Lễ hội có một không hai ở Việt Nam
Nếu như mọi năm trước rằm Trung thu khoảng 1 tháng thì những chiếc đèn Trung thu khổng lồ mới xuất hiện trên đường phố Tuyên Quang thì năm 2022 này không khí lễ hội dường như đến sớm hơn. Từ đầu tháng 7 âm lịch đèn lồng đã bắt đầu diễu phố.
Cũng đúng thôi, vì sau 2 năm tạm hoãn vì dịch COVID-19, sự háo hức mong chờ một lễ hội Trung thu sôi động của người dân xứ Tuyên đã rất rạo rực. Bởi đón trung thu với những chiếc đèn lồng khổng lồ đã là một nét riêng biệt của quê hương cách mạng mà rất ít nơi có được.
Những chiếc đèn lồng khổng lồ bắt đầu xuất hiện trên đường phố Tuyên Quang vào những năm 2004. Khi đó, những mô hình đèn Trung thu như "12 con giáp", "Đám cưới chuột"... với kích thước lớn, ngộ nghĩnh, rực rỡ sắc màu và cũng rất lạ mắt, khi rước trên đường phố đã thu hút sự chú ý của nhiều người. Lúc ấy chỉ đơn thuần là hoạt động vui chơi tự phát của người dân.
Thế rồi phong trào làm đèn Trung thu "khủng" đã lan rộng khắp các tổ, xóm trong thành phố. Từ năm 2008, thành phố Tuyên Quang đã tổ chức thi mô hình đèn Trung thu đẹp và xem đây như là một điểm nhấn, thu hút khách du lịch đến với xứ Tuyên.
Năm 2014, lễ hội Trung thu Tuyên Quang được nâng tầm thành Lễ hội Thành Tuyên tổ chức với quy mô cấp tỉnh và gắn liền với một sự kiện văn hoá nghệ thuật Quốc gia, thu hút hàng chục nghìn du khách trong và ngoài nước. Từ chỗ chỉ có hơn chục mô hình được làm trong những năm đầu, đến nay mỗi dịp lễ hội đã có cả trăm chiếc đèn lồng xuống phố.
Trải qua gần 20 năm, việc thiết kế những mô hình đèn trung thu khổng lồ để các cháu thiếu nhi vui chơi, diễu hành trên các con phố đã trở thành một nét văn hóa, ăn sâu vào tiềm thức của người dân Tuyên Quang. Điều thú vị là chỉ cần ghé thăm xứ Tuyên ngay từ những ngày giữa tháng 7 âm lịch, du khách đã có thể cảm nhận không khí rộn ràng của ngày hội thiếu nhi len lỏi trên từng góc phố. Vào độ này, mỗi tổ dân phố sẽ thiết kế một mô hình đèn lồng phục vụ lễ hội. Vào buổi tối, các đoàn xe mô hình sẽ chở các cháu thiếu nhi diễu hành quanh quảng trường và các khu phố.
Chia sẻ với PV Báo Lao Động, chị Thanh Huyền (khách du lịch đến từ Hà Nội) cho biết: "Nghe tiếng lễ hội Trung thu ở Tuyên Quang lâu lắm nhưng năm nay mới có dịp chứng kiến tận mắt. Phải thừa nhận là đẹp và độc đáo. Không khí rộn ràng, các mô hình đèn lồng đẹp khiến các cháu nhỏ nhà mình rất thích. Dù du khách khá đông nhưng công tác tổ chức rất tốt, an ninh đảm bảo. Nếu các năm sau vẫn tổ chức, mình và gia đình vẫn sẽ lên đây chơi lễ tiếp".
Với chị Huyền, ấn tượng lớn nhất khi đặt chân đến Tuyên Quang chính là sự mến khách của con người nơi đây. Cảnh vật nên thơ, tình người nồng thắm là yếu tố chính níu chân những du khách như chị. Rời phố lên miền non cao chắc hẳn với bất kỳ ai cũng đều có cảm giác thú vị đặc biệt.
Có chung cảm xúc bất ngờ với quy mô lễ hội như chị Huyền là cháu Hương Thảo đến từ TP.Vinh (Nghệ An). Cùng bố mẹ vượt hơn 400km lên xứ Tuyên xem lễ đã không khiến cháu phải thất vọng. "Đây là lần đầu tiên trong đời cháu được tận mắt chứng kiến những đèn lồng to đến vậy. Mỗi chiếc đèn lồng lại có một vẻ đẹp riêng, không cái nào giống cái nào. Điều cháu ấn tượng nhất là hình ảnh những đoàn xe đèn lồng chở các bạn đi diễu hành" cháu Hương Thảo cho biết.
