Tướng Hội cho rằng, quy hoạch không gian biển quốc gia ở Điều 24 và Điều 64. Tại Điều 5 khoản 3 khẳng định, quy hoạch tổng thể quốc gia gồm quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia. Như vậy, luật đã định danh hệ thống quy hoạch quốc gia gồm 3 lĩnh vực.
Tướng Hội nói: Trong giải trình, định hướng của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, không gian biển là không gian mở, liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhất là an ninh, quốc phòng. Nhưng ở Điều 24 có 3 khoản thì nội hàm của 3 khoản về lĩnh vực quốc phòng an ninh chưa cụ thể. Ở khoản 2 điểm b chỉ mới đề cập rất chung chung. Lĩnh vực cần bảo vệ đặc biệt cho quốc phòng, an ninh theo tôi như thế chưa thỏa đáng.
Đi cùng với đó, Điều 64 quy định nhiệm vụ, quyền hạn các Bộ, cơ quan ngang Bộ. Theo tôi hiểu, khoản 1 nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Kế hoạch - Đầu tư là trung tâm, nhạc trưởng. Khoản 2 nhiệm vụ, quyền hạn của các Bộ, cơ quan ngang Bộ quy định nhiệm vụ, trách nhiệm của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, phối hợp với các cơ quan. Khoản 3 quy định nhiệm vụ quyền hạn của Bộ Xây dựng về quy hoạch nông thôn. Khoản 4 nhiệm vụ quyền hạn của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy hoạch sử dụng đất. Khoản 5 nhiệm vụ quyền hạn của Bộ Tài chính huy động nguồn lực. Tôi chưa thấy cơ quan nào chịu trách nhiệm quy hoạch không gian biển. Đồng thời, tại phụ lục 1, danh mục quy hoạch các ngành quốc gia có 38 quy hoạch.
Về lĩnh vực quy hoạch không gian biển, có nội dung liên quan đến quốc phòng - an ninh chưa được đề cập đến, chỉ mới quy hoạch hệ thống cảng biển quốc gia do Bộ Giao thông - Vận tải lập và 2 quy hoạch do Bộ Quốc phòng lập là quy hoạch đất quốc phòng cùng quy hoạch các công trình quốc phòng, kho tàng. Như vậy, quy hoạch không gian biển, trong đó có nội dung phục vụ cho lĩnh vực an ninh - quốc phòng, còn bỏ ngỏ.
Tóm lại, ở 3 lĩnh vực định danh, nhiệm vụ, trách nhiệm, luật chưa được đề cập đến. Với dân tộc Việt Nam, các cuộc chiến tranh lớn chống giặc ngoại xâm đều có tình huống tấn công từ biển.
Hiện nay, trong điều kiện khoa học - kỹ thuật phát triển, phương tiện quân sự, vũ khí tác chiến trên biển ngày càng hiện đại, đa dạng. Do vậy, từ thời bình, nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ bờ biển ở các khu vực trọng yếu về quốc phòng, an ninh phải được chuẩn bị căn cơ và chu đáo mà công tác quy hoạch không gian biển theo tôi là nhiệm vụ trọng tâm.
Thực tế, hiện nay, các đơn vị quân đội chúng ta thực hiện diễn tập khu vực phòng thủ có sử dụng vũ khí hạng nặng, bắn đạn thật trên biển hoặc tập kết các phương tiện, tàu thuyền để triển khai nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo còn gặp khó khăn cả về độ an toàn, yếu tố bí mật, lực lượng, phương tiện.
Tuy rằng, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được cấp ủy, chính quyền các địa phương tạo điều kiện nhưng chủ yếu là hiệp thương, thương lượng, đền bù theo tôi như vậy chưa công bằng.
“Tôi đề nghị, tại dự luật này nên có một điều hoặc khoản trong quy hoạch không gian biển có nội dung kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, xã hội với quốc phòng an ninh và tại Điều 64 có một khoản về cơ quan chịu trách nhiệm chủ trì quy hoạch không gian biển. Cấu trúc dung lượng như thế nào thì cơ quan soạn thảo nghiên cứu” – Tướng Hội nói.
