Thế hệ Millennials đã sẵn sàng
Khái niệm tuần làm việc 4 ngày rất đơn giản: Người lao động làm việc ít hơn 1 ngày so với 5 ngày làm việc tiêu chuẩn, tức 32 giờ làm việc thay vì 40 giờ. Người lao động vẫn phải hoàn thành khối lượng công việc của một tuần trong 80% thời gian và vẫn nhận lương đầy đủ.
Cuộc thăm dò gần đây do Redfield và Wilton Strategies thực hiện riêng cho Newsweek nhận thấy, thế hệ Millennials (sinh trong khoảng từ năm 1981 tới 1996) dành sự ủng hộ lớn nhất cho việc giảm số giờ làm việc mỗi tuần. Cuộc thăm dò này khảo sát 4.000 cử tri Mỹ trong khoảng thời gian từ ngày 6 đến ngày 7.4.2024 và nhận thấy, 63% người được hỏi ủng hộ việc chuyển sang chế độ làm việc 4 ngày/tuần, với 46% tin rằng việc này giúp người lao động làm việc hiệu quả hơn.
Trong khảo sát này, sự ủng hộ của thế hệ Millennials vượt xa tất cả các nhóm tuổi khác, với 74% số người trong thế hệ này muốn giảm giờ làm việc. Trong số đó, gần một nửa (44%) rất ủng hộ tuần làm việc ngắn hơn và 30% bày tỏ sự ủng hộ nói chung cho ý tưởng này. Chỉ có 8% số người được hỏi thuộc thế hệ Millennial phản đối ý tưởng trên.
Sự ủng hộ này khác xa so các thế hệ già nhất, từ 59 tuổi trở lên, chủ yếu thuộc thế hệ Baby Boomers (sinh từ năm 1946 đến 1964) và Silent Generation (sinh ra vào khoảng thời gian từ những năm 1928 đến 1945). Tổng cộng, 50% những người sinh từ năm 1964 trở về trước ủng hộ tuần làm việc 4 ngày, với gần 1/3 không ủng hộ cũng không phản đối.
Tương tự, cuộc khảo sát của KPMG với các CEO được công bố giữa tháng 4.2024 cho thấy, 30% các công ty lớn của Mỹ đang tìm cách thay đổi lịch làm việc mới, như tuần làm việc 4 ngày hoặc 4 ngày rưỡi. Theo khảo sát, nhiều CEO đang tìm cách thu hút và giữ chân nhân tài trong thị trường việc làm cạnh tranh, nơi nhiều người lao động cảm thấy làm việc quá sức và bị trả lương thấp.
Sự thúc đẩy từ AI
Các cuộc thí điểm tuần làm việc 4 ngày đang tiếp tục diễn ra khắp thế giới, mới đây nhất là 45 công ty ở Đức bắt đầu thử nghiệm trong năm nay. Trong quá trình này, trí tuệ nhân tạo (AI) đang được quan tâm đặc biệt. Nhiều chuyên gia tin rằng, AI có thể đẩy nhanh việc áp dụng chế độ làm việc 4 ngày một tuần.
Theo Paul Knopp - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của KPMG Mỹ, AI có thể cho phép các chủ doanh nghiệp chấp nhận thời gian làm việc ngắn hơn vì công nghệ này giúp người lao động làm việc hiệu quả hơn. "Có khả năng AI tạo sinh sẽ làm cho tuần làm việc 4 ngày trở nên thực tế hơn” - ông nói.
Trên thực tế, cuộc khảo sát của KPMG cho thấy, 61% CEO Mỹ đang khuyến khích nhân viên sử dụng AI tạo sinh để tự động hóa các nhiệm vụ nhằm giảm bớt căng thẳng và quản lý khối lượng công việc của họ.
CNBC nhận định, tuần làm việc 4 ngày có thể sắp đến khi AI phát triển và nhiều công ty có thể tận dụng. Hãng tin này chỉ ra, nhà đầu tư, tỉ phú Steve Cohen tin tưởng rằng tuần làm việc 4 ngày sẽ đến - đặc biệt là với sự ra đời của AI. Ông cho biết, gần đây đã đầu tư vào một giải đấu golf khởi nghiệp bởi tin rằng, mọi người sẽ có nhiều thời gian hơn vào các ngày thứ Sáu, khi "tuần làm việc 4 ngày đang tới".
Ông Cohen không đơn độc trong dự đoán tuần làm việc 4 ngày. Trong báo cáo tháng 6.2023, Jefferies nhận định, AI sẽ giúp người lao động làm việc hiệu quả hơn và cuối cùng dẫn đến tuần làm việc 4 ngày trở thành tiêu chuẩn.
Bank of America cũng kỳ vọng bối cảnh công việc đang thay đổi sau đại dịch có thể khiến tuần làm việc ngắn hơn. Diễn đàn Kinh tế Thế giới chỉ ra, trên toàn cầu, hiện có 73 triệu việc làm kỹ thuật số. Dự báo, việc làm kỹ thuật số toàn cầu sẽ tăng khoảng 25% lên 90 triệu vào năm 2030.
