Thông tư số 16/2020 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2014 hướng dẫn mở tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 5.3.2021 tới đây. Một trong những nội dung gây nhiều chú ý là văn bản nói trên bổ sung quy định, hướng dẫn về mở tài khoản thanh toán bằng phương thức xác thức điện tử (eKYC), mở đường cho việc khách hàng có thể mở tài khoản mà không cần trực tiếp đến ngân hàng.
Theo đánh giá của Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh, việc thực hiện eKYC trong thiết lập mối quan hệ lần đầu với khách hàng được coi “cửa ngõ” để phát triển các mô hình ngân hàng số. Đặc biệt, việc nhận biết và xác minh thông tin khách hàng trong mở tài khoản thanh toán đóng vai trò quan trọng, giúp khách hàng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ ngân hàng, cho phép các ngân hàng có thể mở rộng khách hàng và cung ứng dịch vụ ngân hàng an toàn, thuận tiện, hiệu quả.
“Quy định về mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử tại Thông tư 16 được xây dựng trên cơ sở phù hợp với quy định pháp luật hiện hành về phòng, chống rửa tiền, phù hợp với xu thế ứng dụng công nghệ trong hoạt động nghiệp vụ ngân hàng trên thế giới và ở Việt Nam, đáp ứng yêu cầu cấp thiết của các tổ chức tín dụng trong quá trình chuyển đổi số, tăng khả năng tiếp cận khách hàng mới thuận tiện hơn với chi phí thấp hơn, góp phần thực hiện mục tiêu tài chính toàn diện quốc gia” – ông Nguyễn Kim Anh nhận định.
Ông Lê Anh Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho hay, có rất nhiều điểm mới trong Thông tư 16 như trong hồ sơ mở tài khoản quy định trường hợp hồ sơ mở tài khoản thanh toán là bản sao điện tử, cho phép ngân hàng được thỏa thuận với khách hàng về việc dịch hay không dịch hồ sơ bằng tiếng Anh.
Một điểm mới nữa giấy đề nghị mở tài khoản không yêu cầu đăng ký mẫu chữ ký của khách hàng trong giấy đề nghị mở tài khoản thanh toán mà yêu cầu trong quá trình khách hàng sử dụng. Các chỉnh sửa bổ sung trên là nhằm tương thích quy định mở tài khoản thanh toán cá nhân bằng phương thức điện tử.
Tuy nhiên cũng theo ông Lê Anh Dũng, quá trình triển khai mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử (eKYC), các ngân hàng phải đáp ứng một số yêu cầu tối thiểu và phải có giải pháp công nghệ kiểm tra đối chiếu về thông tin nhận biết khách hàng, dữ liệu sinh trắc học với thông tin; có quy trình quản lý kiểm soát, đánh giá rủi ro.
Trong quá trình triển khai, các ngân hàng cũng phải tăng cường nhân sự và các biện pháp rà soát, kiểm tra, đối chiếu, đánh giá giải pháp công nghệ eKYC, đảm bảo chất lượng đường truyền...
Trong trường hợp phát hiện quy trình không đảm bảo an toàn, bảo mật hoặc có sự cố trong quá trình mở tài khoản thanh toán cần kịp thời từ chối, dừng quy trình mở tài khoản đang thực hiện và hướng dẫn khách hàng thực hiện trực tiếp tại quầy.
Hiện công nghệ eKYC đang bắt đầu được nhiều ngân hàng tại Việt Nam triển khai. Theo ông Trần Công Quỳnh Lân - Phó Tổng Giám đốc VietinBank, có nhiều công nghệ áp dụng khi thực hiện mở tài khoản theo phương thức eKYC như xác thực giấy tờ tùy thân (ID Card Quality), ảnh chụp (Face Quality ) hay xác định trùng khớp khuôn mặt (Face Matching).
Với công nghệ eKYC, khách hàng của nhiều ngân hàng hiện có thể mở tài khoản qua ứng dụng ngân hàng số iPay app hay kích hoạt dịch vụ ngân hàng số VCB Digibank ngay trên điện thoại mà không cần phải đến quầy giao dịch như trước đây.
