Theo dữ liệu từ Cục Hải quan Trung Quốc, sự sụt giảm xuất khẩu của nước này trở nên nghiêm trọng hơn vào tháng 12.2022, với mức giảm 9,9% so với một năm trước đó, và giảm 8,7% nếu so với tháng 11 cùng năm.
Mặc dù mức giảm này không mạnh như dự báo 10,5% của các nhà kinh tế được The Wall Street Journal phỏng vấn, nhưng vẫn đánh dấu mức giảm lớn nhất kể từ tháng 2.2020, khi lệnh phong tỏa toàn quốc khiến hoạt động kinh tế bị đình trệ.
Trong cả năm 2022, các chuyến hàng từ Trung Quốc đã tăng 7% so với một năm trước đó, lên 3.600 tỉ USD, trong khi nhập khẩu tăng 1,1% lên 2.700 tỉ USD. Nguyên nhân do áp dụng các đợt phong tỏa thường xuyên để hạn chế sự lây lan của biến thể Omicron, đã kìm hãm tiêu dùng trong nước và tình trạng suy thoái bất động sản có rất ít dấu hiệu đảo chiều.
Con số tăng trưởng cả năm 2022 cho cả xuất khẩu và nhập khẩu nhỏ hơn nhiều so với mức tăng phần trăm lên tới hai con số vào năm 2021. Điều này báo hiệu rằng sự bùng nổ xuất khẩu giúp Trung Quốc vượt qua nỗi đau của đại dịch hiện đã gần kết thúc.
Steve Cochrane, Kinh tế trưởng khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Moody's Analytics cho biết: “Tôi không nghĩ xuất khẩu của Trung Quốc sẽ là động lực mạnh mẽ trong năm nay, bởi vì nhu cầu từ các nền kinh tế phát triển vẫn còn rất nhiều bất ổn”.
Tăng trưởng xuất khẩu dự kiến sẽ được đẩy mạnh cho đến tháng 10.2023, nhưng chiến dịch tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương trên thế giới để kiềm chế lạm phát đã ảnh hưởng đến nhu cầu đối với hàng hóa Trung Quốc.
Việc Trung Quốc mở cửa biên giới trở lại có thể nâng cao mức nhập khẩu hàng hóa vào năm 2023. Sự phục hồi của hoạt động kinh doanh và hỗ trợ bất động sản có thể thúc đẩy nhu cầu dầu mỏ và các hàng hóa khác của Trung Quốc.
Theo nhận định của tổ chức nghiên cứu kinh tế Capital Economics, sự phục hồi của nhu cầu nội địa cùng với xuất khẩu giảm có nghĩa là thặng dư thương mại của Trung Quốc sẽ thu hẹp trong các quý tới. Trước đó, thặng dư đã mở rộng lên mức kỷ lục là 877,6 tỉ USD vào năm 2022
Mới đây, Ngân hàng Thế giới đã cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu trong năm nay từ 3% xuống còn 1,7%. Sự thay đổi này được cho sẽ đánh dấu năm tăng trưởng tồi tệ thứ ba trên toàn cầu trong gần ba thập kỉ, ngoại trừ năm 2020 do đại dịch và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009.
Các nhà sản xuất trên khắp Trung Quốc đã cảm thấy lo ngại. Số đơn đặt hàng xuất khẩu đã giảm xuống mức thấp nhất trong 8 tháng vào tháng 12.2022.
Shandong Silver Phoenix là một trong những công ty đóng vai trò lớn trong sự bùng nổ xuất khẩu của Trung Quốc.
Chen Jianjiang - một quản lý của công ty - cho biết, Shandong Silver Phoenix sản xuất và xuất khẩu đĩa, bát và các mặt hàng bằng gốm khác chủ yếu sang châu Phi, Đông Nam Á và Bắc Mỹ. Doanh nghiệp đã bắt đầu cảm nhận được sự đảo ngược vào nửa cuối năm nay, khi nhu cầu bên ngoài bắt đầu giảm bớt.
Các nhà kinh tế cảnh báo rằng quá trình chuyển đổi khỏi sự phụ thuộc vào xuất khẩu có thể sẽ gặp đôi chút khó khăn, với việc số đơn hàng xuất khẩu bị thu hẹp có nguy cơ ảnh hưởng đến thị trường lao động của Trung Quốc.
Zhaopeng Xing, một chiến lược gia cấp cao về Trung Quốc của Tập đoàn ngân hàng ANZ, cho biết sự phục hồi của tiêu dùng nội địa có thể sẽ không bù đắp được cho sự sụt giảm trong các đơn đặt hàng ở nước ngoài. Ước tính xuất khẩu có thể giảm 5% trong năm nay kể từ năm 2022. Điều này có nghĩa, áp lực thất nghiệp có thể trở nên gay gắt hơn đối với 290 triệu lao động nhập cư của đất nước - nguồn lao động chính tại các nhà máy.
Vào năm 2022, thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ - đối tác thương mại lớn thứ ba của nước này sau Đông Nam Á và Liên minh châu Âu – đã tăng nhẹ lên 440,1 tỉ USD. Song, các nhà kinh tế bao gồm Xing đã dự đoán rằng tỉ trọng xuất khẩu toàn cầu của Trung Quốc sẽ giảm trong năm nay từ mức cao kỉ lục gần 15% trước đây.
