Chào mừng tới thế giới làm dâu, làm rể
Shim Yeon-sun chia sẻ: “Ngày hôm đó, mẹ tôi - người đã khiêm nhường thể hiện trong buổi "sanggyeonnye" của tôi trước đó rằng: "Con gái tôi vẫn còn phải học hỏi nhiều" dường như trở thành một người hoàn toàn khác". Cô kể lại việc mẹ mình công khai thể hiện vai vế trong tiếp xúc với vợ sắp cưới của anh trai. Có lúc, mẹ của Shim nhìn thẳng vào mắt con dâu tương lai và hỏi: "Con có kế hoạch gì về các bữa sáng chưa?".
“Tôi thực sự ngỡ ngàng khi thấy mẹ tôi cư xử như một bà mẹ chồng điển hình của Hàn Quốc, ngụ ý vợ phải nấu bữa sáng cho chồng. Điểm đáng lưu ý là anh trai tôi thậm chí còn chẳng thường xuyên ăn sáng” - Shim Yeon-sun nhấn mạnh.
Theo Korea Herald, để hiểu được sự thay đổi trong thái độ của mẹ Shim, trước tiên phải hiểu về khái niệm “si-world” (tạm dịch: Thế giới làm dâu, rể) của người Hàn Quốc. "Si" là tiền tố tiếng Hàn dùng để biểu thị mối quan hệ được hình thành thông qua hôn nhân như bố mẹ chồng, bố mẹ vợ... Với nhiều người, bước vào "si-world” dường như đưa họ quay ngược lại nhiều thế kỷ, về thời mà những người vợ được yêu cầu phải nhu mì và sẵn sàng phục tùng chồng. Trong thế giới đó, những người phụ nữ trẻ Hàn Quốc ngày nay, những người tập trung theo đuổi sự nghiệp, quan tâm đến bình đẳng giới và tin tưởng vào việc bình đẳng trong làm việc nhà, lại đối mặt với những định kiến giới mà họ vốn tưởng đã phai mờ.
Khảo sát năm 2022 của Duo - công ty mai mối hàng đầu tại Hàn Quốc - đã giúp nhận thấy tầm quan trọng của đặc điểm của cha mẹ chồng/ vợ tương lai trong quá trình ra quyết định kết hôn. Ở nam giới, 59,2% cho rằng việc cha mẹ vợ như thế nào là điều khá quan trọng, trong khi 24% cho là rất quan trọng. Có 12,8% nam giới được hỏi cho rằng điều đó không quan trọng lắm, và đối với 4%, điều này không quan trọng.
Trong khi đó, ở nữ giới, kết quả lại khá khác biệt, với 47,2% nữ giới được hỏi cho rằng cha mẹ chồng tương lai rất quan trọng, 46,4% cho là hơi quan trọng và chỉ 3,2% cho là không quan trọng lắm. Tương tự, 3,2% phụ nữ được hỏi nói rằng việc này không hề quan trọng.
Cuộc khảo sát được thực hiện với 250 nam giới và 250 phụ nữ chưa kết hôn tính đến tháng 6.2022.
Thế hệ mới, xung đột mới
Korea Herald chỉ ra, phần lớn căng thẳng và kịch tính nảy sinh trong "si-world" đều xoay quanh mối quan hệ của mẹ chồng - con dâu, đôi khi cũng có những căng thẳng nảy sinh giữa các chị em dâu.
Ảnh hưởng của "si-world" có thể khiến các cá nhân cư xử khác đi khi họ thấy mình trong vai trò mẹ chồng. Tư duy này bắt nguồn từ niềm tin truyền thống của những người Hàn Quốc thế hệ lớn tuổi, những người thường được dạy quan niệm hôn nhân là quá trình cha mẹ gửi con gái của họ về nhà chồng - "sijip" trong tiếng Hàn - với mong muốn con gái sẽ thích ứng với văn hóa của gia đình chồng. Việc sử dụng từ "sijip" có thể bắt nguồn từ thời Joseon (1392 - 1910).
Kim, bà mẹ 61 tuổi, có con gái đã kết hôn, nhận định, rất khó để hoàn toàn bỏ qua niềm tin này cũng như những tập tục liên quan với một người Hàn Quốc thế hệ lớn tuổi. “Là mẹ của một cô con gái, thật khó để không lo lắng về việc con gái tôi tạo ấn tượng xấu ban đầu với bố mẹ chồng" - bà nói.
Trong lần đầu gia đình bà Kim gặp mặt nhà chồng của con gái để bàn kế hoạch tổ chức đám cưới, hai bên đã thống nhất không trao đổi quà cưới giữa các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, vì lo ngại nếu không tặng quà, con gái có thể bị đối xử tệ bạc, bà Kim đã mua túi Chanel cho mẹ chồng và chị dâu của con gái. “Con gái đã giận tôi về việc này. Con gái tôi nghĩ điều đó là không cần thiết, nhưng tôi chắc chắn rằng cuối cùng nó sẽ hiểu bởi tôi không thể mạo hiểm bất cứ điều gì có thể khiến con gái tôi đau khổ" - bà nói.
