Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, bên cạnh những cơ hội, ngành nông nghiệp (NN) đang đối mặt với nhiều thách thức.
Để vượt qua thách thức, NN Việt Nam tiếp tục phát triển, đưa đời sống nông dân đi lên không có con đường nào khác là phải tập trung vào 2 vấn đề trụ cột: Tổ chức lại sản xuất và xây dựng nông thôn mới (NTM).
Trong đó, khâu tổ chức lại sản xuất là khâu quyết định. Trong tổ chức sản xuất thì có 2 lực lượng chính: DN là người có trình độ tổ chức quản trị, có trình độ để tiếp cận khoa học kỹ thuật, liên kết sản xuất chuỗi để phát triển. Đây là một thành tố quan trọng.
Nhưng một thành tố quyết định thứ hai – số đông mà ta đang cần là tổ chức lại nông dân. “Không thể để 8,6 triệu nông dân “bơi ra” hội nhập. Mỗi người một mẹt sản phẩm thì làm sao hội nhập thành công được? Vì vậy, chúng ta phải tổ chức lại dưới dạng HTX kiểu mới, thay đổi hẳn bản chất, chứ không phải là kiểu hợp tác xã ngày xưa: Góp vườn, góp đất, góp trâu, góp bò, đánh kẻng…” - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nêu ý kiến.
Theo ông, HTX kiểu mới là nhà ai vẫn làm nhà đó nhưng phải biết tổ chức để tăng sức mạnh. Mua một yến phân bón giá sẽ cao, dễ làm giả. Mua 1 chục tấn phân bón đúng địa chỉ, giá hạ hơn, tại sao chúng ta không làm?
“Thay cái cũ bằng cái mới cực kỳ khó. Lý thuyết thì có hết nhưng trớ trêu thay đến giờ phút này kết quả không như mong muốn. Hiện nay, chỉ mới có 11.688 HTX NN, bao gồm 4,1 triệu thành viên. Từ 1.7.2013 (ngày Luật HTX mới có hiệu lực) đến cuối năm 2017, chỉ mới có 3.881 HTX kiểu mới, số còn lại là chuyển đổi. Như vậy, bình quân mỗi tỉnh chỉ có 61 HTX.
Đương nhiên trong số này có rất nhiều HTX điển hình: Đà Lạt, Sơn La, Lào Cài, Sóc Trăng… nhưng vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay, vẫn không thể thành một chủ thể lớn. Tại sao một việc lớn và cần thiết như vậy mà lại không nhanh? Chúng ta phải kiểm lại” – Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường yêu cầu.
Theo Bộ trưởng, tái cơ cấu NN và xây dựng NTM để đời sống nông dân đi lên thì không thể duy trì tình trạng manh mún như thế này. “Chúng ta không thể ký hợp đồng với từng nông dân một, mà phải ký với đại diện của nông dân. Nhà máy thịt lợn của Hà Nam với 1,4 triệu con/năm thì không thể đi mua lẻ của từng hộ được” – Bộ trưởng nhấn mạnh.
Theo đó, cả hệ thống chính trị, các thành phần kinh tế đều phải cùng bắt tay vào triển khai, nhưng quan trọng nhất vẫn là 3 đơn vị: Bộ NNPTNT, Hội Nông dân Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam.
"Phải coi đây là công tác trọng tâm để thống nhất chủ trương, biện pháp và cùng thực hiện" - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường yêu cầu.
