Nguyên nhân được chỉ ra, sau hàng loạt các vụ cháy chung cư vừa qua trên cả nước gây thiệt hại nghiêm trọng cả về người và của, và các tranh chấp chung cư trong thời gian dài nổ ra triền miên, khiến người dân dè chừng với chung cư.
Cả 2 thị trường lớn sụt giảm mạnh
Tại TPHCM trong 5 tháng đầu năm 2018, tổng số dự án đủ điều kiện huy động vốn đưa ra thị trường là 29 dự án, giảm 9,4% so với 32 dự án đã đưa ra thị trường cùng kỳ năm 2017. Tổng số căn nhà đưa ra thị trường là 9.174 căn, gồm có 8.690 căn hộ chung cư và 484 căn nhà thấp tầng, giảm 44,5% so với 16.506 căn cùng kỳ năm 2017.
Phân khúc căn hộ cao cấp có 3.828 căn, giảm 25,9% so với 5.164 căn cùng kỳ năm 2017. Tuy nhiên, tỉ lệ căn hộ cao cấp lại chiếm đến 41,8% thị trường, tăng nhiều so với cùng kỳ năm 2017, chiếm 31,3%.
Phân khúc căn hộ trung cấp có 3.465 căn, giảm 32,6% so với 5.136 căn cùng kỳ năm 2017. Tỉ lệ căn hộ trung cấp chiếm 37,7% thị trường, cao hơn so với cùng kỳ năm 2017, chiếm 31,1%. Phân khúc căn hộ bình dân có 1.881 căn, giảm mạnh đến 69,7% so với 6.206 căn cùng kỳ năm 2017. Tỉ lệ căn hộ bình dân chỉ chiếm 20,5%, giảm gần một nửa so với cùng kỳ năm 2017, chiếm 37,6%.
Báo cáo của HoREA cũng hé lộ sự sụt giảm lượng hồ sơ dự án mới. Trong 5 tháng qua, Sở Xây dựng TPHCM đã giải quyết 43 hồ sơ chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư; 103 hồ sơ thẩm định, phê duyệt dự án; 376 hồ sơ cấp Giấy phép xây dựng, thiết kế cơ sở của các dự án. Tính chung toàn thành phố đã cấp 19.712 giấy phép xây dựng, giảm 31% so với cùng kỳ năm 2017.
Trong khi đó, tại Hà Nội, dù chưa có thống kê cụ thể về thị trường trong nửa năm trôi qua nhưng có chủ đầu tư một dự án tại quận Thanh Xuân mới bán được 8 căn hộ dù cuối năm ngoái, có những tháng bán tới 50 căn. Một dự án khác có tổng hơn 400 căn hộ, mở bán từ cuối năm 2017 nhưng đến nay cũng mới có 30 căn hộ được giao dịch. Lãnh đạo một số chủ đầu tư các dự án chung cư, đặc biệt là cao cấp tại Hà Nội cho hay, thanh khoản thị trường trong những tháng đầu năm giảm do tính chu kỳ.
Tuy nhiên, khoảng 2 tháng nay, tình trạng này tồi tệ hơn khiến họ đang phải tìm mọi cách để tăng thanh khoản. “Nếu như trước tết, mỗi tháng bán 1-2 căn thì nay mấy tháng rồi không bán được căn nào. Các sàn cũng nợ tiền hoa hồng bởi chưa được chủ đầu tư thanh toán” - anh Tiến - một GĐ sàn thứ cấp - nói.
Tăng thưởng, tăng chiết khấu để kích cầu
GĐ một sàn bất động sản có hệ thống ở nhiều tỉnh, thành nhận định thị trường căn hộ tại Hà Nội đang có giai đoạn khó khăn nhất trong vòng hai năm trở lại đây. Dù vẫn nỗ lực đẩy mạnh hoạt động kinh doanh ở mọi phân khúc, ông cho biết hiện môi giới được phân chia bán ở nhiều địa bàn, không tập trung nhiều tại thị trường Hà Nội nữa. Đơn vị này đặt cọc phân phối bán hàng cho một số dự án, song do tiêu thụ chậm nên khoản tiền này còn chưa thể rút ra.
Giải thích về việc sụt giảm của phân khúc chung cư TPHCM, HoREA cho rằng, sau sự cố hoả hoạn kinh hoàng tại chung cư Carina, chủ đầu tư đã chủ động giảm giá bán căn hộ chung cư khoảng trên dưới 5% để thu hút khách hàng.
Theo HoREA, sau vụ cháy nghiêm trọng xảy ra tại chung cư Carina Plaza, quận 8, Bộ Công an, Bộ Xây dựng và các sở, ngành đã vào cuộc kiểm tra, chấn chỉnh công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại các chung cư, nhà cao tầng; cộng đồng dân cư cũng đã đặc biệt quan tâm hơn đến công tác đảm bảo an toàn chung cư.
Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn còn 7 chung cư chưa có hệ thống PCCC (trong số 12 chung cư đã kiểm tra năm 2016). Các chủ đầu tư dự án căn hộ chung cư đã rất quan tâm đến công tác đảm bảo an toàn PCCC, và đã chủ động giảm giá bán căn hộ chung cư khoảng trên dưới 5% để thu hút khách hàng.
Trong khi đó, tại Hà Nội, để cứu vãn thanh khoản, một số chủ đầu tư không chỉ tăng hoa hồng cho đơn vị phân phối mà còn sẵn sàng tăng mức thưởng nóng. Mức hoa hồng các sàn được nhận về sau mỗi giao dịch là khoảng 3-4,5%, tùy từng chủ đầu tư. Mức này tăng khoảng 0,5-1% so với trước đây.
Bên cạnh đó, một số chủ đầu tư còn đưa ra mức chi trả tới 3% cho môi giới (thông thường các sàn chỉ trả khoảng 1-1,5%), chưa kể thưởng nóng 10-20 triệu đồng với mỗi căn hộ giao dịch thành công.
