Rất nguy hiểm nếu để diện tích sầu riêng mở rộng ồ ạt
Trao đổi với PV Lao Động chiều tối 23.2, ông Nguyễn Như Cường - Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn - nhấn mạnh: Tình trạng ồ ạt trồng sầu riêng theo phong trào sẽ dẫn đến hậu quả khó lường.
"Trước tình trạng một số địa phương mở rộng diện tích khi thấy sầu riêng đang có giá cao về lâu dài có thể gây hệ lụy cho mặt hàng này, Cục Trồng trọt - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NNPTNT) vừa có văn bản gửi Sở NNPTNT các tỉnh, thành phố phía Nam về việc chỉ đạo phát triển cây sầu riêng, trong đó cảnh báo về hậu quả nếu mở rộng diện tích quá đà" - ông Nguyễn Như Cường thông tin.
Cũng theo ông Nguyễn Như Cường, ngày 30.11.2022, Bộ trưởng Bộ NNPTNT đã có Chỉ thị số 8084/CT-BNN-TT về việc phát triển bền vững sản xuất cây sầu riêng, chanh leo. Tuy nhiên, hiện nay, tại các địa phương thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên, cây sầu riêng vẫn đang có hiện tượng phát triển "nóng". Đặc biệt là loại cây này đang được mở rộng diện tích ở các vùng có điều kiện đất đai, sinh thái không phù hợp. Đang xuất hiện tình trạng nhiều diện tích cây cà phê, hồ tiêu trong vườn trồng xen sầu riêng, thậm chí nhiều hộ chuyển đổi đất lúa để trồng cây sầu riêng…
"Việc tăng diện tích một cách ồ ạt, thiếu kiểm soát, theo phong trào, không theo định hướng, khuyến cáo của các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn sẽ dẫn đến hậu quả khó lường, cung vượt quá cầu, dư thừa. Và nghiêm trọng hơn là tại các vùng không phù hợp như vùng nhiễm mặn, nhiễm phèn, vùng không chủ động được tưới tiêu sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng về năng suất và chất lượng sầu riêng của Việt Nam" - ông Nguyễn Như Cường cảnh báo.
Cần ban hành kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa
Trước tình hình trên, để phát triển sầu riêng bền vững, hiệu quả, phù hợp với định hướng phát triển chung của ngành, Cục Trồng trọt đề nghị Sở NNPTNT các tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo các ban, ngành, huyện, thành phố, thị xã, doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), hộ trồng sầu riêng nghiêm túc thực hiện Chỉ thị số 8084/CT-BNN-TT của Bộ trưởng Bộ NNPTNT.
Việc phát triển cây trồng nói chung và sầu riêng nói riêng cần theo định hướng thị trường, định hướng của các cơ quan quản lý. Thay vì tăng diện tích, sản lượng, cần tập trung tổ chức lại sản xuất, liên kết sản xuất, chuẩn hóa quy trình sản xuất từ khâu canh tác, thu hoạch đến chế biến, vận chuyển, phân phối nhằm nâng cao giá trị gia tăng.
Lập và trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa. Trong đó, cần định hướng rõ các vùng lợi thế, vùng phù hợp đối với các cây trồng chuyển đổi, lưu ý với cây sầu riêng; hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa.
Đồng thời, tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra chất lượng giống cây sầu riêng; công tác thẩm định, công nhận cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng sầu riêng; phổ biến áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt trong vùng sản xuất tập trung, mã số vùng trồng, nâng cao chất lượng...