Cụ thể, trao đổi với PV, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh cho biết, hiện Việt Nam đã thu hút FDI từ 142 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Trong đó, các đối tác FDI lớn nhất của Việt Nam chủ yếu đến từ khu vực Đông Á, cụ thể: Hàn Quốc, Nhật Bản và Singapore. Việt Nam là quốc gia nhập khẩu vốn FDI.
Nêu quan điểm về vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu (thuế TTTC), Phó Tổng Cục trưởng Đặng Ngọc Minh cho rằng, cần xây dựng các hình thức hỗ trợ nhằm bù đắp cho các doanh nghiệp FDI bị ảnh hưởng do áp dụng quy định này.
Theo đó, phương án triển khai các hình thức hỗ trợ sẽ tùy theo đặc điểm của từng loại hình doanh nghiệp để có các tiêu chuẩn áp dụng kèm theo.
Nói cách khác, cần áp dụng chính sách hỗ trợ thay thế cho những ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng bởi quy định về thuế TTTC.
“Việc hỗ trợ này được thực hiện thông qua các quy trình thủ tục đăng ký sau khi các doanh nghiệp đã thực hiện nghĩa vụ nộp thuế kể cả thuế bổ sung tối thiểu, nên Chính phủ Việt Nam sẽ không gặp khó khăn trong quá trình huy động nguồn tài chính cũng như thực hiện các thủ tục hỗ trợ tiếp theo” - Phó Tổng Cục trưởng Đặng Ngọc Minh chia sẻ.
Để có được nguồn tài chính cho các hình thức hỗ trợ nêu trên, ông Đặng Ngọc Minh cho rằng, cần đảm bảo quyền đánh thuế bằng cách áp dụng cơ chế thuế bổ sung tối thiểu nội địa đạt tiêu chuẩn (QDMTT).
Theo đó, nếu doanh nghiệp nộp đủ thuế suất 15% tại Việt Nam theo QDMTT, Việt Nam sẽ có đủ nguồn tài chính để hỗ trợ lại các doanh nghiệp các khoản chi phí như chi phí nghiên cứu và phát triển, chi phí đầu tư trang thiết bị, chi phí sản xuất công nghệ cao (ví dụ: Ấn Độ có chính sách hỗ trợ một khoản tiền nhất định theo mỗi sản phẩm sản xuất bán ra).
Như vậy, chính sách hỗ trợ này sẽ áp dụng chung cho các doanh nghiệp, quy định hỗ trợ sẽ dựa trên đặc điểm, tính chất, tiêu chuẩn của từng loại hình doanh nghiệp. Từ đó sẽ không vi phạm quy tắc không phân biệt đối xử và phù hợp với Quy tắc thuế TTTC (trụ cột 2) nằm trong khuôn khổ Chương trình hành động chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận (BEPS).
Trên thực tế, đã có nhiều lo ngại khi áp dụng thuế TTTC, môi trường đầu tư Việt Nam sẽ giảm đi sức hấp dẫn. Dù vậy, theo Giám đốc Quốc gia World Bank tại Việt Nam Carolyn Turk, các kết quả nghiên cứu, khảo sát cho thấy, các doanh nghiệp không coi ưu đãi thuế là lý do chính để chọn địa điểm đầu tư. Thay vào đó, môi trường chính trị, ổn định kinh tế vĩ mô, môi trường pháp luật, chất lượng hạ tầng, khả năng chống chịu của hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực mới là yếu tố quyết định để thu hút vốn đầu tư FDI.
Bên cạnh đó, theo TS Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính-tiền tệ Quốc gia - cho rằng, việc chủ động tham gia triển khai thuế TTTC góp phần tăng cường hội nhập quốc tế của Việt Nam nói chung, cải cách hệ thống thuế theo hướng phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế nói riêng.
Bởi thuế TTTC góp phần tăng nguồn thu từ thuế để tăng cường đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh; hạn chế tình trạng đua xuống đáy về ưu đãi thuế của các nước tiếp nhận đầu tư; giảm thiểu các hiện tượng trốn, tránh thuế, chuyển giá của các tập đoàn đa quốc gia tại Việt Nam.
