Tích cóp cả đời để nộp bảo hiểm xã hội
Tháng 2.2022, ông Nguyễn Viết Lâm gửi đơn khởi kiện Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang với lý do không giải quyết đơn khiếu nại, không ban hành quyết định hưởng chế độ hưu trí hàng tháng đối với ông.
Trao đổi với PV Lao Động ngày 21.5, ông Lâm cho biết, với sự hướng dẫn của cán bộ Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang, ông đã tham gia đóng bảo hiểm xã hội để sau này được hưởng chế độ hưu trí hàng tháng. Ông Lâm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ tháng 1.2005 đến tháng 6.2017 (150 tháng) với chủ thể là chủ hộ kinh doanh cá thể.
Sau đó, ông được cán bộ Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang cho biết, chủ hộ kinh doanh cá thể không thuộc trường hợp phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và hướng dẫn ông nên tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Ông Lâm tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện từ tháng 7.2017 đến tháng 1.2020 (31 tháng).
“Đến ngày 19.1.2020, tôi tròn 60 tuổi. Theo hướng dẫn của cán bộ Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang, ngày 8.2.2020, tôi làm tờ khai; ngày 12.2.2020, tôi làm đơn đề nghị Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang giải quyết lương hưu, tuy nhiên cán bộ ngành bảo hiểm xã hội yêu cầu tôi tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội 1 lần cho thời gian còn thiếu (59 tháng) để đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng ngay sau khi đóng” - ông Lâm cho biết.
Ngày 22.4.2020, ông Lâm đóng 269.857.511 đồng cho 59 tháng còn thiếu vào Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang, để chờ tới tháng 5.2020 thì sẽ được nhận những đồng lương hưu đầu tiên.
“Hết tháng 5.2020, tôi khắc khoải đợi chờ mà chẳng thấy cán bộ bảo hiểm xã hội gọi lĩnh lương hưu. Tôi có thắc mắc thì cán bộ bảo hiểm xã hội thông tin, trường hợp của tôi còn vướng mắc chưa được giải quyết. Quá bất ngờ và bức xúc, tôi đã nhiều lần gửi đơn đề nghị, khiếu nại yêu cầu Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang giải quyết chế độ.
Phía bảo hiểm xã hội Tuyên Quang giải thích cán bộ làm công tác thu chưa hiểu rõ quy định nên đã thu bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với tôi - chủ hộ kinh doanh cá thể - là chưa đúng. Cơ quan này mong tôi chia sẻ và đợi chờ họ có văn bản hướng dẫn của cấp trên thì sẽ giải quyết" - ông Lâm cho hay.
Tổng số tiền ông Lâm nộp vào Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang là gần 380 triệu đồng.
Sức khỏe suy giảm
Ông Lâm cũng đã gửi đơn tới UBND tỉnh Tuyên Quang và Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhưng không có chuyển biến. Tháng 2.2022, ông Lâm khởi kiện Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang vì có hành vi không giải quyết khiếu nại, không ban hành quyết định hưởng chế độ hưu trí hằng tháng cho ông.
Tháng 8.2022, Tòa án Nhân dân tỉnh Tuyên Quang mở phiên toà xét xử sơ thẩm vụ án hành chính về việc Khiếu kiện hành vi hành chính của Bảo hiểm xã hội. Thời gian diễn ra phiên toà là 8h30, ngày 15.8.2022 tại Trụ sở Toà án Nhân dân tỉnh Tuyên Quang.
Tuy nhiên, trước khi mở phiên toà, Toà án Nhân dân tỉnh Tuyên Quang nhận được đơn xin hoãn phiên toà của người đại diện theo uỷ quyền của Bảo hiểm xã hội tỉnh Tuyên Quang vì lý do có lịch đi công tác trùng với lịch xét xử vụ án. Do đó, Toà án nhân dân tỉnh Tuyên Quang hoãn phiên toà xét xử...
Từ đó đến nay, ông Lâm vẫn hằng ngày mòn mỏi chờ đợi phía bảo hiểm xã hội ban hành quyết định hưởng chế độ hưu trí.
“Tôi năm nay đã hơn 63 tuổi, sức khoẻ đã suy giảm nhiều, mỗi khi nhắc đến bảo hiểm xã hội là bức xúc, huyết áp lại tăng cao. Tôi đã dồn hết khoản tích lũy của cả gia đình để đóng 59 tháng bảo hiểm xã hội còn thiếu. Trong khi đó, chế độ vẫn chưa thấy đâu” - ông Lâm ngậm ngùi nói.
Ông Lâm cho biết thêm, ở tỉnh Tuyên Quang, có rất nhiều trường hợp chủ hộ kinh doanh cá thể cũng bị rơi vào hoàn cảnh như ông.
Việc thu bảo hiểm xã hội bắt buộc không đúng đối tượng thuộc trách nhiệm của ngành bảo hiểm xã hội
Vừa qua, tại phiên họp 23 Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình cho biết qua giám sát cho thấy, theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, chủ hộ kinh doanh cá thể không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhưng từ tháng 1.2003 đến tháng 12.2021, cơ quan bảo hiểm xã hội tại nhiều địa phương đã thu bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với những trường hợp này.
Theo số liệu của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tại thời điểm tháng 9.2016, đã có 4.240 chủ hộ kinh doanh cá thể tại 54 địa phương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Do việc thực hiện bảo hiểm xã hội bắt buộc không đúng quy định của pháp luật, nên các chủ hộ kinh doanh cá thể chưa được tính thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc để hưởng chế độ, đặc biệt, có nhiều trường hợp đóng bảo hiểm xã hội được gần 20 năm.
Điều này đã khiến người dân bức xúc, một số trường hợp đã làm đơn khiếu nại, thậm chí khởi kiện bảo hiểm xã hội tỉnh ra Tòa án như tại tỉnh Tuyên Quang, nhiều chủ hộ kinh doanh cá thể đã khiếu nại, khiếu kiện.
"Việc thu bảo hiểm xã hội bắt buộc không đúng đối tượng thuộc trách nhiệm của ngành bảo hiểm xã hội, gây ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của chủ hộ kinh doanh cá thể. Việc này rất cần được quan tâm giải quyết dứt điểm", ông Bình nhấn mạnh.
