Trước đó, tôi đã được ông Sỹ bộc bạch nguồn cơn kế hoạch “đánh án” lần này. Theo phản ánh của người dân và báo chí, Cty Thành Bưởi không được cấp phép chạy xe khách chuyên tuyến TPHCM - Đà Lạt, song đã núp bóng dưới hình thức xe hợp đồng. Ban ngày cứ 30 phút có một chuyến, còn buổi tối là 15 phút/chuyến xe khách giường nằm.
Trong khi theo Nghị định 91, 93 của Chính phủ về quản lý kinh doanh vận tải, thì các xe hợp đồng phải có hợp đồng ký với một đơn vị nhất định, không được bán vé cho khách tại bến cũng như bắt khách dọc đường. Xe kinh doanh chuyên tuyến bắt buộc phải xuất bến tại các bến xe quy định đảm bảo tiêu chuẩn.
Việc lợi dụng hình thức xe hợp đồng để xuất bến tại bến xe tư nhân như Cty Thành Bưởi còn gây thất thu tiền thuế, phí không nhỏ cho Nhà nước. Mặt khác, việc phân luồng tuyến xe khách cố định đã tính đến khả năng cung cầu. Nếu các xe không được cấp phép chạy tuyến cố định sẽ làm lệch cung cầu, gây cạnh tranh bất công bằng giữa các DN vận tải trên tuyến.
Vì vậy, Bộ trưởng Bộ GTVT đã yêu cầu TTGT bộ làm rõ và xử lý nghiêm, không để một DN ngang nhiên vi phạm quy định quản lý vận tải hành khách, kiên quyết lập lại trật tự trong lĩnh vực kinh doanh vận tải...
Tại bến xe Lê Hồng Phong, chiếc xe 59S-9102 của Thành Bưởi đã chuẩn bị xuất bến, chúng tôi bèn hỏi đi Đà Lạt và được mời làm hợp đồng vận chuyển cho 4 khách với giá 960.000 đồng, loại xe giường nằm. Lúc này, trên xe đã có khá nhiều hành khách. Khoảng 1h40 xe chuyển bánh. Anh phụ xe bắc chiếc loa tay giới thiệu về hành trình, điểm đỗ và thời gian chạy xe, sau đó rất nhanh nhẹn anh ta đi thu tiền vé, mỗi người 240.000 đồng.
Xe chạy gần đến Đồng Nai, tài xế cho dừng xe 2 lần để bắt khách dọc đường. Đến gần cầu Đồng Nai, TTGT Đồng Nai xuất hiện phối hợp với tổ công tác đóng giả hành khách trên xe, yêu cầu lái xe chạy vào bến xe Đồng Nai để lập biên bản về hành vi vi phạm mượn danh xe hợp đồng để chở khách chuyên tuyến.
Tại bến xe Đồng Nai, đích thân ông Sỹ đã lên xe thông báo cho hành khách biết về việc bắt quả tang xe Thành Bưởi vi phạm quy định núp bóng xe hợp đồng để chở khách chuyên tuyến và bị TTGT giữ xe để xử lý. TTGT đã trưng dụng xe của doanh nghiệp vận tải được cấp phép chạy tuyến TPHCM - Đà Lạt tiếp tục chở khách lên Đà Lạt. Ông Sỹ cũng cáo lỗi cùng hành khách và mong hành khách hợp tác giúp đỡ cơ quan chức năng hoàn thành nhiệm vụ.
Sau đó, lái - phụ xe và một số hành khách đã được TTGT Đồng Nai mời vào văn phòng bến xe để viết tường trình. Một lúc sau, 2 chiếc xe khác của Thành Bưởi xuất bến lúc 14h và 14h30 cũng có các tổ công tác đóng giả hành khách bắt quả tang vi phạm, tiếp tục bị TTGT Đồng Nai yêu cầu vào bến để lập biên bản xử lý.
Chứng kiến kịch bản ông Sỹ và TTGT bộ với sự kết hợp của TTGT Đồng Nai đã được hoàn tất một cách ngoạn mục. Tôi thở phào và nghĩ cũng đâu đến nỗi phức tạp như ông Sỹ doạ...
