Vui buồn theo tin thời tiết
Lần đầu tiên, cuộc trình diễn mai An Nhơn diễn ra ở thôn Trung Định, xã Nhơn An với 5.300 sản phẩm mai vàng các loại được trưng bày, chào bán.
Nhơn An, cái nôi của nghề trồng mai tập trung tại Bình Định, hồi 2012, được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học – Công nghệ) chứng nhận nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm mai vàng. Xã có 6 thôn, thì trừ Tân Dân, 5 thôn Thuận Thái, Thanh Liêm, Háo Đức, Trung Định, Tân Dương là đất mai “toàn tòng”. Diện tích mai đến đầu 2024, lên đến 53ha. Cùng Nhơn Hưng, Nhơn Hạnh, Nhơn Phong lân cận, khu vực này hợp thành thương hiệu “thủ phủ mai vàng miền Trung” nức tiếng. Năm 2023, doanh thu mai Tết An Nhơn đạt 170 tỉ đồng.
Kinh doanh mai Tết Giáp Thìn không thuận lợi như năm ngoái. Ông Bùi Xuân Sáng, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn An cho biết: “Chúng tôi đặt mục tiêu chừng 50% vụ trước, tức khoảng 30 tỉ/ 63 tỉ đồng mà còn trầy trật. Trưa nay, con số tôi cập nhật được là hơn 10 tỉ đồng”.
Sau mặt tiền lối vào khu trưng bày, ông Võ Văn Trường (thôn Trung Định) ngao ngán đếm thời gian. Đã sang tuần thứ hai, 3 gian hàng của ông chưa “đi” chậu nào. Nguyễn Đôn Nghị, nghệ nhân chăm mai “có bằng cấp” giải thích: “Ngoài Tây Nguyên, khách hàng chủ yếu của mai An Nhơn là miền Bắc. Mai bán rộ nhất từ rằm đến 20 tháng Chạp, trước ngày ông Công ông Táo. Mà ngoài Bắc thì nhiệt độ đang thấp, rét đậm kéo dài, có nơi xuất hiện băng giá, việc chăm chút để mai nở như ý thành ra may rủi, hên xui. Bỏ tiền chơi mai, không ai không đắn đo, cân nhắc”.
Ông Nghị, chủ 2 sào mai (1.000m2) mô tả tâm trạng thường trực của mình là “đêm Bắc, ngày Nam”, xuống lên tùy bản tin thời tiết: “Hôm nay, Bình Định 21 - 25 độ C nhưng Hà Nội chỉ 9 - 11 độ C. Lại nghe sắp có không khí lạnh tăng cường, rét đậm, rét hại kéo dài diện rộng! ”.
Không… xuống thang
Lê Văn Điều (Háo Đức, Nhơn An) trưng bày 10 sản phẩm chọn từ vườn mai rộng 4 sào. Nghệ nhân 15 năm lăn lóc với mai tỏ ra cứng rắn trong cuộc chiến giá cả: “Thương lái ép quá. Cây mai năm ngoái 2,5 triệu, nay họ trả 2 triệu; loại 600 ngàn đồng chỉ còn 200 – 250 ngàn. Tôi thà mang về chăm tiếp hơn là bị o ép”. Át chủ bài của Điều là cây mai tạo hình chiếc cúp chiến thắng, được định giá 450 triệu đồng.
Những mặt hàng khủng như vậy không hiếm. Trần Ngọc Tuấn, chủ cơ sở Mai vàng Tuấn Tú ở Nhơn Hạnh góp mặt tác phẩm Giáng long (giải ba Triển lãm Sinh vật cảnh Miền Trung 2023 mở rộng và cây mai hình thú cũng giải cao một cuộc thi khác). Số 1 lễ hội là cây mai hơn 2m, rực rỡ từ chân đến đầu, cành tán cân đối, sum xuê, được cho có giá 1,2 tỉ đồng. Là điểm nhấn, nhưng sản phẩm kỳ mỹ xem chừng khá lẻ loi. Thi thoảng, có nhóm người ghé lại, xuýt xoa ngắm nghía, chụp nhanh tấm hình rồi lặng lẽ rời đi.
Năm 2022, 2023, ở Nhơn An, chủ vườn Hồ Thành Nam, Lê Tấn Bộ từng thu về 1 – 2 tỉ đồng. Theo ông Nghị, ông Sáng, thành tích ấy không có cơ hội lập lại trong vụ mai Tết 2024.
