iran làm dấy lên lo ngại xung đột ngày càng mở rộng trong khu vực, làm rung chuyển thị trường toàn cầu trong bối cảnh giá dầu tăng hơn 3% và cộng đồng quốc tế đã lên án vụ việc. Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và một số quốc gia, trong đó có Saudi Arabia, Jordan, Đức và Iraq đã lên án vụ tấn công ở Iran.
Văn phòng Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cho hay, Tổng Thư ký lên án mạnh mẽ vụ tấn công. EU nhấn mạnh: "Hành động khủng bố này đã dẫn tới lượng lớn dân thường thiệt mạng và bị thương".
Trong diễn biến khác, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken rời Washington vào tối 4.1 để lên đường thăm Trung Đông, trong đó có Israel. Đây là chuyến đi thứ tư của ông Blinken tới khu vực và là chuyến đi thứ năm tới Israel - không bao gồm chuyến tháp tùng Tổng thống Joe Biden - kể từ khi xung đột Hamas - Israel nổ ra ngày 7.10.2023.
Cũng tại Trung Đông, ngày 3.1, Mỹ và 12 đồng minh đã ra cảnh báo cuối cùng cho lực lượng Houthi phải ngừng các cuộc tấn công vào các tàu ở Biển Đỏ nếu không sẽ phải đối mặt với hành động quân sự có mục tiêu.
"Hãy để chúng tôi làm rõ thông điệp: Chúng tôi kêu gọi chấm dứt ngay các cuộc tấn công bất hợp pháp, thả các tàu và thủy thủ đoàn bị giam giữ bất hợp pháp. Houthi sẽ phải chịu trách nhiệm nếu tiếp tục đe dọa tính mạng, nền kinh tế toàn cầu và dòng chảy thương mại tự do trên các tuyến đường thủy quan trọng của khu vực" - thông cáo nêu rõ.
Cùng ngày, Mỹ kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hành động chống lực lượng Houthi, cũng như cảnh báo Iran về việc tài trợ cho lực lượng này. Lực lượng Houthi tại Yemen đã thực hiện ít nhất 23 cuộc tấn công kể từ ngày 19.12.2023. Trong nhiều tuần, Houthi tuyên bố tấn công các tàu ở Biển Đỏ mà họ cho là có liên quan đến Israel hoặc đang hướng tới các cảng của Israel.
Mỹ và các đồng minh đã thành lập Chiến dịch Bảo vệ Thịnh vượng để bảo vệ giao thông tàu thuyền. Hiện tại, các tàu chiến của Mỹ, Pháp và Vương quốc Anh đang tuần tra khu vực. Cuối tuần trước, trực thăng của Mỹ đã nổ súng vào lực lượng Houthi sau khi lực lượng này tấn công một tàu chở hàng ở Biển Đỏ.
