Nhiều người cẩn thận cắt giảm món trứng và thịt gia cầm khỏi thực đơn sau khi biết thông tin một bệnh nhân tử vong do cúm A/H5N1.
PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết: Virus A/H5N1 thường tồn tại ở gia cầm hoặc chim hoang dã. Virus này có thể lây lan cho người tiếp xúc gần, tỉ lệ tử vong trước đây lên tới 50%. Hiện nay, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chưa chính thức xác nhận khả năng lây truyền cúm A/H5N1 từ người sang người.
Người nhiễm bệnh thải virus qua nước bọt, chất nhầy và phân. Virus tồn tại trong khí dung hoặc bụi khí, xâm nhập vào mắt, mũi, miệng của con người. Hầu hết ca nhiễm xảy ra khi con người tiếp xúc gần, kéo dài với gia cầm mắc bệnh mà không đeo găng tay, khẩu trang bảo vệ. Nguy cơ lây nhiễm phụ thuộc vào mức độ tiếp xúc, thời gian tiếp xúc, khoảng cách.
Trứng gia cầm có thể lây nhiễm virus từ phân và dịch nhày. Trong quá trình vận chuyển, chế biến nếu con người tiếp xúc trên bề mặt trứng có thể lây nhiễm virus. Tuy nhiên, tỉ lệ lây nhiễm này thấp.
Cúm gia cầm không lây lan qua thực phẩm nấu chín. Không có bằng chứng nào cho thấy ăn thịt gia cầm hoặc trứng nấu chín có thể truyền virus sang người.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo nấu ăn đúng cách là một biện pháp chung tốt. Virus có thể bị tiêu diệt bởi nhiệt nên gia cầm phải được nấu ở nhiệt độ bên trong là 74 độ C để đảm bảo an toàn khi ăn.
Bà Hoàng Bích Thủy, Trưởng Đại diện Tổ chức Hiệp hội bảo tồn động vật hoang dã (WCS) - Văn phòng Việt Nam, việc tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với động vật bị nhiễm bệnh đều là nguy cơ lây nhiễm sang người.
Trào lưu nuôi chim cảnh hay động vật hoang dã trở nên phổ biến trong thời gian gần đây. Các hành động thường xuyên xảy ra như tiếp xúc trực tiếp/gần, ôm ấp, bế, hôn... trong các điều kiện không đảm bảo (về vệ sinh, điều kiện nuôi nhốt, môi trường sống, phương tiện phòng hộ cá nhân...), người nuôi bị cắn, cào… đều tạo ra điều kiện lý tưởng cho sự sinh sôi, phát tán và lây lan của các tác nhân gây bệnh lây truyền bệnh từ động vật sang cho con người và ngược lại.
Các loài chim hoang dã khi nhiễm virus cúm A thường không có biểu hiện triệu chứng rõ ràng nên khó nhận biết được chim mang mầm bệnh. Ngoài cúm gia cầm, chim hoang dã còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình lây nhiễm của một số bệnh khác.
Hiện nay đang là giai đoạn chuyển mùa từ cuối xuân sang hè, điều kiện thời tiết thay đổi cũng là nguyên nhân khiến dịch cúm gia cầm gia tăng. Liên quan đến cúm A/H5N1, Bộ Y tế nhận định, trong thời gian tới vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người. Do đó, để chủ động phòng, chống dịch cúm A/H5N1 lây từ gia cầm sang người, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp như:
Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; đảm bảo ăn chín, uống sôi; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.
Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc.
Khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.
Hạn chế tiếp xúc, giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim.
Khi có biểu hiện cúm như sốt, ho, đau ngực, khó thở có liên quan đến gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.
