Có thể hạ tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay của các ngân hàng

Minh Ánh | 02/10/2023 14:52

Xét chung toàn hệ thống, tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn của các ngân hàng là 26,14%. Nhiều ngân hàng đáp ứng được yêu cầu ngay cả khi Thông tư 08/TT-NHNN chưa có hiệu lực.

Theo đúng lộ trình, được quy định trong Thông tư 08/2020/TT-NHNN, đến ngày 1.10.2023, các ngân hàng sẽ phải giảm tỉ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn xuống mức 30% thay vì 34% như hiện tại.

Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thống kê cho thấy có tới 88% nguồn vốn huy động của các ngân hàng là tiền gửi dưới 12 tháng, song 52% dư nợ tín dụng của hệ thống lại là trung và dài hạn.

Trong báo cáo của Công ty chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), tính đến tháng 7.2023, các ngân hàng đều đáp ứng tỉ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung dài hạn là 34% (áp dụng từ 1.10.2022 đến ngày 30.09.2023). Xét chung toàn hệ thống, tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn là 26,14%.

Cụ thể tại từng ngân hàng, hầu hết tỉ lệ cho vay đều có tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn dưới mức 30%, ngoại trừ Oceanbank với 32%. Một số "ông lớn" có tỉ lệ này lần lượt là: Techcombank (29%), Agribank (25%), Vietinbank (26%) và BIDV (22%).

Các ngân hàng khác như Vietcombank, HDBank (8%), thuộc nhóm ít ngân hàng có tỉ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn dưới 10% và gần như không chịu ảnh hưởng từ lộ trình mới này.

Nhóm phân tích tin rằng, trong ngắn hạn, việc hạ tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ làm chậm quá trình giảm lãi suất cho vay những kỳ hạn dài trong bối cảnh nền kinh tế đang cần được hỗ trợ. Bên cạnh đó, Thông tư 08/2020/TT-NHNN sẽ phần nào gây áp lực lên nhu cầu huy động kỳ hạn dài của các ngân hàng, làm tăng chi phí vốn, thu hẹp biên lãi ròng (NIM).

Trong dài hạn, với chủ trương lành mạnh hóa hoạt động tín dụng và bảo đảm thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, việc áp dụng quy định mới được kỳ vọng sẽ giúp các ngân hàng kiểm soát tốt hơn rủi ro thanh khoản, ổn định hoạt động trước những thay đổi trong và ngoài nước, đồng thời thúc đẩy phát triển nền kinh tế bền vững.

Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM kiến nghị NHNN lùi thời điểm siết sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn xuống 30% sang ngày 1.10.2024, tức gia hạn thêm 12 tháng, thay vì áp dụng theo quy định vào ngày 1.10.2023 vừa qua. Thế nhưng, phía NHNN không có phản hồi gì.

Minh Ánh