Cuộc khảo sát mới của ấn phẩm kinh doanh công nghệ Tech.co với hơn 1.000 lãnh đạo các doanh nghiệp có trụ sở tại Mỹ nhận thấy, các công ty dựa nhiều vào AI đang xem xét nghiêm túc việc chuyển sang chế độ làm việc 4 ngày/tuần.
Trong số các lãnh đạo doanh nghiệp được Tech.co khảo sát, ít nhất 59% quan tâm đến tuần làm việc 4 ngày, với 17% cho biết đã áp dụng chế độ này cho một số hoặc tất cả nhân viên, 19% đang cân nhắc giảm bớt thời gian làm việc và 23% dự định xem xét làm việc 4 ngày/tuần trong tương lai gần.
BBC nhận định, AI có thể khiến tuần làm việc 4 ngày là không thể tránh khỏi. Trong bài viết của BBC, Shayne Simpson - giám đốc điều hành nhóm TechNET IT Recruitment có trụ sở tại Vương quốc Anh - cho rằng, AI là nền tảng cho thành công của chính sách làm việc 4 ngày/tuần của công ty. Công cụ AI giúp mỗi nhà tư vấn tuyển dụng của công ty tiết kiệm 21 giờ mỗi tuần, qua đó giảm thời gian tuyển dụng các vị trí xuống trung bình 10 ngày. Tuần làm việc rút ngắn không chỉ giúp công ty tăng năng suất và tinh thần của nhân viên mà còn là chìa khóa để thu hút nhân tài đến làm việc, qua đó nâng tầm toàn bộ hoạt động kinh doanh của TechNET IT Recruitment.
Tương lai tất yếu
Ngày càng nhiều lãnh đạo doanh nghiệp (bao gồm cả lãnh đạo một số công ty có thu nhập cao nhất thế giới) coi việc rút ngắn tuần làm việc dựa trên công nghệ là một tương lai tất yếu. Tháng 10.2023, Giám đốc điều hành JPMorgan Chase & Co Jamie Dimon chia sẻ với Bloomberg TV: "Con cái của bạn sẽ sống đến 100 tuổi và chúng có thể sẽ làm việc 3 ngày rưỡi một tuần".
Lisa Countryman-Quiroz - Giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận JVS - nhận định, chế độ làm việc 40 giờ truyền thống một tuần đã lỗi thời. “Tuần làm việc 5 ngày được tạo ra vào một thời điểm khác, để phục vụ mục đích của thời điểm đó. Tuy nhiên, thế giới ngày nay có nhịp độ nhanh hơn và sự thúc đẩy của công nghệ ở nơi làm việc nhiều hơn những gì mà những người đi trước chúng ta có thể hình dung. Kể từ khi áp dụng chế độ làm việc 4 ngày một tuần, kết quả của chúng tôi rất đáng kinh ngạc. Chúng tôi nhận thấy nhân viên làm việc hiệu quả hơn, cân bằng giữa công việc và cuộc sống tốt hơn cũng như ít bị kiệt sức hơn. Bất ngờ hơn nữa, tỉ lệ thôi việc của chúng tôi giảm gần một nửa" - bà nói.
Newsweek lưu ý, dù khái niệm tuần làm việc 4 ngày có thể không phổ biến với thế hệ cũ, nhưng những người trẻ tuổi thuộc thế hệ Millennial và Gen Z có khả năng cách mạng hóa cách thức làm việc và doanh nghiệp được khuyến khích thích ứng với nhu cầu của người lao động. Penny Zenker - chuyên gia về năng suất và huấn luyện viên chiến lược kinh doanh của The Focusologist - cho biết, ngày càng có nhiều người trẻ tham gia lực lượng lao động và "có xu hướng ưu tiên lối sống hơn mức lương truyền thống". “Tuần làm việc 4 ngày thu hút những nhân tài trẻ tuổi, những người được thúc đẩy bởi sự cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống. Về mặt xã hội, việc chuyển sang tuần làm việc ngắn hơn có thể giúp giảm lượng khí thải carbon và tạo phúc lợi xã hội tốt hơn, dẫn tới hiệu ứng lan tỏa về lợi ích" - bà nói thêm.
Tuy nhiên, Paul Knopp - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của KPMG Mỹ - cho rằng, còn quá sớm để khẳng định chắc chắn tuần làm việc 4 ngày là một phần của tương lai và chế độ làm việc này vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm. “Tôi đoán là để tuần làm việc 4 ngày phổ biến có thể cần nhiều năm nữa. Bạn sẽ thấy các công ty âm thầm thử nghiệm, nhưng cá nhân tôi không thấy trước việc áp dụng rộng rãi trong vài năm tới" - ông nói.
CNN cho rằng, tuần làm việc rút ngắn có thể phát huy tác dụng trong lĩnh vực tài chính, marketing và một số công việc văn phòng khác, nhưng có thể không có ý nghĩa trong các ngành như chăm sóc sức khỏe vốn đang thiếu lao động.
