Như Lao Động đã thông tin, UBND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định dừng triển khai thực hiện 4 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh đã được phê duyệt từ các năm 2021 và 2022.
Đó là các đề tài: Nhiệm vụ “Xây dựng chế độ tuân thủ của doanh nghiệp trong điều kiện kinh tế mở tại tỉnh Quảng Ninh"; “Nghiên cứu sản xuất giống san hô cứng bằng phương pháp phân mảnh và trồng phục hồi trên rạn san hô bị suy thoái khu vực ven biển tỉnh Quảng Ninh”; “Nghiên cứu xử lý hàu sau thu hoạch phục vụ sản xuất sản phẩm sashimi"; “Nghiên cứu hoàn thiện công nghệ sản xuất một số sản phẩm giá trị gia tăng từ hàu".
Theo UBND tỉnh Quảng Ninh, việc dừng triển khai là do các nhiệm vụ nêu trên chưa xác định phương án ứng dụng, duy trì và nhân rộng kết quả sản phẩm sau khi nghiên cứu.
Về kinh phí đã cấp để thực hiện 4 nhiệm vụ nêu trên là hơn 5,9 tỉ đồng, theo báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ Quảng Ninh, đến nay chưa sử dụng và chưa ký hợp đồng thực hiện.
Không bàn đến chi tiết, sự hay dở, thiết thực hay không... của 4 nhiệm vụ khoa học vừa bị dừng nói trên. Chỉ nói rằng, việc 4 đề tài buộc phải dừng do chưa xác định được phương án ứng dụng lần nữa cho thấy bức tranh nghiên cứu khoa học chẳng mấy tươi sáng, không chỉ của một địa phương cụ thể mà của cả nước nói chung.
Đó là tình trạng có rất nhiều nhà khoa học chỉ nghiên cứu và “chào bán” những thứ do mình hoặc chúng mình nghĩ ra chứ chưa nghiên cứu những thứ mà xã hội đang cần hoặc được đặt hàng có tính ứng dụng cao từ các doanh nghiệp. Tức nghiên cứu và bán cái mình có, mình cho là hay chứ không phải cái người khác cần!
Đó là chưa kể đến một thực trạng khác khá phổ biến, theo như thừa nhận của lãnh đạo một trường đại học ở miền Trung là “tập nghiên cứu khoa học”.
Vì là nghiên cứu khoa học theo kiểu “tập” nên năm nay anh A được “tập” thì sang năm phải đến phiên anh B “tập”, sang năm nữa thì đến lượt chị C… Cứ thế các anh chị ấy cứ luân phiên nhau “tập” và kết quả thu được chỉ có mỗi Nhà nước tốn tiền!
Đây cũng là một phần lý do mà hồi tháng 6, trên diễn đàn Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đã không thể có câu trả lời ngay cho các câu hỏi của đại biểu rằng: Năm qua, trong số đề tài nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước - có bao nhiêu đề tài được đưa vào ứng dụng? Trong số đó, có bao nhiêu đề tài mang lại kết quả thiết thực? Và có bao nhiêu đề tài nghiên cứu khoa học đang để trong ngăn kéo?
Cũng may là Quảng Ninh đã kịp thời cho dừng 4 nhiệm vụ nghiên cứu khoa học với gần 6 tỉ đồng chưa sử dụng. Nếu không, ngân sách không những sẽ “hụt” thêm một ít mà con số thống kê về đề tài trong ngăn kéo của Bộ Khoa học và Công nghệ cũng sẽ “dày” thêm một phần.