Hiện chưa đủ dữ liệu để xác định chất lượng sữa hay thái độ ứng xử của hãng sữa và siêu thị như thế nào, nhưng cách hành xử của ông bố đập sữa (anh Cường) và Nguyễn Văn Hùng là sai trái. Hành vi này đã trực tiếp gây thiệt hại cho siêu thị, thiệt hại vì sữa bị hư hỏng và uy tín, hình ảnh trong mắt người tiêu dùng bị giảm sút. Hành vi này có dấu hiệu vi phạm tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự. Tuy nhiên, khi khởi tố cần xem xét khách quan, toàn diện về hành vi, chứng cứ và hậu quả trên tinh thần thượng tôn pháp luật, đúng người, đúng tội.
Tội “hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản”, là tội danh có cấu thành vật chất, tức phải có hậu quả xảy ra và gây thiệt hại ở một mức nhất định mới có cơ sở khởi tố. Cụ thể, theo điều luật này, thiệt hại phải ở mức từ 2 triệu đồng trở lên mới có cơ sở khởi tố.
Vật chứng (5 hộp sữa) hỏng - Ảnh: T.L |
Theo báo chí phản ánh, cơ quan CSĐT xác định thiệt hại 7 hộp sữa bị đập xuống đường theo giá bán của siêu thị là hơn 3,7 triệu đồng. Từ đó xác định hành vi này đã cấu thành tội phạm và quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can.
Theo tôi, việc xác định giá trị thiệt hại như trên cần làm rõ thêm giá niêm yết đó có phù hợp hay không, sữa có nguồn gốc hợp pháp hay không? Vì sữa là mặt hàng thuộc diện bình ổn, phải đăng ký, kê khai, niêm yết giá theo quy định của pháp luật. Liệu nhà phân phối và siêu thị bán lẻ sữa đã thực hiện đúng pháp luật về giá sữa? Ngoài ra cần xem xét trong 7 hộp sữa bị đập đó có mất giá trị hoàn toàn không hay vẫn còn sử dụng được?...
Vì thế, trước khi khởi tố vụ án, bắt giam nghi can, lẽ ra cơ quan CSĐT nên tiến hành xác minh các vấn đề nói trên, đồng thời trưng cầu giám định mức độ thiệt hại để làm căn cứ quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án.
Ở góc độ xã hội, hậu quả này chắc hẳn có nguyên nhân từ sự thờ ơ, thiếu tôn trọng người tiêu dùng trong cách hành xử từ phía hãng sữa, hoặc trong quy trình giải quyết khiếu nại có khoảng hở để người tiêu dùng lợi dụng “kiếm chuyện” bằng hành vi thái quá. Nhưng, dù ở trong trường hợp nào đi nữa, thì cả hai phía cũng cần rút kinh nghiệm.
Người đàn ông đập sữa trước cửa siêu thị (ảnh cắt từ clip). |
Bức xúc cũng không thể làm trái luật
Với người tiêu dùng, dù có bức xúc, bị kích động đến mấy thì cũng phải hành xử trong khuôn khổ pháp luật. Nếu phát hiện doanh nghiệp sai, thì chúng ta cần khiếu nại, tố cáo đến các cơ quan chức năng, nếu họ gây thiệt hại thì khởi kiện ra tòa án để yêu cầu bồi thường.
Làm đúng thì không khó, nhưng làm sai thì rất dễ. Trong câu chuyện này, cách hành xử của ông bố đập sữa là sai trái, rủ rê người khác đi cùng để thị uy và cùng thực hiện hành vi càng sai trái nhiều hơn. Xã hội sẽ không cổ súy cho các hành vi tương tự như vậy, dù cho phía hãng sữa và siêu thị có sai trái đi chăng nữa.
Quay lại vụ việc, hiện Cơ quan CSĐT đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông bố và người bạn đi cùng, nhưng cho ông bố được tại ngoại. Tôi nghĩ chắc hẳn cơ quan CSĐT đã có căn cứ, tuy nhiên, cũng nên công bố những căn cứ khởi tố vụ án để rộng đường dư luận, tránh những hoài nghi không đáng có. Pháp luật là nghiêm minh, nhưng cũng không thể tùy tiện áp dụng.
Camera ghi lại cảnh xô xát giữa người đàn ông và nhân viên siêu thị (ảnh cắt từ clip). |