Phó Chánh thanh tra Bộ GTVT phân công công việc trước khi “đánh án”. |
Trong lúc hành khách lục đục chuyển hành lý sang xe mới để tiếp tục hành trình đến Đà Lạt, tôi giật mình vì tiếng nói như hét của một người đàn ông gần 60 tuổi có hàng ria mép rậm rì trên khuôn mặt nhàu nhĩ đang nhăn nhúm vì tức giận. Hoá ra đây là ông Thành - chủ của Cty Thành Bưởi. Ông Thành đã không giữ nổi bình tĩnh khi được mời vào văn phòng bến xe làm việc. Ông ta chửi bới ầm ĩ và chỉ mặt các nhà báo cấm chụp ảnh.
Nhờ có TT Lĩnh phải rất vất vả mới ngăn được ông Thành, khi định tịch thu máy ảnh của một phóng viên. Ông Thành vùng vằng bỏ ra sân gào to không cho xe của doanh nghiệp do TTGT trưng dụng chở khách lên Đà Lạt. Giận dữ cực điểm, ông túm cổ áo TT Lĩnh, xô anh dúi dụi, làm đứt tung cả sợi dây chuyền. Các TTGT có mặt tại đó kịp kéo tay ông Thành ra khỏi cổ áo TT Lĩnh, thì ngực và cổ của viên thanh tra đã bị nhiều vết xước, rớm máu.
Chưa dừng lại, ông Thành tiếp tục vừa lăng mạ, vừa xông vào các phóng viên và những người dân vì tò mò hiếu kỳ quay phim chụp ảnh ông. Cảnh sát 113 đã phải áp sát trấn áp, yêu cầu ông Thành lên làm việc với Phó Chánh thanh tra Bộ GTVT Thạch Như Sỹ.
Ngược lại với vẻ tức giận đến điên khùng, mất khôn của ông Thành, Phó Chánh TTGT Bộ GTVT vẫn nhẹ nhàng, mềm mại khác hẳn vẻ bề ngoài hầm hố, xù xì có phần “đầu gấu”, hỏi: “Anh Thành đã bình tĩnh để làm việc chưa?”. Bị công an khoá tay điệu lên văn phòng, ông Thành có lẽ đã nghĩ đến một kết cục không hay hơn nhiều, nên đã bình tĩnh hơn và có thể đối thoại được.
Ông Thành - ông chủ Thành Bưởi - bị Cảnh sát 113 áp giải lên làm việc với thanh tra (ảnh cắt từ clip) |
Chứng kiến cách “ hạ nhiệt” cho đối tượng vi phạm một cách đầy bản lĩnh, khôn khéo của vị Phó Chánh TTGT của bộ, tôi thầm công nhận sự từng trải, cách ứng xử cương nhu đúng lúc trước những tình huống phức tạp của một người lão luyện trong nghề.
Sau một hồi tranh luận nảy lửa, trao đi đổi lại, trước chứng cớ xác thực và vi phạm quả tang của 3 xe khách dán biển hợp đồng nhưng lại bán vé và bắt khách dọc đường, ông Thành đã chấp nhận ký vào biên bản vi phạm, chấp nhận để TTGT giữ xe chờ xử lý.
Ông Sỹ đã đề nghị ông Thành cùng xuống giải thích rõ mọi việc và xin lỗi hành khách vì sự vi phạm của Cty Thành Bưởi khiến xe bị TTGT giữ, gây ảnh hưởng đến hành khách, đồng thời đưa xe chạy tuyến hợp pháp đến để giải toả hành khách. Những người khách cuối cùng mệt mỏi vì lo âu cũng đã rời bến xe tiếp tục hành trình gián đoạn. Còn tôi cũng kịp hoàn hồn vì cuối cùng mọi việc đã có thể nói là tạm ổn.
Sự ồn ào tạm lắng cũng là lúc màn đêm ập xuống bến xe Đồng Nai. Những chiếc xe của Cty Thành Bưởi đậu im lìm khiến tôi thực sự buồn tiếc. Tại sao một Cty vận tải hành khách quy mô hàng trăm xe, chất lượng dịch vụ tốt, an toàn, tạo được uy tín với hành khách mà hồi chiều tôi đã đóng giả làm hành khách của họ, lại không tuân thủ pháp luật trọn vẹn để phát triển thương hiệu và hình ảnh hoàn hảo, bền vững?
Tại sao một chủ doanh nghiệp lớn lại có cách hành xử giống như xã hội đen? Và tại sao lực lượng TTGT của TPHCM ở sát cạnh bến xe Lê Hồng Phong (cách khoảng 50m) lại không hay biết về việc núp bóng xe hợp đồng kinh doanh xe khách chuyên tuyến của Cty Thành Bưởi? Nếu cứ như thế này, ngành vận tải ôtô khách bao giờ mới đàng hoàng, mạnh mẽ...