Đi ra thế giới bằng các giải thưởng
Nòi đến những nền công nghiệp giải trí lớn như Mỹ, Anh hay những “tân binh” hùng mạnh như Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan…thì làng nhạc Việt như một người mới hoàn toàn để bước chân vào cuộc đua nhạc trẻ trong thời kỳ hiện đại. Thực ra, nhạc Việt và ca sĩ Việt đã không ít những tên tuổi tạo được ấn tượng với thị trường âm nhạc các nước bạn, tuy nhiên, trong vòng 20 năm trở lại đây, thì con đường đi ra thế giới của ca sĩ nhạc nhẹ Việt Nam là câu chuyện và giấc mơ dài của nhiều thế hệ nghệ sỹ. Để có được tiếng nói cũng như tạo sự chú ý riêng, rõ ràng, sức mạnh của một loại hình nghệ thuật mang tính “phổ biến” toàn thế giới có thể thưởng thức chính là một câu hỏi rất lớn cho ca sĩ Việt, đồng thời giữ được phong cách riêng lại là vấn đề tồn tại của ca sĩ ấy khi ra thị trường lớn hơn quốc gia.
Dù còn đó rất nhiều khó khăn, nhưng khoảng từ năm 2000 đến nay, nhiều ca sĩ Việt đã thành công ở thị trường thế giới, đặc biệt về mặt hình ảnh hơn là kinh doanh sản phẩm âm nhạc, cũng như chạy show quốc tế theo đúng nghĩa của một ca sĩ có tính toàn cầu. Ca sĩ Việt đi ra thế giới theo hai dạng rất phổ biến hiện nay đó là tham gia các kỳ Liên hoan âm nhạc, những chương trình nghệ thuật mang tính giao lưu và thứ hai đó là các giải thưởng âm nhạc. Dù con đường tiếp cận với thị trường bên ngoài vẫn còn rất hạn chế, nhưng nghệ sỹ biểu diễn Việt Nam đã tạo không ít thành công mà bạn bè thế giới vẫn luôn dành cho họ một sự yêu quý nhất định.
Sau giai đoạn của những Diva như Thanh Lam, Hồng Nhung, hay Mỹ Linh thì Mỹ Tâm, Hồ Quỳnh Hương, Lam Trường, Hồ Ngọc Hà…chính là những cái tên đại diện cho nhạc nhẹ hiện đại Việt Nam trên đấu trường thế giới. Đặc biệt nhất vẫn là trường hợp của ca sĩ Mỹ Tâm. “Họa mi tóc nâu” đã nhanh chóng ghi lại trong sự nghiệp ca hát của mình bằng một giải thưởng quốc tế ấn tượng, đó là Huy chương đồng Liên hoan giọng ca vàng châu Á tại Thượng Hải - Trung Quốc diễn ra năm 2000. Cứ như thế, đến nay, Mỹ Tâm có trong tay mình rất nhiều giải thưởng và sự đánh giá cao của làng giải trí khu vực và thế giới như năm 2010, Mỹ Tâm đứng ở vị trí thứ 6 trong Global pop sensations you’re never heard của ABC news (Mỹ). Liên tiếp trong 2 năm 2012 và 2013, Mỹ Tâm được đề cử và nhận nhiều giải thưởng quan trọng: Nghệ sĩ châu Á xuất sắc tại Mnet Asian Music Awards, diễn ra ở Hong Kong, đề cử giải thưởng World Music Awards 2013…Tháng 5/2014, ‘Họa mi tóc nâu’ đã có mặt tại lễ trao giải World Music Awards 2014 tổ chức ở Monaco để nhận giải Nghệ sĩ Việt Nam bán được nhiều album nhất.
Có thể nói, ca sĩ Việt Nam đã thành công ở bước đi ra thế giới đầu tiên đó chính là xây dựng hình ảnh người nghệ sỹ trong lòng công chúng. Bằng tất cả các hoạt động âm nhạc và xã hội của mình, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng được Tổng Lãnh sự quán Canada chọn trao Giải thưởng Lá phong năm 2005. Hay ca sĩ Hồ Quỳnh Hương, Lam Trường…cũng có mặt trong các kỳ Liên hoan âm nhạc châu Á, để lại tình cảm tốt đẹp trong lòng bạn bè thế giới. Điều quan trọng là, khi lựa chọn những nghệ sỹ các nước tham dự liên hoan, thì mỗi ca sĩ phải có được bề dày hoạt động nhất định, cũng như âm nhạc của họ có sức ảnh hưởng trong đời sống âm nhạc. Vì vậy, có thể nói, Hồ Quỳnh Hương, Lam Trường là những hiện tượng đầy đủ tiềm lực để phát triển con đường của họ xa hơn.
