Từng đóng vai xếp hàng làm lý lịch tư pháp, chỉ ra nguyên nhân quá tải
Hồi đầu năm 2023, tình trạng người dân phải chen chúc xếp hàng nhiều giờ, chờ nhiều ngày mới nộp được hồ sơ xin cấp phiếu lý lịch tư pháp.
TP.Hà Nội cũng có những chỉ đạo hoả tốc yêu cầu Sở Tư pháp khẩn trương có các biện pháp khắc phục, đảm bảo quyền lợi người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính.
Tại họp báo công tác tư pháp Quý I/2023 của Bộ Tư pháp tổ chức chiều 19.4, báo chí đặt câu hỏi về nguyên nhân xảy ra tình trạng quá tải trong việc cấp phiếu lý lịch tư pháp tại TP Hà Nội.
Thời điểm đó, ông Hoàng Quốc Hùng - Giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia (Bộ Tư pháp) - cho biết, sau khi nhận được nhiều phản ánh về việc người dân Hà Nội phải xếp hàng dài từ sáng sớm để xin cấp phiếu lý lịch tư pháp, ngày 21.3, tổ công tác của Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia "đóng vai" người dân xuống Sở Tư pháp Hà Nội lấy phiếu xếp hàng, ghi nhận tình hình.
Ông Hùng thừa nhận việc người dân rất vất vả, có người xếp hàng từ 5 giờ sáng, có người mất 3 ngày vẫn chưa nộp được hồ sơ.
“Nguyên nhân sâu xa là do cách tổ chức sắp xếp công việc, còn nguyên nhân khách quan là thời kỳ đó tăng đột biến do nhu cầu lao động, việc làm sau thời kỳ khủng hoảng do dịch COVID-19, dẫn đến việc người dân bị ùn ứ. Hàng trăm người dân xếp hàng, trong khi chỉ có 2 người nhận hồ sơ”, ông Hùng nói trong cuộc họp báo và cho rằng, vấn đề của Hà Nội mắc ngay ở khâu tiếp nhận hồ sơ.
Theo ông Hùng, sau khi Trung tâm lý lịch tư pháp đã yêu cầu Sở Tư pháp Hà Nội huy động nhân lực, đồng bộ các khâu nộp - nhận hồ sơ theo 3 phương thức: Trực tiếp, trực tuyến và bưu điện, đến nay đã hết cảnh người dân xếp hàng dài nộp hồ sơ xét lý lịch tư pháp ở Hà Nội.
Tuy nhiên, chỉ sau đó một thời gian, hồi cuối tháng 7.2023, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam đối với Giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia Hoàng Quốc Hùng về tội “Nhận hối lộ”.
Trước đó, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự “Tổ chức, môi giới cho người khác ở lại Việt Nam trái phép; Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; Đưa hối lộ; Nhận hối lộ” xảy ra tại Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Nai, Long An và một số tỉnh, thành phố khác.
Thanh tra toàn diện hoạt động của Trung tâm lý lịch tư pháp
Tại cuộc họp báo Quý 3/2023 của Bộ Tư pháp diễn ra chiều 19.10, vụ việc liên quan tới ông Hoàng Quốc Hùng được báo chí nhắc tới khi là người đứng đầu đơn vị vi phạm pháp luật. Đồng thời, đề nghị các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân theo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.
Bà Phan Thị Hồng Hà - Vụ trưởng Vụ Tổ chức - Cán bộ (Bộ Tư pháp) - cho biết, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp đã có nhiều cuộc họp kịp thời chỉ đạo việc ổn định tình hình, duy trì hoạt động của Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia. 1 Phó Giám đốc Trung tâm đã được giao phụ trách các công việc của trung tâm để điều hành kịp thời các nhiệm vụ theo Chỉ thị của Thủ tướng.
Đối với ông Hoàng Quốc Hùng, Bộ Tư pháp đã có quyết định đình chỉ chức vụ Bí thư chi bộ cũng như đình chỉ sinh hoạt Đảng. Về mặt chính quyền, Bộ Tư pháp cũng ra quyết định tạm đình chỉ chức vụ Giám đốc Trung tâm như tạm đình chỉ công tác theo đúng pháp luật.
Bà Hà cũng thông tin, Bộ Tư pháp đã chủ động đưa nội dung thanh tra toàn diện hoạt động của Trung tâm lý lịch tư pháp vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra của Bộ trong năm 2023.
Qua sự việc này, bà Hà cho biết, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Tư pháp đã kịp thời chỉ đạo các đơn vị tăng cường các giải pháp để quản lý các tổ chức và hoạt động của các đơn vị. Trong đó, có tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động của các đơn vị, nhất là những đơn vị sự nghiệp có tính tự chủ tương đối cao, để thời gian tới phòng ngừa những sai sót trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị.
Công dân làm lý lịch tư pháp tại đâu?
Theo TS.LS Đặng Văn Cường (đoàn LS TP.Hà Nội), theo quy định của pháp luật, hiện tại có 2 cơ quan có thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp là: Sở Tư pháp và Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia.
Trong đó, các trường hợp xin cấp phiếu lý lịch tư pháp tại Sở Tư pháp: Công dân Việt Nam đang thường trú hoặc tạm trú tại Việt Nam; Công dân Việt Nam đang cư trú ở nước ngoài; Người nước ngoài đang cư trú ở Việt Nam.
Các trường hợp xin cấp phiếu lý lịch tư pháp tại Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia: Công dân Việt Nam không xác định được nơi thường trú hoặc tạm trú; Người nước ngoài đã cư trú ở Việt Nam.
Ngoài ra, công dân có thể thực hiện yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp qua các cổng dịch vụ công.