Hiện nay, văn bản pháp quy chủ yếu để chế tài về việc nuôi chó thả rông chính là Nghị định 90/2017/NĐ-CP về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y, có hiệu lực từ ngày 15.9.2017.
Theo nghị định này, trường hợp đàn chó dữ cắn chết bé trai 7 tuổi ở Hưng Yên, chủ nuôi cũng chỉ bị phạt tiền ở mức từ 600.000-800.000 đồng nếu không đeo rọ mõm cho chó, không xích giữ, không có người dắt khi ra chốn công cộng và không chích ngừa phòng dại cho chó; phạt từ mức 100.000-1.000.000 đồng nếu để chó thả rông gây thiệt hại cho người khác, đồng thời chế tài bổ sung là bắt và thiêu hủy chó thả rông nếu trong 72 giờ không có người nhận.
Ngoài Nghị định 90 còn một số văn bản pháp quy khác cũng điều chỉnh các hành vi liên quan đến việc nuôi chó thả rông và không tiêm chủng ngừa bệnh dại cho chó. Tuy nhiên, đây là các quy định về xử lý hành chính.
Trong rất nhiều trường hợp, việc xử lý hành chính không đủ sức răn đe các chủ nuôi. Trong trường hợp chó thả rông cắn chết người, nhiều chủ nuôi cũng chỉ cho rằng đó là điều “không may” chứ không nghĩ do hành vi buông lỏng, vô trách nhiệm, không trang bị đủ các biện pháp an toàn trong việc nuôi chó gây ra.
Còn nhớ vào tháng 8.2018, một người đàn ông cầm gậy ngăn hai con chó dữ cắn nhau đã bị một trong hai con quay lại cắn vào cổ dẫn đến tử vong. Thương tâm hơn là trường hợp cháu bé 8 tháng tuổi bị con chó ngao Tây Tạng nặng 40kg nuôi trong nhà không đeo rọ mõm cắn tử vong vào tháng 7.2018.
Hệ quả ở đây đến từ hai tình huống: Thứ nhất, việc nuôi chó trong gia đình được quản lý không nghiêm, không tuân thủ các quy định về phòng dịch phòng bệnh và các biện pháp an toàn. Thứ hai, việc để chó thả rông nơi công cộng, chốn đông người hoàn toàn không được quản lý bởi người nuôi cũng như sự giám sát của cơ quan quản lý chuyên ngành, dẫn đến những hậu quả khó lường nặng nề, như cái chết của bé trai 7 tuổi ở Hưng Yên.
Trong trường hợp chủ nuôi đàn chó dữ thả rông ở huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên, dư luận đặt ra là ngoài các chế tài xử lý hành chính, liệu còn mức chế tài nào có sức răn đe nghiêm hơn hay không?
Điều 295 Bộ luật Hình sự 2015 qui định về “tội vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở những nơi đông người”, trong đó áp dụng từ phạt tiền đến phạt tù. Trong đó, mức phạt tù từ 1-5 năm đối với các trường hợp bao gồm trường hợp như ở điểm a, Khoản 1: Làm chết 1 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 1 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.
Đàn chó dữ ở Hưng Yên trước khi cắn tử vong bé trai 7 tuổi đã từng nhiều lần tấn công người.
Tình trạng nuôi chó thả rông không chấp hành các quy định về an toàn, phòng dịch, vệ sinh đang nhan nhản trong xã hội. Thậm chí, nhiều gia đình khi thấy chó nhà mình bị lực lượng chức năng bắt giữ theo quy định còn chống lại, thậm chí hành hung. Có những chủ nuôi, dù đã từng bị phạt vì để chó thả rông nhưng cuối cùng… vẫn thả rông.
