Nhìn lại năm 2022, ông đánh giá thế nào quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Tây Ban Nha khi hai nước kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao?
- Năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng trong quan hệ Việt Nam và Tây Ban Nha. Trong 45 năm qua, quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước đã có nhiều bước phát triển không ngừng. Về chính trị, Tây Ban Nha là nước EU đầu tiên mà Việt Nam thiết lập quan hệ đối tác chiến lược từ tháng 12.2009. Hai nước đã trao đổi nhiều đoàn cấp cao, các đoàn các Bộ, ngành, địa phương và ký nhiều Hiệp định hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Nhân dịp kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Thủ tướng hai nước đã trao đổi điện mừng và có cuộc gặp song phương bên lề Hội nghị cấp cao Kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN-EU tại Bỉ (ngày 14.12).
Về kinh tế, trao đổi thương mại giữa hai nước đã có bước phát triển mạnh mẽ. Năm 2009, kim ngạch thương mại song phương hai nước mới đạt gần 1,2 tỉ USD Mỹ thì những năm gần đây đã tăng hơn gấp đôi, trung bình trên 3 tỉ USD/năm. Tuy nhiên, vốn đầu tư của các doanh nghiệp Tây Ban Nha vào Việt Nam còn rất khiêm tốn, hiện Tây Ban Nha có 88 dự án đầu tư ở Việt Nam với tổng vốn đầu tư trên 143 triệu USD.
Với vốn đầu tư của các doanh nghiệp Tây Ban Nha vào Việt Nam còn khiêm tốn như vậy, trong năm 2023, giữa hai nước đã có kế hoạch gì để đẩy mạnh hợp tác về kinh tế và thương mại, thưa ông?
- Với những số liệu nêu ở trên, đúng là nếu thẳng thắn nhìn nhận, quan hệ hợp tác về kinh tế, thương mại và đầu tư giữa hai nước chưa thực sự tương xứng với quan hệ đối tác chiến lược cũng như tiềm năng và mong muốn của nhân dân hai nước. Tôi hy vọng rằng, với việc Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) đã có hiệu lực và Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA) đã được Quốc hội Tây Ban Nha phê chuẩn (cuối tháng 1.2022), các doanh nghiệp hai nước sẽ tận dụng nhưng ưu đãi mà hai hiệp định mang lại để đẩy mạnh hợp tác, kinh doanh, đầu tư... đưa quan hệ kinh tế giữa hai nước chúng ta phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.
Trong năm 2023, hai nước cần thúc đẩy trao đổi đoàn các cấp nhất là đoàn cấp cao để tạo xung lực và khuôn khổ mới cho quan hệ hợp tác giữa hai nước trong bối cảnh tình hình thế giới và các khu vực đang có những biến chuyển quan trọng khác với giai đoạn trước. Hai bên cần sớm nối lại và khởi động một số cơ chế hợp tác quan trọng và thống nhất các biện pháp đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa hai nước trên các lĩnh vực nhất là về kinh tế, thương mại và đầu tư; tìm kiếm, thúc đẩy những cơ hội hợp tác mới về y tế, giáo dục, du lịch, quốc phòng, năng lượng tái tạo... là những thế mạnh của Tây Ban Nha.
Số lượng khách từ Tây Ban Nha đến Việt Nam vẫn còn hạn chế. Ông có kế hoạch gì để quảng bá văn hóa cũng như ẩm thực Việt Nam đến với người dân Tây Ban Nha?
- Năm 2019, Việt Nam thu hút được con số kỷ lục trên 18 triệu lượt khách quốc tế. Trước khi xảy ra đại dịch COVID-19, hàng năm, có khoảng trên 20 triệu người Tây Ban Nha đi du lịch nước ngoài, nhưng số khách đến Việt Nam chỉ khoảng 70.000-80.000 lượt. Với những con số này, chúng ta thấy rõ số khách Tây Ban Nha đi du lịch Việt Nam vẫn còn hạn chế.
Theo ý kiến cá nhân tôi, trong thời gian tới để khuyến khích khách Tây Ban Nha vào du lịch Việt Nam cần triển khai nhiều biện pháp như: Tổng cục Du lịch cần phối hợp với Đại sứ quán tiếp tục tổ chức các chương trình quảng bá, giới thiệu về du lịch Việt Nam tại các thành phố lớn của Tây Ban Nha như thủ đô Madrid, Barcelona, Valencia, Sevilla...; phối hợp với Đại sứ quán tích cực kết nối với các công ty du lịch Tây Ban Nha để đưa Việt Nam vào các điểm đến ưu tiên khuyến nghị cho các du khách Tây Ban Nha. Các doanh nghiệp du lịch của Việt Nam cần tham gia tích cực Hội chợ du lịch quốc tế FITUR được tổ chức hằng năm (FiTUR năm 2023 sẽ được tổ chức từ 18-22.1 tại Madrid). Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi xin visa đối với khách du lịch có nhu cầu ra vào nhiều lần hơn 15 ngày.