Lễ hội Thành Tuyên năm 2022 được tỉnh tổ chức trở lại gắn với sự kiện đón nhận Bằng ghi danh “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại đã trở thành điểm nhấn độc đáo, thu hút du khách. Lễ hội năm nay có sự tham gia của 7/7 huyện, thành phố trong tỉnh. Ngoài ra, một số địa phương, các nước có quan hệ hợp tác hữu nghị với Tuyên Quang cũng tham dự.
Năm nay, Lễ hội Thành Tuyên khai mạc chính thức vào tối 4.9 nhưng không khí sôi động của trung thu với những chiếc đèn lồng khổng lồ rực rỡ sắc màu sẽ vẫn còn tiếp tục trên đường phố Tuyên Quang cho tới sau ngày 15.8 âm lịch.
Dàn đèn lồng khủng hội tụ
Với chủ đề "Lung linh sắc màu đêm hội Thành Tuyên”, Lễ hội Thành Tuyên năm 2022 có 62 mô hình đèn lồng tham gia trình diễn, nhưng đó chỉ là những mô hình đẹp, độc đáo nhất được các tổ dân phố, các huyện lựa chọn. Ngoài ra trên khắp Tuyên Quang vẫn còn hàng trăm chiếc đèn lồng rực rỡ sắc màu được làm ra để đón một mùa lễ hội đầy gắn kết.
Mỗi tổ dân phố đều tự làm một mô hình độc đáo để cùng góp vào bữa tiệc Trung thu đặc sắc này. Đây là những mô hình đèn trung thu khổng lồ, mô phỏng theo các truyện cổ tích, dân gian và từ thực tiễn đời sống, lao động sản xuất của nhân dân. Các mô hình đèn trung thu vừa mang tính truyền thống vừa xen lẫn hiện đại. Mô hình đèn lồng Tuyên Quang được xây dựng theo ý tưởng về hoạt động xung quanh lễ hội cổ truyền trong trăng rằm, phá cỗ diễn ra trong tháng 8 âm lịch của người dân Việt Nam.
Đèn lồng có nhiều hình dáng, màu sắc thể hiện sinh động các nhân vật, biểu tượng trong các câu chuyện lịch sử, truyền thuyết dân gian hoặc từ thực tiễn đời sống, lao động sản xuất.
Giờ đây, Lễ hội Thành Tuyên không chỉ trở thành một nét văn hóa đặc sắc, riêng có vào mỗi dịp Tết trung thu hàng năm của người dân Tuyên Quang mà có thể xem như một lễ hội trung thu độc đáo, lớn nhất cả nước. Qua đây, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của gia đình và xã hội đối với thế hệ tương lai, góp phần nuôi dưỡng khát vọng, hoài bão tuổi thơ trong sáng, tươi đẹp, tạo không khí vui tươi, phấn khởi để các em bước vào năm học mới.
Xuyên suốt những năm tổ chức, lễ hội đã dành được nhiều kỷ lục đã được sách Kỷ lục Guiness Việt Nam xác nhận như: Lễ hội có nhiều mô hình đèn Trung thu độc đáo, lớn nhất Việt Nam, có “Mâm cỗ Trung thu lớn nhất Việt Nam”, có “Cặp đèn lồng lớn nhất Việt Nam”.
Điều khiến trung thu ở Tuyên Quang đặc biệt hơn các địa phương khác chính là quy mô và thời gian tổ chức. Trải dài gần 2 tháng, Lễ hội Thành Tuyên thực sự là dịp để người dân xứ Tuyên tận hưởng vẻ đẹp của quê hương cũng như gắn kết tình thân, cộng đồng.
Hơn nữa trung thu ở Tuyên Quang giờ không chỉ gói gọn ở việc tổ chức cho trẻ nhỏ, đây còn là dịp để người lớn, các dân tộc trên địa bàn tỉnh gắn kết với nhau hơn. Xa hơn nữa, lễ hội là dịp để xứ Tuyên giới thiệu, quảng bá hình ảnh đến du khách trong và ngoài nước.
Theo ông Nguyễn Văn Hoà - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Tuyên Quang, những mô hình đèn Trung thu đều được làm bằng nguồn xã hội hoá do người dân và các doanh nghiệp trên địa bàn đóng góp. Đây là một nét đẹp riêng có và được xem như một sản phẩm du lịch hấp dẫn của tỉnh Tuyên Quang thu hút du khách trong, ngoài nước.
