Mực - món ăn phổ biến, đặc biệt với người miền biển, có tên khoa học Sepia esculenta Hoyle, Sepia andreana Steen-Strup. Thuộc họ Cá mực - Sepiidae.
Theo bác sĩ Lê Thân, Bệnh viện Y học cổ truyền Quảng Nam, tác giả sách "Thuốc ở quanh ta", bộ phận dùng để làm thuốc trên con mực là nang mực (mai mực nang).
Nang mực dùng để chữa viêm loét dạ dày - tá tràng; phụ nữ khí hư ra nhiều, rong kinh băng huyết, bế kinh.
Cách bào chế nang mực: Lấy nang mực sấy khô, cạy vỏ cứng ở ngoài, rửa ngâm nước gạo 2 ngày 1 đêm, hàng ngày thay nước; rửa lại luộc 1 giờ để tiệt trùng, sấy khô; khi dùng sao qua tán bột. Liều thường dùng 4 - 8g/ ngày.
Ngoài nang mực, thịt mực nang cũng được sử dụng làm thuốc.
Các bài thuốc từ nang mực:
- Loét dạ dày - tá tràng, dịch vị quá nhiều, con trai thận hư tinh liệt, phụ nữ huyết khô không thai nghén: Lượng vừa nang mực nghiền thành bột mịn, mỗi lần 3g hoà nước uống, ngày 2 - 3 lần.
- Hỗ trợ điều trị hen suyễn: Mai mực 300g, rửa sạch, nung trên hòn ngói cho vàng, tán mịn; người lớn uống mỗi lần 8g, chia 2 lần; trẻ em ngày uống 2 lần, mỗi lần 3g.
- Ỉa ra máu: Bột nang mực lượng vừa, uống với nước sắc cỏ tháp bút.
- Trẻ con đàm nghẹt: Bột nang mực lâu năm uống với nước cơm, mỗi lần 4g.
- Bế kinh hoặc kinh nguyệt ra lượng ít: Thịt mực nang 250mg, gừng tươi 40g, xào ăn với cơm ngày 1 lần.
Thịt mực nang 100g, khô thì 50g ngâm nước sôi cho mềm, cắt miếng; đương quy 15g; nấu cho đến khi mực mềm thật chín, bỏ bã đương quy, cho vào một ít mỡ heo, muối ăn, gừng; sau đó uống canh và ăn thịt mực.
Thịt mực nang 250g, đào nhân 10g, tất cả nấu lên để ăn. Thịt mực nang 60g, trứng cút 2 cái cùng nấu ăn, đơn này còn dùng cho người thiếu máu chóng mặt.
- Phụ nữa bạch đới nhiều: Nang mực 10g, bạch chỉ 3g, sắc uống. Nang mực 9g, kim anh tử 9g, tua nhị đực của hoa sen 12g, củ súng 12g, sắc uống trong ngày.
Các lưu ý của bác sĩ Lê Thân khi sử dụng nang mực:
Nang mực thường dùng dưới dạng tán bột uống có hiệu quả hơn là thuốc sắc hay tể; nang mực uống lâu hoặc uống nhiều sẽ sinh ra táo bón.
Người hay bị dị ứng như nổi mẩn, ban sởi, ngứa… không nên ăn thịt mực; người âm hư nhiều nhiệt không dùng được nang mực.
