Nghệ sĩ nhân dân (NSND) hay nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) là danh hiệu cao quý nhà nước trao tặng cho những nghệ sĩ có cống hiến đối với nền nghệ thuật nước nhà. Để đạt được danh hiệu, người nghệ sĩ phải đạt các tiêu chuẩn theo quy định nhà nước đặt ra và được các cơ quan đơn vị đề xuất hoặc làm hồ sơ xin xét tặng danh hiệu.
Bên cạnh tranh cãi xoay quanh những nghệ sĩ được xét tặng danh hiệu, NSND Minh Châu bày tỏ nỗi băn khoăn khi người nghệ sĩ phải làm hồ sơ xin xét tặng trong khi họ đã cống hiến hết mình và hoàn toàn xứng đáng với danh hiệu đó.
Trao đổi với Lao Động, NSND Minh Châu bày tỏ thẳng thắn quan điểm cần thay đổi cách tôn vinh nghệ sĩ, đặc biệt là cách trao tặng danh hiệu. "Với tâm lý của một người nghệ sĩ, tôi nghĩ nên thay đổi cách để tôn vinh người nghệ sĩ. Cá nhân tôi không thích kiểu “xin cho”, người nghệ sĩ luôn thích ngẩng cao đầu để đạt được danh hiệu, chúng tôi cống hiến chứ không đi xin, vậy tại sao phải làm hồ sơ xét tặng? Danh hiệu là niềm tự hào, không phải căng thẳng xem thiếu mục nào, đi xin chữ kí chỗ nọ, xin chữ kí chỗ kia. Là người cũng từng phải làm những việc đó, tự nhiên tôi cảm thấy bản thân bị hạ thấp".
Đã từng vất vả làm hồ sơ xin xét tặng danh hiệu, NSND Minh Châu cũng chia sẻ những ngày "chạy mỏi chân đi xin chữ kí" nhưng rồi vẫn thiếu chỗ này, trống chỗ kia. Không chỉ việc làm hồ sơ, cô cũng thẳng thắn nhìn nhận đôi khi trong Hội đồng xét duyệt, bỏ phiếu kín cũng vẫn tồn tại những ý kiến cá nhân chủ quan.
Cùng quan điểm với NSND Minh Châu, nghệ sĩ Trần Hạnh, một trong những nghệ sĩ nằm trong danh sách được xét tặng danh hiệu NSND sau 3 lần "trượt" trước đó cũng chia sẻ: “Nghệ sĩ có tự trọng riêng, chẳng ai năm lần bảy lượt làm hồ sơ hay đi xin danh hiệu. Nếu ai đủ tiêu chuẩn, nên để cho các nhà hát, đơn vị sân khấu đề xuất lên”.
"Có những người nghệ sĩ còn cảm thấy bị xúc phạm khi phải làm hồ sơ "xin cho". Có lẽ đã đến lúc cần thay đổi, Nhà nước nên tự xem xét những người xứng đáng và người nghệ sĩ không cần phải làm hồ sơ hay các thủ tục giấy tờ" - NSND Minh Châu nói. Cũng theo cô, hiện nay không có quốc gia nào nghệ sĩ phải tự làm các thủ tục rườm rà như ở Việt Nam khi Nhà nước đều có riêng bộ phận khen thưởng để xét duyệt và tôn vinh nghệ sĩ.
Sau cùng, "Người đàn bà khóc' cũng khẳng định, đối với bản thân người nghệ sĩ, quan trọng nhất là gây được ấn tượng với khán giả mà không cần danh hiệu nào cả.