Trong khi đó, nam giới mới cưới thường được nhà vợ đối xử như những “vị khách” nên được nhà vợ chăm sóc chu đáo. Lim, 30 tuổi, kết hôn vào tháng 12 năm ngoái, cho biết: “Chồng tôi có thể dễ dàng tự nhiên như ở nhà khi đến nhà bố mẹ tôi nhưng thành thật mà nói, không dễ để tôi làm được điều đó khi đến nhà bố mẹ anh ấy. Tôi biết rằng, mình phải rửa bát hoặc ít nhất là chứng tỏ rằng mình sẵn sàng rửa bát khi đến nhà bố mẹ chồng".
Một người con dâu “ngoan” điển hình sẽ hết lòng chăm sóc bố mẹ chồng. Trước đây, khi các gia đình trẻ sống chung với bố mẹ chồng, sự chăm sóc được thực hiện trực tiếp hơn. Hiện nay, khi các cặp vợ chồng mới cưới sống riêng, với nhiều phụ nữ trẻ Hàn Quốc, việc thường xuyên đến thăm và gọi điện thăm hỏi sức khỏe gia đình chồng trở thành nguyên nhân dẫn tới xung đột.
Việc thăm hỏi cũng được chuyển sang KakaoTalk - ứng dụng nhắn tin được sử dụng rộng rãi nhất ở Hàn Quốc. “Sau ngày cưới của chúng tôi, bố chồng tôi đã tạo ra phòng chat nhóm gia đình KakaoTalk. Trong nhóm có mẹ chồng, bố chồng, chồng tôi và tôi” - Lim chia sẻ. Lim cho là đây là điều bất thường vì cho đến thời điểm đó, gia đình chồng cô chưa có cái gọi là “phòng chat nhóm gia đình”.
Bố chồng Lim, một giáo viên nghỉ hưu, chia sẻ một số câu trích dẫn hoặc bài thơ vào mỗi buổi sáng trong phòng chat và Lim cảm thấy khó khăn trong việc đáp lại những tin nhắn này. Trong khi đó, chồng Lim thường không bận tâm và thấy không cần trả lời bố mẹ mình.
Giải pháp của Lim là mua một bộ biểu tượng cảm xúc KakaoTalk được thiết kế đặc biệt dành cho con dâu sau khi được một người bạn giới thiệu. Các biểu tượng cảm xúc có chủ đề con dâu bao gồm nhiều nhân vật mặt cười khác nhau kèm theo những dòng chữ như “Cảm ơn”, “Thật tuyệt vời”. “Bây giờ tôi có thể gửi những biểu tượng cảm xúc đó mà không đọc những bài thơ mà bố chồng gửi" - cô nói. Ngoài ra, còn có một bộ biểu tượng cảm xúc dành cho con rể, nhưng Lim cho là nam giới sẽ không thấy cần phải mua.
Có nhiều ý kiến cho rằng, đóng góp tài chính của bố mẹ chồng cho đám cưới cũng là chìa khóa giải quyết những mâu thuẫn trong thế giới làm dâu, rể thời hiện đại.
“Thành thật mà nói, tôi nghĩ nó còn liên quan đến việc nhà chồng chi bao nhiêu tiền cho đám cưới và nhà ở của 2 vợ chồng. Gia đình tôi cũng không giàu lắm nên bố mẹ tôi cũng không đóng góp gì nhiều khi anh trai tôi lấy vợ. Tôi nghĩ yếu tố này cũng góp phần khiến bố mẹ không cư xử bề trên quá với chị dâu tôi” - Yoon Ji-youn, 30 tuổi, nhận định.
Trong khi đó, nhiều người vợ cho rằng, các giải pháp giải quyết mâu thuẫn với mẹ chồng nằm ở phía người chồng của họ. “Ngay cả mẹ tôi cũng cho là tôi nên phục tùng vì thế tôi không trách bố mẹ chồng về thái độ của họ. Đây chính là cách sống của thế hệ họ. Nhưng chồng tôi nên hiểu hơn. Nếu anh ấy muốn hiếu thảo, anh ấy nên hiểu đó là việc cần tự nguyện chứ không nên ép buộc vợ” - Ahn, 35 tuổi, nói.
Luật sư ly hôn Park Je-yeon đã chứng kiến vô số cặp vợ chồng chia tay do mâu thuẫn nảy sinh từ mối quan hệ với bố mẹ chồng, chủ yếu là giữa người vợ và bố mẹ chồng. Cô nhấn mạnh tầm quan trọng về vai trò của người chồng.
Luật sư Park kể lại, trong một vụ ly hôn, người chồng yêu cầu vợ bồi thường, cho rằng người vợ là bên chịu trách nhiệm về đổ vỡ hôn nhân vì không thể hòa hợp với gia đình chồng và nói xấu gia đình chồng.
"Tòa án đã ra phán quyết người vợ chịu trách nhiệm về xung đột với bố mẹ chồng nhưng yêu cầu người chồng chi 10 triệu won (7.236 USD) chu cấp vì trách nhiệm chính là do người chồng không đóng vai trò hòa giải" - luật sư Park cho hay.
