Hiểm họa sạt lở từ thói quen khoét núi làm nhà ở Tây Bắc

Dọc tuyến đường Tà Lèng - Mường Phăng (TP. Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên) có chiều dài khoảng 17km, không khó bắt gặp những ngôi nhà được xây dựng “khoét núi” tựa lưng vào vách núi.

Dọc tuyến đường Tà Lèng - Mường Phăng (TP Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên) có chiều dài khoảng 17km, không khó bắt gặp những ngôi nhà được dựng lên sau khi người dân khoét núi để lấy mặt bằng.

Để có được khoảng đất đủ rộng làm nhà, nhiều hộ dân đã không ngần ngại san ủi, khoét sâu vào vách núi. Điều này tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, đặc biệt trong mùa mưa lũ.

Đất đá bị tác động làm thay đổi kết cấu dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ sạt lở.

Theo ghi nhận của phóng viên, những ngôi nhà “khoét núi” tại các bản Bua, Đông Mệt 1, Co Thón, Muông, thuộc xã Mường Phăng và Pá Khoang, khá phổ biến.

Theo ghi nhận của phóng viên, rất nhiều ngôi nhà tại các bản: Bua, Đông Mệt 1, Co Thón, Muông, thuộc 2 xã Mường Phăng và Pá Khoang được dựng lên ngay dưới vách núi nguy hiểm.

Tại khu vực bản Bua - xã Mường Phăng, ngôi nhà cấp 4 do “khoét núi làm nhà” của anh Lường Văn Đức đã bị sạt vào cuối tháng 8.2024.

Tại khu vực bản Bua - xã Mường Phăng, ngôi nhà cấp 4 của gia đình anh Lường Văn Đức cũng mới bị sạt lở đất vào cuối tháng 8.2024.

Theo anh Đức, ngôi nhà mới được xây dựng và hoàn thiện chỉ vài tháng trước đó, nhưng do mưa lớn, đất đá từ trên núi sạt xuống đã gây ra thiệt hại đáng kể.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lò Văn Hợp - Chủ tịch UBND xã Mường Phăng, TP. Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên cho biết: “Chúng tôi cũng đã nhiều lần tổ chức tuyên truyền vận động người dân không làm nhà ở những nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở, tuy vậy tình trạng này vẫn xảy ra.”

Ông Lò Văn Hợp - Chủ tịch UBND xã Mường Phăng, TP Điện Biên Phủ, cho biết, xã đã nhiều lần tổ chức tuyên truyền vận động người dân không làm nhà ở những nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở, tuy vậy tình trạng này vẫn xảy ra.

theo quy định thì việc người dân làm “nhà tạm” trên đất vườn đồi không phải xin phép chính quyền, do vậy nên cũng rất khó quản lý mà chỉ dừng ở việc tuyên truyền, vận động.

"Theo quy định, việc người dân làm nhà tạm (không xây dựng kiên cố) trên đất vườn đồi thì không phải xin phép chính quyền. Do vậy nên rất khó quản lý mà chỉ dừng ở việc tuyên truyền, vận động" - ông Hợp nói.

Theo một người dân bản Đông Mệt 1, xã Pá Khoang, do quỹ đất làm nhà hẹp, nhu cầu mở rộng không gian sống ngày càng tăng nên buộc phải lựa chọn giải pháp này, mặc dù biết rõ nguy cơ sạt lở luôn rình rập.

Một người dân bản Đông Mệt 1, xã Pá Khoang cho rằng, do quỹ đất làm nhà hạn hẹp, nhu cầu mở rộng không gian sống ngày càng cao nên buộc phải lựa chọn giải pháp khoét thêm vào núi để có mặt bằng "mặc dù biết rõ nguy cơ sạt lở luôn rình rập".

Thế nhưng, khi xảy ra sự cố sạt lở, thiệt hại về tính mạng và tài sản của nhân dân thì việc đầu tiên là chính quyền địa phương lại phải đứng ra khắc phục, xử lý...

Người dân thì biết rõ nguy cơ mất an toàn nhưng vẫn khoét núi làm nhà, còn chính quyền thì chưa có chế tài để quản lý.

Thực tế cũng đã chứng mình, chỉ trong vài năm gần đây, không chỉ ở Điện Biên mà tại hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc đã có rất nhiều vụ sạt lở đất nghiêm trọng xảy ra, cướp đi tính mạng và tài sản của nhiều người dân.

Thực tế cũng đã chứng minh, chỉ trong vài năm gần đây, không chỉ ở Điện Biên mà tại hầu hết các tỉnh miền núi phía Bắc đã có rất nhiều vụ sạt lở đất nghiêm trọng xảy ra, cướp đi tính mạng và tài sản của nhiều người dân.