Vì sao bị can vụ Cần Giờ lên tiếng ?
Trong bức thư đề ngày 20.6, ông Vũ Văn Đảo viết: “Dưới góc độ pháp lý, tôi thấy rằng việc khởi tố HDV du lịch với cùng hành vi phạm tội của chủ tàu theo Điều 214 BLHS có thể dẫn tới oan sai cho người HDV du lịch”.
“Bài học từ vụ án chìm cano ở Cần Giờ, TPHCM mà Cơ quan CSĐT CA TPHCM gọi là vụ án “Đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không bảo đảm an toàn” xảy ra ngày 2.8.2013 đến nay đã ba năm nhưng Cơ quan CSĐT CA TPHCM chưa thể kết thúc được vì đã khởi tố sai chủ thể ngay từ đầu”, ông Đảo viết.
Ông Vũ Văn Đảo cũng khẳng định: “Là một người bị khởi tố oan sai trong vụ án chìm cano ở Cần Giờ, tôi thấu hiểu nỗi khổ của người bị khởi tố oan sai và tôi thấy cần phải có tiếng nói tới Cơ quan CSĐT CA TP Đà Nẵng để xem xét lại việc khởi tố người HDV du lịch trong vụ tai nạn để tránh làm oan người vô tội”.
Như Báo Lao Động đã đưa tin, đêm 4.6, tàu du lịch Thảo Vân 2 do thuyền trưởng Lê Công Chí điều khiển bị lật trên sông Hàn, Đà Nẵng làm 3 người chết, hàng chục người bị thương. Ngày 7.6, Cơ quan CSĐT CA TP Đà Nẵng đã khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng đối với thuyền trưởng Lê Công Chí về hành vi “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường thủy”. Sau đó, ngày 17.6 Cơ quan điều tra tiếp tục khởi tố và bắt giam chủ tàu là ông Võ Quốc Hùng và HDV du lịch là ông Nguyễn Ngọc Quân về tội “Đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không bảo đảm an toàn” theo Điều 214 Bộ luật hình sự (BLHS).
Lỗi vô ý, không có đồng phạm cho một hành vi
Liên quan đến vụ án của ông Vũ Văn Đảo, từ đầu năm 2015, Báo Lao Động đã có loạt bài điều tra trong đó chỉ rõ những dấu hiệu oan sai khi Cơ quan điều tra khởi tố người sản xuất tàu thuyền theo công nghệ vật liệu mới PPC theo Điều 214 BLHS.
Tội “Đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không bảo đảm an toàn” theo Điều 214 BLHS có quy định: “1. Người nào chịu trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc về tình trạng kỹ thuật của phương tiện giao thông đường thuỷ mà cho phép đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường thủy rõ ràng không bảo đảm an toàn gây thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khoẻ,…”
Vậy ai là người có hành vi quy định tại Điều 214 BLHS? Theo các luật gia, chỉ những người có quyền mới có thể cho phép đưa vào sử dụng phương tiện và chủ thể của Điều 214 là một trong hai người sau: hoặc là người chịu trách nhiệm trực tiếp về việc điều động hoặc là người chịu trách nhiệm trực tiếp về tình trạng kỹ thuật của phương tiện.
Người chịu trách nhiệm trực tiếp về việc điều động mà có quyền cho phép đưa vào sử dụng phương tiện trước hết phải là chủ phương tiện hoặc người được chủ phương tiện giao cho quyền sử dụng phương tiện. Điều luật chỉ quy trách nhiệm cho người chịu trách nhiệm trực tiếp điều này đồng nghĩa với việc không có người thứ hai phải chịu trách nhiệm.
Người chịu trách nhiệm trực tiếp về tình trạng kỹ thuật của phương tiện mà có quyền cho phép đưa vào sử dụng phương tiện đó là người làm đăng kiểm phương tiện. Thông qua việc chứng nhận phương tiện đảm bảo an toàn kỹ thuật tức là người đăng kiểm phương tiện đã cho phép phương tiện được đưa vào lưu thông hay sử dụng.
Đối với tội phạm về giao thông thì lỗi là vô ý vì vậy không thể có đồng phạm với cùng một hành vi. Như vậy, nếu Cơ quan điều tra xác định được nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn là do phương tiện rõ ràng không bảo đảm an toàn gây ra thì chủ thể của tội danh này chỉ có thể là một trong hai người là chủ phương tiện hoặc người đăng kiểm phương tiện.
Trong lá thư của mình, ông Vũ Văn Đảo lưu ý Cơ quan CSĐT CA TP Đà Nẵng: “Trong vụ án này nếu Cơ quan điều tra có căn cứ khởi tố chủ phương tiện về hành vi cho phép đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không bảo đảm an toàn thì không thể khởi tố thêm người HDV du lịch là ông Nguyễn Ngọc Quân”.
Ông Đảo cũng bày tỏ: “TNGT là điều không ai mong muốn, không ai muốn mang phương tiện ra đường gây tai nạn chết người. Tôi mong rằng Cơ quan điều tra khi xử lý một vụ tai nạn không bị áp lực bởi dư mà phải căn cứ vào quy định của pháp luật để không làm oan người vô tội”.