Căn cước công dân là một trong những giấy tờ tùy thân quan trọng, thể hiện thông tin cơ bản về lai lịch, nhân dạng của công dân.
Năm 2021, chị Lê Thị Loan (sinh năm 1998, Phú Thọ) - tên nhân vật đã được thay đổi - làm lại thẻ Căn cước công dân do bị mất thẻ cũ. Chị Loan cũng không nắm được thông tin quy định về độ tuổi đổi thẻ Căn cước công dân và đinh ninh mình chưa đến thời gian phải đổi thẻ mới.
Cho đến tháng 3.2024, bộ phận văn phòng của công ty báo với chị, thẻ của chị đã hết hạn. Nội dung về thời hạn căn cước công dân cũng được in trên thẻ. Do vậy, để đảm bảo quá trình đóng bảo hiểm xã hội không bị gián đoán, chị Loan cần đi làm lại thẻ Căn cước công dân để cập nhật thông tin hồ sơ và các giấy tờ khác có liên quan.
Áp lực công việc hàng ngày và sự xem nhẹ tầm quan trọng của giấy tờ tùy thân đã khiến chị Loan bị quá hạn 1 năm đổi mới loại thẻ này.
Trong một ngày cuối tháng 8.2024, khi chị cần phải chuyển tiền qua giao dịch trên ứng ngân hàng điện tử, chị Loan nhận được thông báo: "Thông tin giấy tờ tùy thân của quý khách đã hết hạn. Quý khách vui lòng cập nhật phiên bản ứng dụng mới để cập nhật giấy tờ tùy thân hoặc tới quầy giao dịch ngân hàng gần nhất để được hỗ trợ".
Lúc này, dù cố gắng truy cập phiên bản ứng dụng mới nhất để đăng nhập vào tài khoản, chị Loan cũng lực bất tòng tâm. Khi gọi đến tổng đài chăm sóc khách hàng của ngân hàng, chị mới nhận yêu cầu phải đến quầy giao dịch ngân hàng để kê khai số Căn cước công dân.
Tiếp đó, chị nhận được yêu cầu phải làm mới thẻ Căn cước công dân trong thời hạn 1 tháng, nếu không thực hiện việc này, tài khoản ngân hàng điện tử của chị sẽ tiếp tục phải dừng giao dịch.
"Tôi vừa phải ra ngân hàng để mở lại và thực hiện cam kết đổi thẻ, vừa đến cơ quan công an cấp quận để đăng ký thủ tục làm mới Căn cước. Chỉ vì sao nhãng và xem nhẹ việc này mà tôi đã tốn thời gian và gặp phiền phức không đáng có" - chị Loan chia sẻ.
Một trường hợp khác là chị Đinh Thị Thanh Hoa (quê Lào Cai) cũng quên việc đổi thẻ Căn cước công dân khi đến thời hạn tuổi phải đổi.
Cuốn vào vòng xoáy công việc nên chị Hoa cũng đã quên đổi thẻ Căn cước công dân cho đến khi chị mang thai. Lúc này, thẻ Căn cước công dân của chị Hoa đã hết hạn 3 tháng.
Khi nghe câu chuyện của một đồng nghiệp làm cùng công ty, chị Hoa mới "tá hỏa" đi đổi thẻ để đảm bảo quyền lợi về chế độ thai sản của mình.
"Trước khi sinh con 4 tháng, tôi đã đến cơ quan công an tỉnh để làm thủ tục đổi thẻ Căn cước công dân, tránh làm lỡ thời gian hoặc ảnh hưởng việc tham gia bảo hiểm xã hội" - chị Hoa nói.
Theo Luật sư Nguyễn Trọng Nghĩa - Đoàn luật sư TP. Hà Nội, Khoản 1 Điều 21 Luật Căn cước công dân 2014 quy định về độ tuổi đổi thẻ Căn cước công dân như sau: Thẻ Căn cước công dân phải được đổi khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi.
Tuy nhiên, đối với những người được cấp thẻ Căn cước công dân trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định thì thẻ Căn cước công dân vẫn có giá trị sử dụng đến độ tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Theo quy định thì công dân có thể trực tiếp đến cơ quan Công an có thẩm quyền tiếp nhận đề nghị đổi thẻ Căn cước công dân nơi công dân thường trú, tạm trú để đề nghị đổi thẻ Căn cước công dân.
Như vậy, trường hợp muốn xin đổi thẻ Căn cước công dân thì không cần về quê, công dân có thể đến cơ quan công an có thẩm quyền nơi mình đang tạm trú để làm thủ tục xin đổi thẻ mới.
