Khi thị giá cổ phiếu trên thị trường thấp hơn giá trị sổ sách của cổ phiếu đó, có thể hiểu một cách nôm na là cổ phiếu đó bị định giá “lỗ vốn” trên sàn giao dịch.
Và càng đáng nói hơn, với khoảng 40% số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán hiện nay, không chỉ giao dịch với mức giá thấp hơn giá trị sổ sách mà nhiều cổ phiếu trong số này lại có kết quả kinh doanh tốt, triển vọng khả quan và tiềm năng phát triển sáng sủa trong thời gian tới.
Tuy nhiên, giá nhiều cổ phiếu đang bị “đè” do quá trình điều chỉnh thái quá từ tháng 4.2022 trở lại đây, với các yếu tố tác động tiêu cực như cuộc chiến Nga – Ucraina; lạm phát cao ở Mỹ và Châu Âu cùng với nguy cơ suy thoái đang chờ chực; đứt gãy chuỗi cung ứng; khủng hoảng lương thực…
Còn biểu hiện cụ thể trên sàn chính là việc dòng tiền tháo lui trong nhiều tháng qua. Sàn giao dịch HSX từ cao điểm thanh khoản bình quân tuần trên 26.000 tỉ đồng/phiên nay giảm mạnh chỉ còn trên dưới 10.000 tỉ đồng/phiên. Nhiều cổ phiếu đã giảm giá tới 50%, thậm chí 70% so với mức giá đỉnh.
Tính toán từ Công ty chứng khoán Mirae Asset, tính đến kết phiên giao dịch ngày 15.7, hệ số P/E của VN-Index là 12,8 lần. Đây là mức giá bình quân thấp nhất trong hơn 5 năm trở lại đây, cũng cho thấy chính là cơ hội cho các nhà đầu tư dài hạn thiên về giá trị, với cơ hội rộng mở chọn mua những cổ phiếu có cơ bản tốt, kết quả kinh doanh khả quan, triển vọng tăng trưởng bền vững và giá đã được chiết khấu sâu.
Từ đó, Công ty chứng khoán SHS khuyến nghị nhà đầu tư có thể tiếp tục xem xét chọn lọc giải ngân từng phần đối với những mã cổ phiếu có triển vọng tăng trưởng và giá đã giảm về vùng hấp dẫn.
Trên thực tế, thời gian qua nhiều nhà đầu tư đã thua lỗ nặng, hoặc danh mục cổ phiếu bị mắc kẹt vì vẫn chưa thể “về bờ”, cắt lỗ thì tiếc trong khi tài khoản không còn sức mua để có thể mua vào cổ phiếu dù thị giá đang được xem là rất hấp dẫn.
Đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho thị trường nguội lạnh. Góp phần thêm nữa là sự thận trọng, lưỡng lự của nhiều nhà đầu tư cho dù còn có sức mua và dư địa vay margin, vì lo ngại thì trường diễn biến khó lường và thất thường nên phần nhiều đứng ngoài quan sát, hoặc có giao dịch cũng rất ít.
Có thể thấy, phải vài ba năm thị trường chứng khoán mới lặp lại tình trạng hàng loạt cổ phiếu giảm giá mạnh dưới giá trị sổ sách như vậy. Và cũng tương ứng, phải vài ba năm những cơ hội mua cổ phiếu có mức giá dưới giá vốn mới được mở ra rộng mở như thế.
Tất nhiên, sự hơn thua nhau lúc này là tài khoản có còn sức mua hay không, hay nói cách khác tiền mặt đang là vua. Nhà đầu tư càng nắm nhiều tiền mặt càng có nhiều cơ hội trên thị trường.
Tuy nhiên, nắm bắt cơ hội tại thời điểm thị trường diễn biến còn khó lường và thất thường như hiện nay, 2 vấn đề được cho rằng nhà đầu tư cần luôn tỉnh táo để tránh sập bẫy: thứ nhất là tránh hiệu ứng tâm lý FOMO sợ vuột mất cơ hội, thứ hai là nên tránh mua đuổi trong các phiên thị trường hồi phục.
Bởi nếu chạy theo 2 yếu tố trên một khi thị trường điều chỉnh, đảo chiều nhanh chóng, nhà đầu tư rất khó tránh thiệt hại.