Độc đáo điện thờ voi hàng trăm năm tại Cố đô Huế

Nằm cách trung tâm TP. Huế gần 6,5km về phía Tây, cách di tích Hổ Quyền khoảng 500m, điện Voi Ré là nơi để thờ cúng, tưởng nhớ những con voi của triều Nguyễn. Tương truyền rằng, dưới thời Trịnh Nguyễn phân tranh, trong một lần giao tranh với quân đội Đàng Ngoài, một vị tướng của Đàng Trong đã tử trận.

Trước cái chết của chủ nhân, con voi của vị tướng trên đã vô cùng đau buồn và chạy trên một quãng đường hàng trăm dặm từ chiến địa về thủ phủ Phú Xuân. Khi đến một vị trí nằm phía đông của đồi Thọ Cương, con voi đã rống lên tiếng vang như đang phẫn uất, đau thương; ngay sau đó, con voi ngã xuống và chết.

Xúc động trước sự trung thành của một con voi, người dân địa phương đã làm lễ an táng và xây mộ cho con vật; khu mộ được gọi là mộ Voi Ré.

Xúc động trước sự trung thành của con voi, người dân địa phương đã làm lễ an táng và xây mộ cho con vật; khu mộ được gọi là mộ Voi Ré.

Sau khi vua Gia Long lên ngôi, ông đã cho xây dựng một ngôi điện thờ với tên gọi là Long Châu Miếu bên cạnh mộ con voi, mục đích để thờ các vị thần bảo vệ và thờ bốn con voi dũng cảm nhất trong chiến trận của triều Nguyễn.

Từ đó, dân gian quen gọi ngôi miếu này là điện Voi Ré.

Điện được xây theo nguyên tắc phong thủy, vận dụng Thành Lồi (kiến trúc cũ của người Chăm) làm bình phong, phía trước có hồ Điện tạo yếu tố “minh đường”.

Hồ Điện này là nơi các Quản Tượng thường đưa voi đến uống nước trước mỗi trận đấu giữa voi và cọp được tổ chức tại Hổ Quyền.

Không những mang tính lễ nghi và tâm linh, việc cho voi uống nước tại Hồ Điện là để hy vọng con voi được tăng thêm sức mạnh và may mắn trong các trận đấu.

Qua quan sát, điện được xây theo kiểu chữ Môn, xung quanh có la thành xây bằng gạch. Bước lên 17 bậc cấp là cổng tam quan, phía trên chính giữa cổng có khảm sành sứ ba chữ Hán với nội dung “Nghiễm Nhược Lâm”.

Nằm ở trung tâm là miếu Long Châu, được xây dựng theo kiểu “trùng thiềm điệp ốc”, bao gồm 5 gian 2 chái và mái lợp ngói liệt.

Bên trong miếu trang trí hệ thống liên ba bằng gỗ với 104 ô hộc, chủ yếu là chữ “Thọ” theo lối chữ “Triện” cùng chim muông hoa lá.

Ngày xưa, bên trong phần hậu điện có thờ bài vị các vị thần hộ vệ, tuy nhiên hiện nay trong miếu chỉ còn lại bài vị của 04 vị thần là: thần Thiên Sư, thần Chúa Động, thần Hồng Nương và Tiền, Hậu Khai Khẩn.

Ngày xưa, bên trong phần hậu điện có thờ bài vị các vị thần hộ vệ, tuy nhiên hiện nay trong miếu chỉ còn lại bài vị của 4 vị thần là: Thần Thiên Sư, thần Chúa Động, thần Hồng Nương và Tiền, Hậu Khai Khẩn.

Hai bên miếu Long Châu là Đông Phối điện và Tây Phối điện. Đây là nơi thờ các con voi có nhiều công trạng trong trận mạc vào thời kỳ khởi lập đế nghiệp của triều Nguyễn. Vào năm 1825, vua Minh Mạng đã sắc phong cho điện Voi Ré và ban cho các vị thần danh hiệu “Trợ Oai Tượng Võ Linh Ứng Hộ Tượng chi thần”.