Tỉ lệ lập chi trả, giải nhân còn thấp
Chiều 18.7, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTB-XH) Lê Văn Thanh và đoàn công tác đã có buổi làm việc với UBND TPHCM về thực hiện chính sách lao động, việc làm, bảo hiểm thất nghiệp và chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ.
Báo cáo về tình hình thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ông Nguyễn Văn Lâm – Phó Giám đốc Sở LĐTB-XH TPHCM cho biết tính đến ngày 15.7, dự kiến 1.097.865 NLĐ sẽ thực hiện chính sách hỗ trợ, số tiền dự kiến hỗ trợ là hơn 1.777 tỉ đồng.
Trong đó, cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) đã xác nhận cho 19.726 doanh nghiệp với 683.306 NLĐ. Số đơn vị đã có quyết định phê duyệt danh sách và kinh phí là 2.032 đơn vị, với 76.374 NLĐ, số tiền chi là 41,072 tỉ đồng.
Số lượng đã giải ngân là 203 đơn vị, với 12.928 NLĐ, số tiền chỉ là 6,727 tỉ đồng gồm quận Gò Vấp, huyện Hóc Môn, huyện Củ Chi và huyện Cần Giờ. Như vậy, với tổng số 1.097.865 NLĐ, số đã giải ngân là 12.928 NLĐ (chiếm tỉ lệ gần 1,2%).
Chia sẻ về những khó khăn trong quá trình thực hiện, ông Lâm cho hay do đặc thù TP có số lượng doanh nghiệp và lao động lớn, vì vậy quá trình triển khai thực hiện cần phải có sự chuẩn bị kỹ về nhân sự, kinh phí hỗ trợ, công tác truyền thông để tổ chức, doanh nghiệp và NLĐ biết.
Đến ngày 15.7, tỉ lệ giải ngân kinh phí để doanh nghiệp chỉ hỗ trợ cho người lao động còn thấp. Tuy nhiên, ông Lâm cho biết số lượng giải ngân sẽ tiếp tục tăng lên trong thời gian tới; đồng thời, một số địa phương dù đã triển khai nhưng không cập nhật số liệu lên hệ thống.
Bên cạnh đó, công tác triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà tại một số doanh nghiệp còn chậm, do nhiều nguyên nhân như doanh nghiệp mong muốn gộp hồ sơ nộp một lần; việc quy định người sử dụng lao động phải đảm bảo chính xác, minh bạch về đối tượng và điều kiện hưởng, do đó cần có nhiều thời gian để rà soát kỹ về tính chính xác của thông tin liên quan đến tình trạng nhà ở của NLĐ.
Đại diện Sở LĐTB-XH TPHCM cũng chỉ ra rằng chưa có sự thống nhất giữa các tỉnh, thành phố trong việc tiếp nhận hồ sơ; đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà đối với trường hợp doanh nghiệp có nhiều chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh dẫn đến tình trạng không tiếp nhận hồ sơ của chi nhánh công ty với lý do NLĐ tham gia BHXH tại nơi đặt trụ sở chính (công ty mẹ) không cùng tỉnh, thành phố với chi nhánh công ty.
Một số doanh nghiệp có nhiều chi nhánh ở các tỉnh khác nhau, nhưng danh sách xác nhận NLĐ tham gia BHXH không được tách ra từng chi nhánh mà gộp chung, do đó khi chi nhánh công ty nộp hồ sơ tại TPHCM chỉ cung cấp bằng chụp danh sách (bằng photo) sẽ gây khó khăn trong việc xác minh NLĐ làm việc tại chi nhánh đã được giải quyết hồ trợ tại công ty mẹ hay chưa.
Vướng mắc khác là trong thời gian vừa qua, Bộ Công an có chỉ đạo Công an các tỉnh, thành phố phối hợp với ngành LĐTB-XH trong việc triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà.
Tuy nhiên, theo yêu cầu của ngành Công an, UBND cấp huyện khi tiếp nhận hồ sơ của doanh nghiệp phải lập danh sách NLĐ có thêm thông tin không thuộc quy định của Quyết định số 08 2022/0Đ-TTg (họ tên cha, mẹ của NLĐ, tình trạng đăng ký cư trú) để chuyển lại cập nhật trên cơ sở dữ liệu dân cư Quốc gia. Do đó, cần có sự thống nhất giữa Bộ LĐTB-XH và Bộ Công An để các địa phương nhanh chóng giải ngân kinh phí hỗ trợ cho NLĐ.
Kiến nghị tháo gỡ chính sách
Từ những khó khăn trên, TPHCM đề xuất Bộ LĐTB-XH có những tháo gỡ để sớm triển khai giải ngân hỗ trợ NLĐ.
Đại diện Sở LĐTB-XH TPHCM kiến nghị cần ban hành văn bản đề nghị các địa phương thực hiện đúng Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg về việc nơi tiếp nhận hồ sơ là nơi đặt trụ sở chính hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm sản xuất, kinh doanh; không phụ thuộc nơi tham gia BHXH bắt buộc.
Tiếp nữa, cần trao đổi với BHXH Việt Nam hướng dẫn BHXH tỉnh, thành phố trong việc tách danh sách xác nhận tham gia BHXH đối với các trường hợp doanh nghiệp có nhiều chi nhánh công ty hoạt động ở nhiều tỉnh, thành phố để thuận lợi trong việc kiểm soát việc chi hỗ trợ, tránh bị trùng lập đối tượng.
Mặt khác, Bộ LĐTB-XH cần trao đổi với Bộ Công An về việc tiếp nhận dữ liệu NLĐ được hỗ trợ tiền thuê nhà thực hiện theo đúng quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ TTg, không yêu cầu thêm thông tin, quy định để tạo điều kiện trong việc giải ngân kinh phí hỗ trợ cho NLĐ.
Nhận định về những vướng mắc mà các đơn vị đang gặp phải, ông Tào Bằng Huy – Phó Cục trưởng Cục Việc làm, Bộ LĐTB-XH cho biết hướng dẫn làm thủ tục rất đơn giản nhưng có những nơi yêu cầu thêm các thủ tục không có trong văn bản hay mỗi nơi hiểu và vận dụng chính sách một kiểu.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo các đơn vị cũng sẽ đưa ra các giải pháp để gỡ rối những vướng mắc trên.
