Chúng ta có nhiều câu chuyện, nhiều phát ngôn thực tế về câu chuyện đau đầu này.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng có lần than vãn: "Trung bình mỗi tuần có 40 cuộc họp". Nhiều và phức tạp đến mức "Chỉ riêng phân công họp cho lãnh đạo bộ cũng rất mệt mỏi và nếu có đồng chí nào đi công tác đột xuất là đảo lộn tất cả"!
Báo điện tử Đảng cộng sản có lần đưa ra ví dụ: Có vị lãnh đạo cấp thành phố mỗi năm nhận được 700 giấy mời đi họp ở Trung ương. Còn tại địa phương, có ngày nhận được 7 giấy mời họp.
Một Bí thư Đảng uỷ phường dành 72% thời gian làm việc cho việc họp; Chủ tịch UBND phường dành 7/10 ngày cũng là cho việc họp; 40 cuộc họp tuần; 700 giấy mời họp năm; 7/10 ngày cho việc họp.
Có thể, những con số đó là "cá biệt", nhưng lại phản ánh một tình trạng, hay nói là một căn bệnh trầm kha của nền hành chính: Họp hành quá nhiều, đến mức không còn thời gian đâu mà ra khỏi phòng máy lạnh chứ đừng nói tới chuyện xuống cơ sở để đi sâu đi sát, để nắm bắt thực tế, để hiểu những gì diễn ra, để lắng nghe dân và để hiểu họ đang nghĩ gì.
Họp có cần không? Khẳng định là có. Nhưng ngay cả cán bộ cấp cơ sở, cán bộ địa phương nơi đáng lẽ phải gần dân nhất cũng suốt ngày họp hành thì phải chăng thực tế đời sống cũng là những thực tế nghe thấy trong báo cáo, thực tế phòng máy lạnh?
Chưa kể, có những cuộc họp vô thưởng vô phạt. Có những cuộc họp được tổ chức ở những khu nghỉ mát như Đồ Sơn giống với việc đi chơi hơn là đi làm. Chưa kể, dù đổi mới họp bằng phương pháp trực tuyến, nhưng như Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Thừa có lần kêu ca, mỗi cuộc họp trực tuyến toàn quốc chi phí cũng tới cả tỉ đồng, điểm cầu địa phương thêm mấy chục triệu nữa... Thà cứ họp trực tiếp, mỗi nơi 1-2 lãnh đạo bay về dự họp, nghỉ khách sạn 1 đêm rồi về thì một địa phương cũng chỉ mất mấy chục triệu là cùng.
Nhớ năm ngoái, trong cuộc họp về Quy chế làm việc của Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu việc hội họp còn cần điều chỉnh theo hướng thực sự cần thiết mới họp và phải coi giảm họp là một yêu cầu. Đi liền với giảm họp thì phải gắn với thực tiễn cuộc sống thay vì “chỉ bàn giấy”, sẽ khó đưa ra các chính sách sát với thực tiễn.
Nhưng thực tế, họp hành vẫn là căn bệnh thâm căn cố đế không dễ thay đổi một sớm một chiều.
Trở lại với phát ngôn của ĐBQH Nguyễn Sĩ Cương. Trong phát ngôn ấy dường như cũng đã có giải pháp chống lạm phát họp hành. Đó là phải tiếp tục cắt giảm cấp phó. Không có người đi họp, tự khắc sẽ không thể có các cuộc họp.
Và có lẽ, chi thường xuyên phải có định mức kinh phí cho họp hành, để ít nhất sẽ chấm dứt cái cảnh rất kỳ cục mà người dân mãi không hiểu nổi: Đi họp và lĩnh phong bì bồi dưỡng.
