Doanh nghiệp bán lẻ phải được chia phần chi phí định mức và lợi nhuận định mức
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái về việc xem xét kiến nghị của một số doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu liên quan đến đề nghị hoàn trả lợi nhuận, chi phí kinh doanh định mức cho doanh nghiệp.
Văn bản được gửi tới Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Tài chính, sau khi Văn phòng Chính phủ nhận được đơn yêu cầu xem xét khẩn cấp của một số doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu liên quan đến các chi phí kinh doanh định mức, hoàn trả lợi nhuận cho doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu.
Việc hoàn trả chi phí kinh doanh định mức và lợi nhuận cho doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu như thế nào là câu hỏi được nhiều người đặt ra.
Trao đổi với Lao Động, TS Giang Chấn Tây - Giám đốc Công ty Xăng dầu Bội Ngọc - cho biết, chi phí kinh doanh xăng dầu định mức là khoản chi phí tổng hợp tối đa chỉ có giá trị để tính giá cơ sở xăng dầu theo quy định tại Điều 1 Nghị định số 95 về kinh doanh xăng dầu.
Khoản chi phí này là chi phí lưu thông xăng dầu trong nước, gồm chi phí bán buôn, chi phí bán lẻ ở nhiệt độ thực tế - đã bao gồm chi phí dành cho thương nhân phân phối, thương nhân nhận quyền bán lẻ, tổng đại lý, đại lý xăng dầu để tính giá cơ sở theo mức tối đa.
Cụ thể, trong giá cơ sở từ khi ban hành Thông tư 104 xác định yếu tố cấu thành trong công thức giá cơ sở xăng dầu đều liệt kê tính gồm chi phí kinh doanh định mức là 1.050 đồng/lít và lợi nhuận định mức là 300 đồng/lít.
Trong phần chi phí trên, quy định đã nêu rõ là cả khâu bán buôn và khâu bán lẻ. Tuy nhiên, trong Thông tư 104 không ghi rõ tỉ lệ phân chia ở khâu bán buôn là bao nhiêu và khâu bán lẻ là bao nhiêu, nên doanh nghiệp đầu mối đã lợi dụng kẽ hở này để hưởng gần như hầu hết phần chi phí này. Họ phân chia cho doanh nghiệp bán lẻ theo dạng "ban phát".
Đó là nguyên nhân dẫn đến hơn một năm qua, doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu phải dùng tiền túi để bù lỗ nhằm duy trì hoạt động kinh doanh.
"Những tưởng sự việc này chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, nhưng không ngờ lại diễn ra hơn một năm qua, làm cho chúng tôi thua lỗ nặng nề, kiệt quệ về tài chính; có người phải bán cả ruộng vườn, đất đai, thậm chí cầm cố tài sản để bù lỗ nhằm phục vụ bình ổn thị trường", ông Tây nói.
Ông cho rằng, trên thực tế, doanh nghiệp bán lẻ không nằm trong chuỗi cửa hàng trực thuộc doanh nghiệp đầu mối, mà phải bỏ tiền của mình để mua hàng của đối tác là doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu, hoặc thương nhân phân phối xăng dầu.
Doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu kinh doanh độc lập, hạch toán độc lập, thực hiện các nghĩa vụ về ngân sách nhà nước độc lập, nhưng không được hưởng đầy đủ phần lợi ích về chi phí kinh doanh định mức và lợi nhuận phải được hưởng.
Doanh nghiệp bán lẻ mua hàng của doanh nghiệp đầu mối theo dạng mua đứt bán đoạn và có nhiều tháng thù lao bằng 0 đồng, thậm chí là âm, nên về bản chất đây không phải là hoạt động đại lý. Như vậy, doanh nghiệp bán lẻ phải được chia phần chi phí định mức và lợi nhuận định mức theo quy định.
Phân chia ra sao?
Vậy phân chia lợi nhuận và chi phí định mức như thế nào, trao đổi với Lao Động, một doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu ở phía Nam cho hay, liên Bộ Tài chính - Công Thương cần thành lập Hội đồng để phân chia lại giá trị của 1.350 đồng chi phí định mức và lợi nhuận định mức.
Từ đó làm cơ sở cho việc phân chia chi phí cơ bản trong Nghị định mới và làm cơ sở quay ngược lại truy thu phần mà doanh nghiệp bán lẻ không được hưởng.
Ví dụ, sau khi thẩm định, phân định lại mức nhận được của doanh nghiệp bán lẻ là 900 đồng/lít mới nhận được có 100 đồng/lít thì đề nghị hội đồng yêu cầu doanh nghiệp đầu mối hoàn trả lại cho doanh nghiệp bán lẻ thêm 800 đồng/lít nữa.
Đồng thời thống kê tổng số lượng hàng hóa bán ra để tính tổng mức mà doanh nghiệp đầu mối phải chi trả bổ sung cho doanh nghiệp bán lẻ kể từ ngày 1.11.2021 khi Nghị định 95 ban hành cho đến nay.
