Ly hôn trong xã hội hiện đại đã không còn là điều quá đỗi xa lạ, nhưng dường như ta mới biết đến nó trên bề mặt. Đó không phải chỉ là lúc cặp vợ chồng ra toà kí vào lá đơn chia tay mà là cả một quá trình, bao gồm sự rạn nứt mối quan hệ, thời điểm đổ vỡ, và cuộc gom nhặt lại bản thân của mỗi cá nhân sau đó. Rất nhiều khi giai đoạn khốc liệt nhất là giai đoạn thứ ba.
Cuốn sách mang đến cái nhìn cận cảnh về ly hôn, kể lại những câu chuyện chân thực sắc nét từ nhiều góc độ, cho thấy những người cha đã vụn vỡ thế nào, những người mẹ đã chịu đựng điều gì, và ám ảnh nhất là những đứa trẻ - chúng đã xoay xở để sống với nỗi đau ra sao.
“Chân dung của ly hôn” không bàn về việc vì sao người ta ly hôn, không phân xử ai là người có lỗi, mà tập trung vào giai đoạn sau khi kí đơn chia tay, những người lớn đã chịu đựng những gì, họ vượt qua điều đó thế nào, vết thương nào còn hay hết, và đặc biệt, những đứa trẻ - chúng ở đâu trong quyết định của bố mẹ.
Chúng ta sẽ gặp ở đây một người mẹ như chị Thanh Tú, chồng đi du học rồi “mất tích” luôn… mười hai năm, một ngày anh trở về, thản nhiên bước vào nhà. Cuộc ly hôn diễn ra, nhưng tổn thương mà đứa trẻ và người mẹ khiến cuộc kiếm tìm hạnh phúc mới của họ vô cùng khó khăn.
Chúng ta sẽ gặp Nam, cậu bé cứ đến tiết học cuối là gần như phát điên, vì đấy là lúc mẹ cậu chờ ở cổng trường chỉ để được nhìn cậu một lát: bố mẹ cậu ly hôn và bố cấm mẹ gặp cậu. Hay chúng ta được nghe về anh Thảo, người bố bị suy sụp đến trầm cảm sau cuộc chia tay.
“Đến chết chắc tôi cũng không thể nào quên giây phút cô giáo chủ nhiệm đưa con ra gặp tôi. Con thay đổi khá nhiều trong những ngày xa mẹ khiến tôi mường tượng con đã không được chăm sóc chu đáo.
Ý nghĩ đó làm lòng tôi đau như xát muối. Mẹ con tôi ôm nhau. Tôi được ôm đứa con bằng da thịt chứ không phải nằm mơ nữa. Đó là một khoảnh khắc hạnh phúc mà tôi không bao giờ quên” – nhân vật Hằng kể về khoảnh khắc cô gặp lại con kể từ ngày chồng cũ mang con đi mất.
“Chân dung của ly hôn” đặc biệt không gợi ý việc cố gắng níu giữ cuộc hôn nhân không còn hạnh phúc mà chỉ tập trung chỉ ra các vấn đề mà người cha, người mẹ, những đứa con có thể gặp phải; từ đó cha mẹ có cách hành xử phù hợp để vẫn có thể đón nhận hạnh phúc phía trước.
Cuốn sách cũng đưa ra một gợi ý quan trọng: hãy nhìn về phía những đứa trẻ, và hình ảnh những đứa trẻ đồng thời là tâm điểm để tác giả phát triển cuốn sách này.
“Những đứa trẻ lớn lên trong sự đổ vỡ của cha mẹ cũng phải trải qua nhiều biến cố, chịu đựng nhiều đau khổ khác nhau. Tổn thương từ đổ vỡ đó có thể được chữa lành, nhưng có thể mãi mãi là nỗi đau cùng những đứa trẻ lớn lên.
Kết quả thế nào lệ thuộc rất nhiều vào sự hiểu biết và cách hành xử của những người bố người mẹ: họ sẽ lựa chọn điều gì và khả năng tái lập cuộc sống của họ đến đâu” – tác giả Chu Hồng Vân viết.
Khi cùng nhìn về phía những đứa trẻ, cha mẹ sẽ có thể gạt bỏ được lòng tự ái, ích kỉ cá nhân, để có thể hàn gắn lại bản thân mình, sẵn sàng cho hạnh phúc mới. Những câu chuyện được kể ở chương cuối cùng – Lấp lánh, sẽ lấy đi nhiều nước mắt của người đọc, là một minh chứng rằng tình yêu dành cho con trẻ, lòng bao dung, tình yêu thương nói chung, có sức mạnh chữa lành.
Điều đáng ghi nhận nữa là trong quá trình kể lại các câu chuyện, tác giả Chu Hồng Vân đồng thời đặt ra nhiều vấn đề xã hội đáng quan tâm, như sự bảo vệ của luật pháp đối với phụ nữ và trẻ em sau ly hôn chưa mạnh, tầm quan trọng của nhà trường đối với những đứa trẻ có bố mẹ chia tay, hay định kiến xã hội đối với những người ly hôn hóa ra vẫn còn rất nặng nề.
