Cầu "đắp chiếu", đội vốn hàng trăm tỉ
Ngày 16.9, ông Lương Minh Phúc - Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM (TCIP - chủ đầu tư) - cho biết, sắp tới, một loạt cây cây “đắp chiếu” nhiều năm sẽ thi công trở lại sau khi được địa phương bàn giao mặt bằng.
Trong đó, dự án cầu Tăng Long trên đường Lã Xuân Oai (thành phố Thủ Đức) khởi công từ tháng 12.2017, tổng mức đầu tư hơn 450 tỉ đồng. Theo kế hoạch, dự án hoàn thành năm 2019 nhưng cầu mới đạt hơn 30% khối lượng rồi "đắp chiếu" suốt 4 năm qua.
Đến tháng 7.2022, dự án cầu Tăng Long được HĐND TPHCM chấp thuận chủ trương điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư lên hơn 688 tỉ đồng (tăng 238 tỉ đồng). Việc tăng tổng mức đầu tư, theo lý giải, do dự án có chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng tăng.
Cũng ở thành phố Thủ Đức, cầu Ông Nhiêu (nối phường Phú Hữu và Long Trường) được khởi công tháng 12.2017 với tổng mức đầu tư 425 tỉ đồng.
Tuy nhiên, sau khi khởi công, dự án chỉ mới thực hiện được 1,5% khối lượng công việc và tạm dừng nhiều năm qua do gặp vướng mắc trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng.
Trong khi đó, cầu Tân Kỳ - Tân Quý (quận Bình Tân) bắc qua kênh Tham Lương - Bến Cát, được bổ sung vào dự án BOT cải tạo nâng cấp Quốc lộ 1, đoạn An Sương - An Lạc vào năm 2018. Sau khi hoàn thành, nhà đầu tư sẽ thu phí tại trạm thu phí An Sương - An Lạc trên Quốc lộ 1.
Dự án có tổng mức đầu tư 312 tỉ đồng, được khởi công đầu năm 2018, dự kiến hoàn thành vào quí 4/2018. Tuy nhiên, tháng 12.2018, cầu đã xong 70% khối lượng nhưng phải ngưng thi công do chưa hoàn tất bồi thường giải phóng mặt bằng và do không phù hợp Nghị quyết 437 của Quốc hội (không làm dự án BOT trên đường hiện hữu).
UBND TPHCM sau đó dừng hợp đồng BOT để chuyển qua đầu tư công. Tháng 10.2022, UBND TPHCM đề xuất chi hơn 491 tỉ đồng từ ngân sách để hoàn thiện cầu Tân Kỳ - Tân Quý và được HĐND TPHCM thông qua.
UBND TPHCM đang giao các sở ngành liên quan khẩn trương tham mưu bố trí vốn bổ sung năm 2023 để thực hiện hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thanh toán cho nhà đầu tư.
Sau khi hoàn trả tiền cho nhà đầu tư xong, thành phố sẽ giải phóng mặt bằng toàn bộ phần còn lại để thi công hoàn thành cầu Tân Kỳ - Tân Quý vào năm 2025.
Cầu Bà Hom trên Tỉnh lộ 10 (quận Bình Tân) khởi công tháng 9.2018 với tổng vốn đầu tư khoảng 374 tỉ đồng, nhằm thay cầu cũ được dựng từ trước năm 1975 đã xuống cấp trầm trọng. Thế nhưng gần 5 năm triển khai đến nay công trình vẫn chưa xong và “đắp chiếu” do vướng mặt bằng, di dời hạ tầng kĩ thuật.
4 bài học lớn
Mới đây, TPHCM đã thông xe cầu Long Kiểng (huyện Nhà Bè) tổng vốn gần 600 tỉ đồng và cầu Vàm Sát 2 (huyện Cần Giờ) tổng vốn 343 tỉ đồng. Cả hai cây cầu này trước đó cũng khởi công rồi phải tạm dừng nhiều năm do vướng bồi thường, giải phóng mặt bằng.
Ông Lương Minh Phúc cho biết, giải phóng mặt bằng là vướng mắc lớn nhất khiến nhiều công trình hạ tầng ở TPHCM chậm trễ, có dự án trễ hẹn 3-6 năm. Vì vậy, chủ đầu tư phải thực hiện "cuốn chiếu", có mặt bằng đến đâu, thi công đến đó.
Sau khi cầu Long Kiểng và Vàm Sát 2 về đích, ông Phúc cho hay, có thể rút ra 4 bài học lớn cũng chính là 4 yếu tố quyết định thành công của các dự án. Một là sự quyết tâm, quyết liệt, kiên trì, chi tiết và cụ thể của cấp ủy, chính quyền thành phố và địa phương.
Hai là sự chủ động, phối hợp, đeo bám, đồng hành của chủ đầu tư với chính quyền địa phương, các sở, ban ngành trong suốt quá trình bồi thường giải phóng mặt bằng.
Ba là sự quan tâm hỗ trợ, kiểm tra, giám sát của HĐND TPHCM, hướng dẫn chỉ đạo kịp thời, hiệu quả của UBND TPHCM, các sở ngành, các tổ công tác đặc biệt… Và cuối cùng cũng là điều kiện quan trọng nhất, đó là sự chia sẻ, đồng hành, đồng thuận của người dân.
