Việc thắp nhang thờ cúng, đốt vàng mã, nhất là vào mùng Một, ngày Rằm là điều không thể thiếu trong đời sống văn hoá người Việt.
Sau khi thực hiện nghi thức thờ cúng tổ tiên, người Việt thường có thói quen đi đốt vàng mã. Tuy nhiên, thói quen này lại vô tình dẫn tới không ít hệ luỵ trong cuộc sống, nguy cơ gây cháy nổ khi ở chung cư.
Chị Ngọc (SN 1981, Hà Nội) cho biết, thời gian qua, chị đọc không ít thông tin về vụ việc người dân ở chung cư thắp nhang, hay đốt vàng mã không đúng cách đã gây ra nguy cơ cháy nổ. Theo chị Ngọc, năm 2018, chị theo dõi hình ảnh trên mạng xã hội thấy một người dân ở tầng 29 chung cư HH Linh Đàm (Hoàng Mai, Hà Nội) đốt vàng mã ngay ở ban công khiến nhiều người bức xúc. Đặc biệt sống tại khu chung cư đông đúc, điều này ảnh hưởng rất lớn đến mọi người.
Chị Ngọc chia sẻ thêm: “Theo tôi khi thực hiện nghi thức tâm linh thì phải thành kính và để tâm. Không phải cúng lấy lệ và cúng cho xong. Khi một nén nhang, khói hương bay lên hay tàn tro rơi xuống đều có ý nghĩa, là sự kết nối âm dương. Không phải đốt nhiều mới thể hiện sự thành kính, báo hiếu”.
Cũng chính vì vậy, đã từ lâu gia đình chị Ngọc không còn giữ thói quen hoá vàng sau khi thắp hương. Thay vì đốt vàng mã vào những ngày Rằm, Lễ, Tết, người dân có thể cúng tiền dương. Sau đó, lấy tiền đặt lễ đó đi mua cá phóng sinh, giúp tâm mọi người thanh tịnh, nhẹ nhõm.
Theo chị Ngọc, để hạn chế vấn đề cháy nổ do thắp nhang, hoá váng thì phải đặt ban thờ hay đốt vàng mã ở những nơi tránh xa đường điện, vật dễ gây cháy nổ, ở thoáng mát. Đặc biệt, làm gì xong cũng phải gọn gàng, dọn dẹp rồi mới rời khỏi đó, không phải châm lên rồi để đó làm việc khác. Một tàn tro nhỏ cũng có thể bén thành một ngọn lửa lớn.
Với chị Hải Yến (SN 1981, Thanh Hoá), thắp hương và hoá vàng lại là những việc làm thường quy: “Nhà tôi vẫn thắp hương Rằm, mùng Một và các ngày quan trọng. Tôi thường thắp hương trong thời gian có người ở nhà và hoá vàng tại lò hoá vàng. Thời gian hoá vàng thì theo thời gian rảnh để có thể kiểm soát được công việc đó. Đã ý thức và làm đúng quy trình ngay từ đầu nên không bao giờ làm khác. Thắp hương là thành tâm. Và không gây ảnh hưởng đến người khác là điều mình luôn ý thức".
Chị Yến cho biết, các vụ cháy nổ ở chung cư từ việc thắp hương hoá vàng là điều không ai mong muốn nhưng nếu có xảy ra là do ý thức người làm. Việc người dân cố ý đốt vàng mã ở hành lang chung cư thì phải xem lại việc quản lý khu nhà đó.
“Nếu có chế tài phạt nặng khi bắt gặp thì sẽ đánh vào tâm lý người dân. Khâu tuyên truyền tốt hơn sẽ tạo được ý thức phòng chống cháy nổ của người dân” - chị Yến chia sẻ.
Hiện nay, tại khu chung cư của chị Yến sinh sống đã có chế tài xử phạt nghiêm túc đồng thời tăng cường quản lý, phòng tránh cháy nổ do thắp nhang, hoá vàng đặc biệt vào các dịp Tết, Lễ.
Tuy nhiên, mỗi người dân vẫn cần nâng cao nhận thức, tuân thủ quy định đốt vàng mã, thắp hương tại các khu chung cư đông đúc.
