Người lao động rơi vào cảnh bĩ cực
Có mặt tại phiên thứ nhất của buổi tọa đàm, bà Lê Thị Hiền, nguyên Chủ tịch Công đoàn Nhà máy Dệt thuộc Công ty Cổ phần Dệt 19.5 Hà Nội, chi nhánh Hà Nam - cho biết: Bà đã cùng nhiều công nhân từng làm việc tại công ty mang “Đơn kêu cứu” gửi các cơ quan chức năng từ tỉnh Hà Nam, tới Trung ương. Song, lãnh đạo công ty vẫn “án binh bất động” không thực hiện nghĩa vụ đối với người lao động.
Đến hết tháng 1.2023, Công ty Cổ phần Dệt 19.5 Hà Nội chi nhánh Hà Nam đã chậm đóng 13,464 tỉ đồng tiền BHXH, BHYT, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cho người lao động.
Việc này đã khiến quyền lợi của người lao động bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong đó có những người đã không được chốt sổ về hưu; không được đóng nối BHXH; không có thẻ BHYT, không được hưởng bảo hiểm thất nghiệp…
Bà Hiền nêu, bà Trịnh Thị Tuyết Mai là người lao động thuộc công ty này đã có hơn 30 năm tham gia BHXH. Bà Mai mong muốn sớm được nhận lương hưu để lo cho cuộc sống và phụng dưỡng mẹ già. Ngoài ra, có người lao động muốn chốt sổ BHXH để nhận chế độ BHXH 1 lần. Song, tất cả họ đều không thể thực hiện được nguyện vọng trên.
"Thanh xuân của chúng tôi gắn liền với công ty, có những người lao động làm việc đến 16-17 năm. Nhiều người trong số đó chỉ chờ được nghỉ hưu, nhận lương hưu. Vậy mà bây giờ không một chế độ nào chúng tôi được nhận" - bà Hiền chia sẻ.
Cũng theo bà Hiền, ngày 28.12.2023, người lao động nhận được thông tin, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Duy Tiên đã thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm.
Theo đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Duy Tiên đã ra Quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc có dấu hiệu trốn đóng BHXH cho NLĐ, theo quy định tại Khoản 1, Điều 157, Bộ luật Tố tụng hình sự (không có sự việc phạm tội).
"Sau khi nhận được thông tin trên, chúng tôi rất “sốc” và tuyệt vọng. Chúng tôi rơi vào cảnh bĩ cực, không biết phải làm thế nào!" - bà Hiền giãi bày.
Nâng cao vai trò của các cơ quan liên quan
Thành phố Hà Nội có số lượng người lao động đông đảo và là một trong những địa phương có tình trạng doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT dai dẳng.
Ngoài câu chuyện tại Công ty Dệt 19.5 (tại Hà Nam), thì gần đây nhất tại Thủ đô, Công ty Cổ phần Điện tử BHS thuộc hệ sinh thái BKAV – của ông Nguyễn Tử Quảng - doanh nghiệp khá nổi tiếng trong lĩnh vực công nghệ, phần mềm và thiết bị điện tử cũng có mặt trong danh sách này.
Thông tin tại buổi tọa đàm, bà Dương Thị Minh Châu – Trưởng phòng Truyền thông Bảo hiểm xã hội TP Hà Nội cho biết: Tính đến hết tháng 2.2024, toàn Thành phố Hà Nội có 93.306 đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, tổng số tiền chậm đóng là 5.941,1 tỉ đồng.
Có 23.332 đơn vị ở tình trạng chậm đóng 1 tháng, nhưng đáng quan tâm là số tiền chậm đóng kéo dài từ 12 tháng trở lên, khó thu hồi là 1.856,2 tỉ đồng, chiếm 31,24%. Tổng số tiền chậm đóng; số tiền chậm đóng của các đơn vị ngừng giao dịch là: 1.777,9 tỉ đồng, chiếm 29,92% tổng số tiền chậm đóng.
Nhằm bảo đảm quyền lợi cho người lao động, cơ quan BHXH thường xuyên gửi thông báo đôn đốc nộp đóng BHXH. Sau 2 lần gửi văn bản đôn đốc, đối với các đơn vị đã gửi thông báo nhưng không thực hiện đóng tiền thì lập danh sách đề nghị thanh tra đột xuất.
Ngoài ra, BHXH thường xuyên phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính đối với các đơn vị, doanh nghiệp chậm đóng BHXH.
Đưa ra giải pháp hạn chế tối đa số doanh nghiệp trây ỳ này nhưng vẫn đảm bảo hỗ trợ các doanh nghiệp khó khăn, bà Châu chia sẻ: Đầu tiên, cần nâng cao vai trò của người lao động và người sử dụng lao động, hoàn thiện hệ thống pháp luật. Tăng cường, nâng cao sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan nâng cao hiệu quả quản lý.
"Cần tăng cường lực lượng thanh tra, kiểm tra, đồng thời xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm. Ở đây cần có sự phối hợp đồng bộ của các bên liên quan" - bà Châu nhấn mạnh.