Hay trong vòng 7 năm trở lại đây, nhạc Việt lại có hai đại diện mới, không chỉ bởi phong cách âm nhạc hiện đại, gần gũi với thế giới mà còn ở tiềm năng của họ. Đó chính là Hồ Ngọc Hà được mời tham dự Asia Song Festival năm 2009, và năm nay, không ai khác, nam ca sĩ được giới trẻ yêu thích hiện nay Noo Phước Thịnh sẽ tham dự sự kiện này tại Hàn Quốc vào ngày 09/10/2016. Liệu với những hướng đi và cơ hội vươn ra thế giới không phải bằng các sản phẩm âm nhạc, hay kinh doanh âm nhạc như vậy, ca sĩ Việt có được thị phần nào lớn hơn không?
 |
| Noo Phước Thịnh. |
Thị trường Việt Nam thu hút nghệ sỹ nước ngoài
Dù chúng ta đang thầm nói với nhau rằng, nhạc Việt đang bão hòa và ca sĩ Việt không thể có được cơ hội lớn hơn so với nghệ sỹ quốc tế, nhưng thực tế cho thấy nhạc Việt đang sở hữu một thị trường đầy hứa hẹn cho các nghệ sỹ quốc tế hoạt động, tìm kiếm cho mình lượng khán giả không hề nhỏ. Hàng loạt các show diễn của nghệ sỹ quốc tế được tổ chức lần lượt ở Việt Nam trong vòng 10 năm qua. Từ những cái tên đỉnh cao của Hàn Quốc như: Bi Rain, Big Bang, T-Ara…đến hàng loạt ngôi sao Âu Mỹ như: Backstreet Boys, Michael Learns To Rock, Peabo Bryson…cũng đã đến Việt Nam để thực hiện những đêm diễn ấn tượng. Có thể doanh thu hoàn toàn không như mong đợi của các show này, nhưng rõ ràng, thị trường trong nước đang chứa đựng các yếu tố để tạo ra một môi trường hoạt động âm nhạc có tính hướng ngoại nhiều hơn.
Trong vài năm trở lại đây, không chỉ có ca sĩ Việt đi nước ngoài để thực hiện album, làm nhạc mà nhiều nghệ sỹ quốc tế tìm đến chúng ta để có thể biểu diễn, xây dựng tên tuổi và sản xuất các sản phẩm âm nhạc cho họ. Dù không nhiều, nhưng mỗi năm đều có những cái tên như nghệ sỹ đàn violon J Mi, nhóm M-Tiful, ca sĩ Jis…được giới thiệu chính thức tại Việt Nam. Họ xem đây là một môi trường thuận lợi khởi nghiệp, xây dựng hình ảnh, tìm kiếm khán giả và từ đó quay trở lại với đất nước của mình để phát triển con đường ca hát dài hơn. Yếu tố quốc tế trong các sản phẩm âm nhạc của ca sĩ Việt ngày càng thể hiện rõ nét, từ ý tưởng, hình ảnh đến ca khúc, giai điệu, tất cả đều hướng ngoại. Và không ít trường hợp bị cho là đạo, nhái phong cách, điển hình nhất là Sơn Tùng M-TP. Tuy nhiên, khán giả trẻ vẫn yếu thích, và rõ ràng, thị trường và khán giả trẻ đang có xu hướng xóa nhòa ranh giới giữa phong cách riêng và xu hướng chung của thế giới.
Tuy vậy, con đường vươn ra những khu vực âm nhạc rộng lớn theo hướng sản phẩm vẫn là bài toán cực kỳ khó khăn. Trước đây, khá nhiều cái tên như: Hồng Nhung, Hà Trần, Hà Anh Tuấn, nhạc sĩ Võ Thiện Thanh…đều có kinh doanh sản phẩm của mình trên vài kênh phát hành quốc tế tuy nhiên đến nay vẫn chưa có một lời xác nhận nào về con số ấn tượng, đủ sức cạnh tranh với các ca sĩ nước ngoài. Vì vậy, các giải thưởng âm nhạc quốc tế vẫn là lựa chọn được ca sĩ quan tâm nhiều nhất. Trong cuộc chạy đua để đại diện Việt Nam tham gia giải EMA sắp tới tại Hà Lan thu hút được nhiều sự quan tâm của công chúng thì Đông Nhi vẫn là ứng cử viên sáng giá nhất.
Liệu ca sĩ Việt có thêm những cơ hội nào để xây dựng thương hiệu của họ trên thị trường thế giới? Có thể qua vài giải thưởng, hay các kỳ Liên hoan, dù chưa thực sự có con số kinh doanh âm nhạc ấn tượng nhưng chúng ta vẫn nỗ lực để tạo nên góc nhìn toàn diện và hoàn toàn mới mẻ về nghệ sỹ biểu diễn âm nhạc Việt Nam trong thời đại mới.
