Trong vụ án Nguyễn Thị Hà Thành (38 tuổi, ở quận Hoàng Mai, Hà Nội) chiếm đoạt 433 tỉ đồng của các ngân hàng và cá nhân, cơ quan tố tụng làm rõ hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.
Nhóm các bị can bị truy tố tội danh này gồm: Triệu Đình Hoan, Nguyễn Thị Là, Triệu Thị Hạnh, Phạm Thế Tuấn, Nguyễn Giang Hòa, Nguyễn Thị Hồng Hạnh.
Theo cáo trạng, Triệu Đình Hoan thành lập Công ty cổ phần đầu tư Hải Linh vào cuối năm 2014, chuyên cho vay nặng lãi để đáo hạn ngân hàng với lãi suất 2.000 - 5.000 đồng/triệu đồng/ngày.
Trong đó, Nguyễn Thị Hồng Hạnh là cổ đông, hưởng lãi theo tỷ lệ vốn góp, chuyên phụ trách giấy tờ pháp lý khách hàng. Đến tháng 3.2018, Hạnh rút ra, không làm chung với Hoan nhưng vẫn giới thiệu khách hàng, giúp sức Hoan cho vay để hưởng lợi.
Làm việc cho Hoan có Triệu Thị Hạnh (em gái Hoan) với nhiệm vụ thủ quỹ, ghi chép sổ sách thu chi và theo dõi dòng tiền, cách tính lãi. Còn Nguyễn Thị Là làm kế toán, kiểm soát việc tính lãi. Hoan cũng thuê 2 nhân viên chuyên đi thu tiền.
Theo quy định, khi khách hàng thanh toán xong gốc và lãi, Hạnh sẽ tiêu hủy sổ và các món vay của khách sẽ được viết sang quyển mới. Hết 10 ngày trả lãi và gốc đủ mới cho vay tiếp. Các khoản vay cũng được mã hóa.
Cáo buộc thể hiện, giữa năm 2018, Nguyễn Thị Hà Thành có khoản vay cần đáo hạn. Do thiếu tiền, Thành đặt vấn đề với cán bộ Ngân hàng NCB để tìm nguồn vay ngoài. Thông qua mối quan hệ, Hoan gặp Thành và đồng ý cho vay với điều kiện khoản vay của Thành phải được giải ngân trong ngày.
Thành vay Hoan 12,3 tỉ đồng, chấp nhận trả lãi 175 triệu đồng. Ngày 18.6.2018, Hạnh cầm 12,3 tỉ đồng đến Ngân hàng NCB cho Thành vay bằng cách nộp tiền trực tiếp vào tài khoản của Công ty Joengho Landmark.
Sáng hôm sau, ngân hàng giải ngân cho Công ty Joengho Landmark vay 19 tỉ đồng. Ngay sau đó, Nguyễn Thị Hồng Hạnh nhận lại 12,3 tỉ đồng tiền gốc tại quầy giao dịch và đem về giao lại cho Hoan.
Sau khoản vay trên, những lần sau, Thành trực tiếp làm việc, thỏa thuận với Hoan. Thành nói mục đích vay tiền để chứng minh năng lực tài chính để làm dự án MHD Trung Văn, Nam Từ Liêm với các bên khách hàng.
Thành đưa ra hình thức là Hoan và Thành cùng gửi tiết kiệm đồng sở hữu tại Ngân hàng VAB, chi nhánh Đông Đô. Trong mỗi hợp đồng tiền gửi đồng sở hữu, Thành phải góp 5 tỉ đồng, lãi suất vay là 4.000/triệu đồng/ngày (tương đương lãi suất 146%/1 năm) và cứ 30 ngày phải trả lãi một lần.
Tổng số tiền Hoan cho Thành vay là 160 tỉ đồng, được thể hiện trong 6 hợp đồng tiền gửi tại Ngân hàng VAB và 20 tỉ đồng vay ngoài. Tổng số tiền lãi Thành đã trả cho khoản vay 160 tỉ đồng là 47,8 tỉ đồng. Trừ số tiền lãi theo quy định tại Bộ luật Dân sự (20%/năm) thì số tiền thu lợi bất chính là 41,2 tỉ đồng.
Cơ quan tố tụng xác định, Hoan phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi cho vay lãi nặng.
Ngoài mối của Hoan, Thành còn tìm đến Nguyễn Giang Hòa để “vay nóng” nhưng dưới hình thức gửi tiết kiệm đồng sở hữu tại ngân hàng VAB. Theo cáo trạng, do cần tiếp gấp, ngày 5.11.2018, Thành nhắn tin tài khoản Zalo cho Hòa hỏi vay 2 tỉ đồng và chấp nhận trả lãi 200 triệu đồng trong 20 ngày, tương đương lãi suất 182,5%/năm.
Như vậy, Hòa thu lời bất chính là hơn 178 triệu đồng. Đối với việc Nguyễn Hà Thành vay ông Đặng Nghĩa Toàn 122 tỉ đồng, cơ quan tố tụng từng trả hồ sơ để điều tra bổ sung để làm rõ vai trò của ông này.
Theo cáo trạng mới ban hành, hai bên đã được đối chất. Thành khai nhận có mối quan hệ vay tiền - trả lãi với ông Toàn Song ông Toàn phủ nhận và khai Thành nói là nhân viên ngân hàng đi huy động chỉ tiêu, nếu gửi tiền thì ông nhận được thêm lãi ngoài bằng với lãi suất ghi trên sổ tiết kiệm.
Kết quả giám định thể hiện, vợ chồng ông Toàn chỉ ký vào các chứng từ phiếu thu, giấy gửi tiền tiết kiệm, bảng kê thu tiền… của bộ hồ sơ gửi tiền tiết kiệm, nhận lãi tiết kiệm. Còn các chứng từ của bộ hồ sơ vay, tất toán các khoản vay quay vòng thì không phải chữ ký của ông Toàn.
