Qua thời hoàng kim, nhiều nhà máy luyện kim Feromangan lâm cảnh hoang phế

Sau nhiều năm giàu lên từ khai thác chế biến khoáng sản, Tập đoàn Tây Giang (TG Group) đã lần lượt cho nhiều doanh nghiệp thuê lại nhà máy luyện Feromangan (tại xóm Khuổi Hàn, xã Ngũ Lão, huyện Hoà An) - Nơi từng thu về mỗi năm hàng trăm tỉ cho tập đoàn này.

Theo chia sẻ của người dân sống gần nhà máy, khoảng những năm 2016 nhà máy luyện Feromangan này của Công ty cổ phần khoáng sản Tây Giang - Công ty thành viên của TG Group luôn hoạt động hết công suất với hàng trăm công nhân làm việc.

Được biết, nhà máy luyện Feromangan của TG Group có thiết kế với 2 lò luyện, công suất thiết kế mỗi lò khoảng 12.500 KVA, sản lượng đạt 40.000 tấn sản phẩm/năm; dây chuyền thiêu kết hoạt động với công suất 400 tấn/ngày, đáp ứng lượng quặng thiêu kết cho 2 lò cao, nhà máy luyện gang.

Mặc dù vậy, chỉ sau một thời gian hoạt động, “Ông trùm” khai khoáng TG Group này đã dừng hoạt động nhà máy rồi sau đó cho một đơn vị khác là Công ty TNHH Nhật Anh thuê lại, rồi lại bán cho một đơn vị khác mang tên Công ty Khoáng sản Việt.

Tuy nhiên theo ghi nhận vào những ngày cuối tháng 11.2022, nhà máy luyện Feromangan này đã gần như ngừng hoạt động hoàn toàn. Tất cả máy móc tại đây đã nằm im lìm gỉ sét.

Xung quanh khuôn viên nhà máy rộng hàng héc ta, nhộn nhịp sản xuất trước kia nay đã cỏ mọc kín, um tùm. Dãy nhà ở cho hàng trăm công nhân trước kia nay đã xập xệ xuống cấp và hư hỏng.

Theo một bảo vệ được thuê để trông coi nhà máy tại đây, nhà máy này trước đây của Tập đoàn Tây Giang, sau đó họ (TG Group - PV) không làm nữa rồi cho nhiều đơn vị thuê, mua lại.

“Nhóm bảo vệ chúng tôi gồm 5 người, được thuê trông coi nhà máy này. Mỗi tháng một người nhận về 5 triệu đồng tiền công, nhà máy đã không hoạt động một thời gian rồi“, người bảo vệ cho hay.

Trao đổi với Lao Động, bà Nguyễn Mai Hương - Cán bộ địa chính xã Ngũ Lão cho hay: “Hiện tại nhà máy luyện Feromangan này đang được Công ty TNHH Nhật Anh thuê lại“.

Cách nhà máy này không xa, tại xóm Nặm Loát, xã Nguyễn Huệ, huyện Hòa An một nhà máy luyện Feromangan của Doanh nghiệp Thương mại Nam Mạch cũng lâm vào cảnh bỏ không ngưng hoạt động.

Trao đổi với PV, ông Đàm Thanh Hưởng - Phó Chủ tịch UBND huyện Hoà An chia sẻ: “Do nguồn lực, cũng như nguyên liệu của từng nhà máy, công ty không còn đảm bảo để hoạt động, chỉ mong các doanh nghiệp có hướng xử lý giải quyết chứ địa phương cũng không biết làm như thế nào“.

Việc các nhà máy luyện Feromangan hoạt động được một thời gian rồi ngưng hoạt động bỏ không cho máy móc xuống cấp gỉ sét đang khiến dư luận dấy lên lo ngại về tính hiệu quả của mô hình sản xuất này tại Cao Bằng.