Một trong những trở ngại khiến khách Tây Ban Nha chưa đến du lịch Việt Nam nhiều là do hai nước chưa có đường bay thẳng. Để khắc phục 2 trở ngại này, các hãng không Việt Nam cần xem xét sớm mở đường bay trực tiếp từ Việt Nam đến Tây Ban Nha hoặc liên doanh, hợp tác với các hãng hàng không của Tây Ban Nha để mở đường bay thẳng thì sẽ chắc chắn khuyến khích nhiều du khách Tây Ban Nha đến Việt Nam.
Một trong những hoạt động trong thời gian qua của Đại sứ quán là giới thiệu ẩm thực Việt Nam đến Đoàn Ngoại giao tại Madrid và người dân sở tại. Đầu tháng 5.2022, Đại sứ quán đã hỗ trợ và tư vấn cho một đơn vị mời đầu bếp từ Việt Nam sang tổ chức giới thiệu ẩm thực Việt tại thủ đô Madrid và mới đây, nhân Ngày Phở (12.12) phục vụ 100 bát phở miễn phí mời du khách sở tại và phu nhân các Đại sứ nước ngoài đến thưởng thức.
Trong tiệc chiêu đãi quốc khánh và kỷ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao hai nước, cán bộ nhân viên Đại sứ quán đã làm 500 cái nem giới thiệu với quan khách đến dự. Người dân Tây Ban Nha và ngoại giao đoàn rất thích và đánh giá rất cao ẩm thực Việt Nam. Hiện tại, đã có một số nhà hàng Việt Nam mở ở thủ đô Madrid, Barcelona và một vài thành phố khác ở Tây Ban Nha nhưng quy mô còn nhỏ vì tiềm lực kinh tế còn yếu. Vì vậy, tôi rất mong có doanh nghiệp của Việt Nam sang đây đầu tư mở một nhà hàng Việt Nam - hay một Vietnam House tầm cỡ thì thật tuyệt vời vì đó sẽ là nơi lý tưởng để quảng bá hiệu quả không chỉ ẩm thực, văn hóa Việt mà còn khuyến khích, thúc đẩy người Tây Ban Nha đi du lịch, khám phá sâu hơn về Việt Nam.
Trong dịp năm mới cũng như Tết Nguyên đán đến gần, Đại sứ quán có hoạt động gì cho kiều bào Việt Nam ở Tây Ban Nha?
- Trước Đại dịch COVID-19, hằng năm, Đại sứ quán đều tổ chức Tết cộng đồng - Xuân Quê hương và mời đông đảo bà con đến dự. Tuy nhiên do dịch COVID-19, hai năm 2021 và 2022 đã không tổ chức được. Rất mừng là trong thời gian gần đây, dịch bệnh ở Tây Ban Nha đã được khống chế và các biện pháp hạn chế cơ bản đã được dỡ bỏ, nên vào ngày 15.1.2023 tới đây, Đại sứ quán sẽ tổ chức Tết Cộng đồng - Xuân Quê hương Quý Mão 2023 để mời đại diện bà con cộng đồng đang sinh sống, học tập và làm việc ở Tây Ban Nha đến trụ sở Đại sứ quán cùng nhau đón năm mới, thưởng thức bánh chưng và các món ăn truyền thống mang đậm hương vị của những ngày Tết cổ truyền do anh chị em Đại sứ quán tự làm.
Vào dịp Tết và mùa xuân, ông nhớ điều gì ở quê hương nhất?
- Cũng như những người Việt đang sống xa Tổ quốc, mỗi khi Tết đến, Xuân về, chúng tôi càng nhớ về quê hương, đất nước; nhớ về gia đình, người thân, những bữa cơm sum vầy; nhớ về không khí chuẩn bị đón Tết; đi chợ hoa Tết ngắm hoa đào, hoa mai khoe sắc, những chậu quất, chậu bưởi vàng sai trĩu quả; đặc biệt là cảm giác lâng lâng vào thời khắc giao thừa được ngắm màn pháo hoa rực sáng, muôn sắc màu trên bầu trời Thủ đô và nhiều tỉnh thành trong cả nước, chào đón một năm mới đến với đất nước và người dân với bao nhiêu điều tốt đẹp.
