Gần nửa cột bơm xăng RON 92 chuyển sang phục vụ xăng A95
Hôm mùng 4.1, trong kỳ điều chỉnh giá xăng dầu lần đầu tiên năm 2018, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã quyết định chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đối với xăng khoáng (trên thị trường hiện chỉ còn lưu hành loại xăng khoáng A95): 0 đồng/lít (kỳ trước chi sử dụng 523 đồng/lít) và xăng E5 RON 92: 857 đồng/lít (kỳ trước chi sử dụng 546 đồng/lít). Sau khi thực hiện trích lập và chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu như trên, giá xăng E5 RON 92 được giữ bình ổn không thay đổi, tức là cao nhất doanh nghiệp chỉ được bán với giá 18.243 đồng/lít. Thế nhưng, việc điều chỉnh giá xăng khoáng (A95) lại không hề được đề cập. Từ đó, các doanh nghiệp đã được chủ động tăng giá xăng A95, có nơi tăng hơn 800 đồng/lít.
Qua khảo sát của phóng viên Báo Lao Động, hầu hết các cây xăng đều đang bán xăng A95 ở mức giá 20.090 đồng/lít. Tại 3 cây xăng của các cửa hàng xăng Thụy Dượng, PVOIL, Hưng Yên trên đường Hoàng Quốc Việt (Hà Nội), giá xăng A95 đều đang được bán ở mức giá 20.090 đồng/lít. Nhiều cây xăng khác trên địa bàn quận Cầu Giấy (Hà Nội) cũng đang bán xăng A95 ở ngưỡng giá tương tự. Cá biệt, một vài nơi bán xăng E5 thấp hơn giá quy định tối đa khoảng 3 đồng/lít (18.240 đồng). Thực tế, có sự sai lệch lớn như vậy là do các tiêu chuẩn đối với xăng A95 tác động, ví dụ với tiêu chuẩn IV, xăng A95 đã tăng giá tới 810 đồng/lít, hiện đang bán ở mức giá 20.290 đồng/lít. Mặt hàng phổ biến bán với giá 20.090 đồng/lít như khảo sát của phóng viên là xăng A95 tiêu chuẩn III.
Trước kỳ tăng giá, khoảng cách về giá giữa hai loại xăng A95 và xăng E5 chỉ hơn 1.000 đồng/lít. Vì thế, khi bắt buộc thay thế xăng RON 92 bằng xăng E5, nhiều người đã chủ động chuyển từ RON 92 sang A95 chứ không chịu sử dụng xăng E5 vì cho rằng còn nhiều vấn đề cần phải tìm hiểu và chờ đợi thêm.
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, nhiều Trưởng cây xăng đều khẳng định cây xăng do mình phụ trách trước đây chỉ bán thuần một loại xăng RON 92 vì tính phổ thông. Thế nhưng, kể từ khi chính thức thay thế RON 92 bằng xăng E5, chính sách kinh doanh đã thay đổi. Các cây xăng đều đã nhập xăng A95 về để phục vụ khách hàng, số máy bơm xăng được chia đều để phục vụ xăng A95 và xăng E5, nếu có chênh lệch số máy bơm xăng E5 nhiều hơn cũng không đáng kể. Trong khi đó, thông tin từ Bộ Công Thương cho biết số liệu khá tương đồng với hiện thực kinh doanh tại các cây xăng, đó là việc các đầu mối kinh doanh xăng dầu cung cấp số liệu khoảng 55% số lượng cột bơm xăng RON 92 trước đây được chuyển sang kinh doanh xăng E5.
“Hớ” vì tưởng xăng không tăng giá
Với kỳ điều chỉnh giá xăng dầu vừa qua, nhiều cơ quan truyền thông đã bị “hớ” khi thông tin về xăng A95 không được Liên Bộ Công Thương - Tài chính công khai cho biết. Vì thế, đều đưa tin theo kiểu “giá xăng giữ nguyên, các mặt hàng dầu đều tăng giá”. Chỉ tới khi các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tự công bố và giới truyền thông chú ý thì dư luận mới được biết.
Có thể dự báo thời gian tới việc tiêu thụ xăng E5 chắc chắn sẽ tăng mạnh hơn bởi khoảng cách giá giữa hai loại xăng hiện tại đang khá lớn. Đại diện Bộ Công Thương cho rằng việc xăng A95 không đưa vào danh sách các mặt hàng xăng dầu phải công bố giá cơ sở vì đây là mặt hàng “không phổ biến” nên vẫn để cho doanh nghiệp tự định giá. Thực tế, như lời Chủ tịch Petrolimex - ông Bùi Ngọc Bảo - cho biết, lâu nay, Liên Bộ không điều hành giá xăng A95 vì đây là mặt hàng cao cấp, không thông dụng. Do vậy các doanh nghiệp đầu mối được tự quyết theo cơ chế thị trường. Điều này có thể đúng trong quá khứ. Tuy nhiên, hiện tại thì xăng A95 không còn “không phổ biến” mà ngày càng phổ biến và nếu không có giải pháp hữu hiệu, rất có thể xăng A95 còn phổ biến mạnh mẽ hơn.
Cứ nhìn con số 55% các máy bơm xăng RON 92 trước đây chuyển sang phục vụ xăng E5, vậy 45% còn lại không lẽ bỏ không? Trong khi thị trường chỉ còn 2 loại xăng chính là E5 và A95, có thể khẳng định đại đa số (nếu không muốn nói là tất cả) trong con số 45% kia đã được chuyển sang bán
xăng A95.
Trao đổi cùng báo chí, các chuyên gia kinh tế đều cho rằng đây là lúc cần thiết phải công bố giá cơ sở của xăng A95. Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cũng nhận định: “Xăng là mặt hàng thiết yếu, vật tư chiến lược phục vụ sản xuất kinh doanh, lại được Nhà nước trích lập Quỹ Bình ổn giá, vì thế cần thiết phải quản lý giá xăng theo cơ chế thị trường (trong đó bao gồm cả xăng A95), nếu để các doanh nghiệp tự định giá có thể gây thiệt hại cho người tiêu dùng”.
