Trao đổi với Lao Động, luật sư Hà Thị Khuyên - Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, theo quy định tại Điều 1 Luật Trẻ em năm 2016, thì trẻ em là người dưới 16 tuổi. Và một trong những hành vi bị nghiêm cấm thực hiện đối với trẻ em là xâm hại tình dục.
Theo quy định tại khoản 2, Điều 6, Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao hướng dẫn áp dụng xét xử các vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi, thì đối với hành vi xâm hại người dưới 13 tuổi thì sẽ bị áp dụng hình phạt hết sức nghiêm khắc.
Theo quy định của Bộ luật Hình sự, đối với những hành vi quan hệ tình dục đối với người “dưới 13 tuổi” không xét đến yếu tố tự nguyện hay không, đều được xác định là phạm tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi.
Trong vụ án xảy ra tại tỉnh Tuyên Quang vừa qua, hôm 21.2, cơ quan tố tụng tại tỉnh này đã khởi tố bị can Nguyễn Mạnh Cường (51 tuổi) về tội "Hiếp dâm người dưới 16 tuổi".
Luật sư Khuyên cho rằng, cơ quan điều tra sẽ xác định độ tuổi của cháu bé thông qua giấy tờ khai sinh. Đồng thời, công an sẽ xác định thời điểm thực hiện hành vi quan hệ tình dục đầu tiên diễn ra khi nào. Hành vi xâm hại tình dục nạn nhân có thể diễn ra nhiều lần, ở độ tuổi khác nhau (dưới 10 tuổi, trên 10 tuổi).
Phân tích điều trên, luật sư cho hay, nếu nạn nhân dưới 10 tuổi, đối tượng thực hiện hành vi hiếp dâm có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 3, Điều 142 với khung hình phạt từ 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Với việc Công an tỉnh Tuyên Quang cũng khởi tố người mẹ của bé gái là Ngô Thị Sinh, theo luật sư, Cơ quan điều tra sẽ làm rõ số lần quan hệ tình dục và độ tuổi của cháu bé.
"Ý chí của người mẹ tại thời điểm người tình thực hiện hành vi xâm hại tình dục cháu bé cũng sẽ được làm rõ nhằm xác định vai trò của cô ta", luật sư nói.
Điều nhiều người không khỏi bức xúc, phẫn uất đó là người mẹ được xác định là đồng phạm giúp đối tượng người tình thực hiện hành vi hiếp dâm chính con đẻ mình nhiều lần.
Theo quy định pháp luật tại Điều 17 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định đồng phạm cố ý cùng thực hiện một tội phạm, người đồng phạm gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức, người mẹ có thể thực hiện vai trò chủ mưu, người xúi giục hoặc người giúp sức… Vấn đề này sẽ được cơ quan điều tra làm rõ để có căn cứ xử lý người mẹ theo quy định pháp luật.
Các vụ án mà trong đó người phụ nữ bị cáo buộc tội danh như Sinh vốn hãn hữu. Song trước đó, tại TPHCM, một phụ nữ cũng bị xét xử về tội danh "Hiếp dâm trẻ em" (Bộ Luật hình sự 1999).
Cụ thể, theo phán quyết của cấp phúc thẩm TAND Cấp cao tại TPHCM ngày 23.3.2016, Nguyễn Thị Ngọc Trâm (khi đó 29 tuổi, ngụ huyện Bình Chánh, TPHCM) bị tuyên y án sơ thẩm, mức phạt 12 năm tù về tội "Hiếp dâm trẻ em".
Theo cáo buộc, Trâm và em Đ (khi đó 14 tuổi ngụ huyện Củ Chi) là bạn bè quen biết với nhau qua mạng internet. Trâm đã nhiều lần, trong đó cả dùng vũ lực, lôi kéo để nhóm bạn trai xâm hại Đ và còn bắt nạn nhân "đi khách".
Cùng bị cáo buộc một hành vi, song ở vụ án đối tượng Trâm, luật sư Khuyên cho hay, diễn biến cho thấy, cô ta giữ vai trò chính khi thực hiện một loạt hành vi như: dụ dỗ, ép buộc... nạn nhân.
Từ hai vụ án trên cho thấy, căn cứ để cơ quan tố tụng khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử đối với những người phụ nữ này ở “vai trò đồng phạm” quy định tại Điều 20 Bộ luật Hình sự năm 1999 và Điều 17 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Theo luật sư Khuyên, hành vi của những đối tượng nữ này thể hiện vai trò có thể là người chủ mưu, người xúi giục hoặc người giúp sức.
Các đối tượng nữ này chỉ cần thực hiện một trong các hành vi như mang tính tổ chức, xúi giục, giúp sức thì sẽ thỏa mãn dấu hiệu của “người đồng phạm”.
Họ sẽ trở thành đồng phạm với các đối tượng nam giới trực tiếp thực hiện hành vi hiếp dâm.
"Vì vậy, việc cơ quan tố tụng xác định ý chí, hành vi của những đối tượng này để đánh giá vai trò làm căn cứ buộc tội là đúng quy định pháp luật", luật sư Khuyên nêu quan điểm.
