Kpop “làm kinh tế”
Kể từ sau siêu hit “Gangnam Style” của “gã tâm thần” Psy khuynh đảo thế giới năm 2012, Kpop có bước nhảy vọt trên hành trình ghi dấu ấn trong ngành công nghiệp âm nhạc toàn cầu.
Nhờ những mô hình đào tạo thần tượng bài bản, âm nhạc độc đáo và sự thích ứng, nhạy cảm với thời cuộc, cùng khả năng tiếp thu nhanh chóng các xu hướng mới… Kpop dần xâm chiếm thị trường quốc tế.
Một thập kỷ qua, Kpop có bước tiến lớn khi từ những “nhóm nhạc Hàn Quốc” đã phát triển thành “nhóm nhạc toàn cầu” với vị thế và sức ảnh hưởng mạnh mẽ trong văn hóa đại chúng.
Điển hình là BTS, Blackpink với cộng đồng fandom hùng hậu trên toàn thế giới, chiếm lĩnh các bảng xếp hạng âm nhạc quốc tế, gặt gái loạt kỷ lục, đưa Kpop và hình ảnh Hàn Quốc đến với những lễ trao giải lớn, những sân khấu âm nhạc tiếng tăm.
Không chỉ quảng bá văn hóa, họ còn là những “cỗ máy in tiền” cho các công ty giải trí Hàn Quốc và đóng góp lợi nhuận “khủng” vào GDP.
Những buổi hòa nhạc (concert) “cháy vé”, những album được tẩu tán nhanh chóng, những hợp đồng quảng cáo “tỉ đô” với các thương hiệu, nhãn hàng xa xỉ… Ngành công nghiệp âm nhạc Hàn Quốc luôn biết cách “làm kinh tế” để làm giàu cho quốc gia.
Gaon Chart thống kê, doanh số bán album vật lý (đĩa nhạc) của Kpop tăng chóng mặt chỉ trong vài năm. Năm 2015, khoảng 8,4 triệu album được bán ra, đến 2019, lượng tiêu thụ tăng gần 3 lần, lên 24,6 triệu bản.
Tính đến tháng 11 năm ngoái, số lượng tiếp tục tăng gần 2 lần so với 2019 (54,6 triệu bản), mặc cho ảnh hưởng của dịch COVID-19 đến thị trường âm nhạc. Trong đó, 60% doanh số bán album là từ thị trường nước ngoài.
Hay theo báo cáo của Viện Văn hóa và Du lịch Hàn Quốc, mỗi buổi concert do BTS tổ chức có thể mang về hơn 1.000 tỉ won (hơn 800 triệu USD).
Thậm chí, vé concept của những nhóm nhạc đình đám như BTS, Blackpink khiến khán giả toàn cầu phải “giành giật” mới có thể đặt chỗ.
Giữa tháng 10 năm nay, Blackpink sẽ khởi động chuyến lưu diễn toàn cầu, hứa hẹn có quy mô “khủng” nhất trong lịch sử các nhóm nhạc nữ Kpop. Lịch trình world tour của nhóm đã được công bố tạm thời kéo dài đến giữa năm sau và sẽ tiếp tục bổ sung.
4 thành viên Blackpink làm đại sứ toàn cầu cho loạt thương hiệu thời trang, trang sức xa xỉ bậc nhất thế giới. Lợi nhuận từ các hợp đồng đại diện thương hiệu, hợp đồng quảng cáo không hề nhỏ.
Theo Vogue Business, từ tháng 1.2020 đến tháng 5.2021, Lisa (Blackpink) kiếm 80,9 triệu USD nhờ được Celine “chọn mặt gửi vàng”.
Mặt tối của ngành công nghiệp Kpop
Dù đạt những thành tựu đáng nể, Kpop cũng có mặt tối. Để đạt đến đỉnh cao danh tiếng, thần tượng Kpop phải “vắt kiệt sức”, luyện tập không ngơi nghỉ. Có thể đây là “cái giá” thỏa đáng cho thành công sau này, nhưng nó cũng là gông xiềng bóp nghẹt tư duy sáng tạo.
Khi BTS thông báo tạm ngừng hoạt động nhóm hồi tháng 6, RM thú nhận, hệ thống đào tạo khắc nghiệt khiến họ mệt mỏi và hoạt động như cỗ máy, không có thời gian để trưởng thành hay phát triển bản thân.
Là nhóm nhạc điển hình khi có những thành viên đa tài, tham gia tích cực vào quá trình sáng tác, sản xuất âm nhạc, MV… nhưng họ vẫn ngậm ngùi trước sự thật rằng, sức sáng tạo đang ngày càng cạn kiệt.
Hay nhìn vào sự trở lại của Blackpink sau gần 2 năm với đĩa đơn “Pink Venom”. Dù liên tục xô đổ kỷ lục, Blackpink vẫn khiến không ít khán giả thất vọng vì các thành viên không có tiếng nói nghệ thuật cá nhân.
6 năm hoạt động, hầu hết các sản phẩm của Blackpink đều do một tay nhà sản xuất Teddy thực hiện, kể cả khâu sáng tác. YG Entertainment tập trung rèn rũa 4 nữ thần tượng với kỹ năng hát, nhảy, rap hàng đầu… nhưng dường như quên mất việc để họ phát huy tư duy sáng tạo.
Ngoài ra, việc quá tập trung vào xây dựng hình ảnh, vũ đạo trình diễn mà “dung túng” cho kỹ năng hát live cũng khiến Kpop gặp cản trở trên hành trình bơi ra biển lớn.
Blackpink bị tờ Variety chê lơ là việc hát live ở VMAs 2022, TWICE dần mất vị thế vì khả năng live trồi sụt, nhóm nhạc Gen4 IVE hát live tệ hại dù ca khúc mới càn quét nhiều bảng xếp nhạc nhạc số…
Đây là những báo động cảnh báo Kpop cần chú trọng hơn đến tài năng của các thần tượng, thay vì “chạy đua” thành tích trên các bảng xếp hạng.
