Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị đuối nước, kể cả người biết bơi gặp phải tình trạng nguy hiểm, đuối nước xảy ra khi con người không thể thở được dưới nước trong một khoảng thời gian nhất định, lượng oxy đi vào cơ thể sẽ bị giảm đi và làm cho các cơ quan trong cơ thể ngừng hoạt động do thiếu oxy. Khi tình trạng đuối nước xảy ra với trẻ nhỏ thì chỉ kéo dài trong vài giây, với người trưởng thành thì lâu hơn.
Để ngăn ngừa hậu quả của đuối nước thì nạn nhân cần được nhanh chóng đưa lên bờ và cấp cứu ngay lập tức, với người bị đuối nước thì thời gian quý giá từng giây, từng phút.
Đuối nước có 3 giai đoạn: Bắt đầu chìm; Hít phải nước, thanh quản sẽ có phản xạ co thắt và phổi vẫn còn khô; Thiếu oxy do đường thở bị tràn dịch, tăng tiêu thụ oxy, mô phổi bị tổn thương và giảm diện tích khuếch tán...
Người bị đuối nước có những triệu chứng lâm sàng rất đa dạng mà nguyên nhân là do bị thiếu oxy, nạn nhân sẽ có biểu hiện như: Khó thở, đau sau xương ức, thở nhanh; Tăng tiết đờm lẫn máu, da tím tái; Mất ý thức, co giật; Phù não do thiếu oxy não; Tim đập nhanh hoặc rối loạn nhịp tim, giảm huyết áp.
Người bị đuối nước nếu được cấp cứu kịp thời, đúng phương pháp thì có khả năng sống sót, tuy nhiên, nguy cơ để biến chứng của đuối nước rất cao.
Đuối nước không phải lúc nào cũng có thể gây tử vong, tuy nhiên nếu nạn nhân được cứu sống thì hậu quả của đuối nước để lại cũng ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe.
Người bị đuối nước thường gặp phải các biến chứng về phổi mắc phải hội chứng suy hô hấp cấp, viêm phổi...do thiếu oxy trong cơ thể.
Một biến chứng của đuối nước khác có thể gây ra hậu quả nặng nề chính là tổn thương não hoặc tổn thương về mặt thể chất, mất cân bằng dịch cơ thể và các chất hóa học...Đặc biệt, người bị đuối nước cũng có thể rơi vào trạng thái sống thực vật vĩnh viễn.
Việc cấp cứu kịp thời cho nạn nhân bị đuối nước rất quan trọng, thậm chí ngay cả khi nạn nhân đã ở trong nước một thời gian dài thì vẫn có cơ hội để cứu sống, tuyệt đối không được đánh giá tình trạng của nạn nhân chỉ dựa vào thời gian họ ở dưới nước.
ThS.BS Lê Nhật Cường, khoa Điều trị tích cực Nội khoa (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết: Dù đã được các cơ quan chuyên môn và truyền thông cảnh báo nhiều, nhưng số ca tai nạn đuối nước mỗi năm vẫn gia tăng, tình trạng sơ cấp cứu ban đầu sai cách bằng dốc ngược nạn nhân chạy vẫn xảy ra. Vì vậy, để kịp thời ngăn chặn, hạn chế tối đa đuối nước và cấp cứu sai cách cho trẻ đuối nước, cần có sự chung tay của cả gia đình, cộng đồng:
Các xô, chậu, chum chứa nước phải được đậy nắp, tránh xa tầm tay trẻ nhỏ vì nhiều em bé có thể bị đuối nước do ngã vào xô chứa nước.
Ao, hồ, giếng khơi cần có rào chắn, đảm bảo trẻ nhỏ không thể tự ý đi vào.
Các khu vực bơi công cộng phải thiết kế độ sâu phù hợp với lứa tuổi, có đầy đủ phương tiện cứu hộ, cấp cứu và được giám sát bởi nhân viên cứu hộ được huấn luyện về các kỹ thuật cứu hộ.
Người chăm sóc trẻ luôn để ý, quản lý, giám sát trẻ mọi lúc, mọi nơi.
Giáo dục kiến thức, kỹ năng (cho trẻ từ lớp 1) phòng chống đuối nước và dạy trẻ bơi an toàn.
Giáo dục, hướng dẫn cho trẻ lớn nhận biết các nơi nguy hiểm có nguy cơ cao xảy ra đuối nước, không tự ý tắm, chơi đùa ở những nơi có vùng nước nguy hiểm, không đùa nhau khi bơi.
Tuyên truyền, phổ biến các biện pháp sơ cấp cứu đuối nước đúng cách cho người dân.
Tổ chức các lớp tập huấn cấp cứu cơ bản cho cộng đồng, tiến tới thay đổi thực hành, tránh những động tác hành động sai khi cấp cứu.