Tại bản kết luận, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đề nghị truy tố Chủ tịch Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng và con trai cùng 13 bị can khác tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
C03 đã đề nghị lượng hình với cha con bị can Đỗ Anh Dũng vì thành khẩn khai báo, hậu quả của vụ án đã được khắc phục hết.
Ngày 12.10, trao đổi về vấn đề lượng hình trong vụ án hình sự trên, luật sư Nguyễn Minh Long - Giám đốc Công ty Luật Dragon, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, tại bản kết luận điều tra sẽ không nêu là bị can này sẽ bị truy tố với mức hình phạt là bao nhiêu.
Lúc này dựa trên những chứng cứ có trong vụ án, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ mà Viện kiểm sát mới đề nghị một mức án phù hợp với hành vi phạm tội của mỗi bị can.
Căn cứ vào mức đề nghị của Viện Kiểm sát và tình tiết có trong vụ án mà Hội đồng xét xử (khi vụ án được đưa ra xét xử) sẽ có phán quyết về hình phạt mà bị cáo phải chịu. Đây chính là lượng hình trong vụ án hình sự.
Luật sư Trần Thị Thanh Lam - Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội đồng quan điểm và phân tích, lượng hình được hiểu là Quyết định hình phạt đối với tội danh mà Hội đồng xét xử đã kết luận là có đủ chứng cứ trên cơ sở đối chiếu với quy định của Bộ luật Hình sự để cân nhắc, đánh giá tính chất của tội phạm (mức độ nguy hiểm cho xã hội, hậu quả…), nhân thân bị cáo, các tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng trách nhiệm hình sự.
Theo luật sư Lam, Điều 31 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định: “Hình phạt không chỉ nhằm trừng trị người, pháp nhân thương mại phạm tội mà còn giáo dục họ ý thức tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ phạm tội mới; giáo dục người, pháp nhân thương mại khác tôn trọng pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm”.
Như vậy, mục đích của hình phạt luôn luôn có hai mặt là trừng trị và giáo dục. Hai mặt này có mối quan hệ hữu cơ với nhau, tác động qua lại lẫn nhau và là hai mặt của một thể thống nhất, khi quyết định hình phạt, Tòa án không được coi nhẹ mặt nào.
Việc cơ quan cảnh sát điều tra đề nghị xem xét khi lượng hình cũng có thể coi là đề nghị xem xét áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các bị can trong vụ án khi các bị can có các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định. Ví dụ như: Thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, khắc phục hậu quả….
Tuy nhiên, để đánh giá tính chất, mức độ của hành vi, nhân thân và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự như thế nào khi lượng hình thì thẩm quyền thuộc về tòa án trong quá trình xét xử, theo kết quả tranh tụng tại phiên toà.
"Việc quyết định hình phạt thuộc thẩm quyền của tòa án trong quá trình xét xử vụ án khi có đủ căn cứ để kết tội đối với bị cáo", luật sư Lam phân tích.
Theo luật sư Lam, thực tế các vụ án kinh tế gần đây, người phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ và khắc phục được phần lớn hậu quả thì Tòa án đã quyết định xét xử ở dưới khung hình phạt được áp dụng.
Trong các vụ đại án kinh tế từ trước đến nay, đã có các bị cáo được cơ quan điều tra đề nghị áp dụng chính sách hình sự đặc biệt (ông Phạm Nhật Vũ) hoặc đề nghị xem xét khi lượng hình.
Có thể hiểu quan điểm của cơ quan điều tra là áp dụng chính sách khoan hồng, áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị can, bị cáo để khi lượng hình cân nhắc một hình phạt phù hợp chứ đây không phải là chính sách mới. Cơ quan điều tra có quyền kiến nghị Viện Kiểm sát truy tố để toà án xét xử các bị cáo.
Về vấn đề lượng hình, luật sư Nguyễn Minh Long phân tích thêm, thực tế đối với vụ án hình sự, nếu đã đủ căn cứ để truy tố và xét xử thì việc đưa ra một mức án cụ thể cho hành vi phạm tội đối với từng bị cáo chính là lượng hình.
Trong cùng một vụ án, cùng một tội danh nhưng tùy theo vai trò vị trí, tình tiết giảm nhẹ cụ thể của từng người mà Viện kiểm sát sẽ đề nghị một mức án riêng cho từng người.
"Như vậy, lượng hình sẽ bao gồm cả xem xét tình tiết giảm nhẹ hình phạt", luật sư Long chia sẻ.
