Ngày 16.3 vừa qua, Di cùng mẹ và bà nội xuống Hà Nội để tham dự buổi họp báo công chiếu "Những đứa trẻ trong sương".
Di là nhân vật chính trong bộ phim "Những đứa trẻ trong sương" (Children of Mist) của đạo diễn Hà Lệ Diễm.
Chia sẻ với phóng viên Lao Động, Di cho biết bộ phim đã được đạo diễn quay khi ở nhà cô bé hơn 3 năm, khi cô 12 tuổi đến khi 15 tuổi.
Bộ phim là cú sốc về cảm xúc
Phim lấy bối cảnh ở vùng núi Tây Bắc Việt Nam, Hà Lệ Diễm kể hành trình Di mắc kẹt giữa giai đoạn tuổi thơ và trưởng thành, giữa những giá trị truyền thống và hiện đại.
Di có cá tính mạnh mẽ, bướng bỉnh. Cô bé từng nói với Hà Lệ Diễm về ước mơ "được đi học, kiếm được tiền giúp mẹ và đi chơi ở nhiều nơi”.
Năm Di 15 tuổi, biến cố xảy ra khi cô bé bị nhà trai đưa về nhà trong chuyến đi du xuân đầu năm. 3 ngày sau, nhà trai mới đưa Di về nhà bố mẹ để thưa chuyện.
Tuy nhiên, Di phản đối kịch liệt. Bị "chồng" và gia đình cưỡng ép, lôi kéo ra khỏi nhà, Di tuyệt vọng kêu cứu. Đây là cảnh quay khiến người xem và chính đạo diễn Hà Lệ Diễm ám ảnh, sợ hãi.
Chia sẻ với báo chí về câu chuyện được khắc họa trong phim, Hà Lệ Diễm cho biết: "Đến 2018, tôi biết đến tục kéo vợ của người Mông. Tôi bắt đầu lên Sa Pa thường xuyên hơn.
Tôi lên vào những đợt như trước, trong và sau Tết, khi người dân cấy lúa hoặc khi Di bước vào kì thi. Tôi muốn quay sự thay đổi của Di và tham gia vào những sự kiện mà Di sinh hoạt khác so với cuộc sống thường nhật".
Nhiều khán giả Hà Nội khi xem "Những đứa trẻ trong sương" đã chia sẻ, họ trải qua cú sốc về cảm xúc.
Hạnh phúc của phụ nữ Mông
Di khác với thế hệ ông bà, bố mẹ khi được đi học và tiếp xúc với mạng xã hội. Nhờ đó, Di biết đến những vùng trời mới, một thế giới rất khác so với vùng núi mờ sương nơi cô bé đang sống.
Cô bé phản kháng mạnh mẽ trước một cuộc hôn nhân không tình yêu. Bởi lẽ, chính mẹ và chị gái của Di đều kết hôn từ tục lệ kéo vợ của người Mông và mang thai khi còn rất trẻ.
Nhờ vậy, Di đã có thể sống một cuộc đời rất khác. Khi bộ phim ra mắt ngày 16.3.2023, Di đã lấy chồng và sinh con.
Di kết hôn với một chàng trai mà cô yêu thương, có thể đưa gia đình đi nhiều nơi và bắt đầu công việc kinh doanh.
Di chia sẻ vợ chồng cô về chung một nhà sau 3 tháng tìm hiểu và hoàn toàn tự nguyện, không trải qua tục kéo vợ. Điều này khiến Di từng sợ về nhà thăm mẹ vì sợ hàng xóm dị nghị, điều tiếng.
Tuy nhiên, Di tôn trọng và thấu hiểu phong tục truyền thống của tổ tiên để lại. Cô chia sẻ: "Theo quan niệm, khi bị kéo vợ, điều đó thể hiện cô gái đó xinh đẹp, chăm chỉ nên nhà trai mới ngỏ lời. Khi gia đình nhà chồng đến thưa chuyện, cô gái cũng phải tỏ ra không đồng ý, để nhà trai phải tìm mọi cách để kéo đi, khi đó cô ấy mới được tôn trọng".
Khi được hỏi về hạnh phúc của những người phụ nữ dân tộc Mông, Di thành thật trả lời: "Chồng càng làm việc, càng ít uống rượu thì các mẹ càng thích. Hạnh phúc của phụ nữ Mông là khi có một người chồng không uống rượu, không đánh vợ và giúp đỡ vợ khi cần.
Như ở chỗ Di, vào ngày 8.3, những người đàn ông sẽ tổ chức cho các mẹ đi chơi, còn họ sẽ làm việc ngày hôm đó. Đó là ngày hạnh phúc nhất".
"Những đứa trẻ trong sương" đã giành nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim quốc tế. Đặc biệt, tác phẩm là phim đầu tiên của Việt Nam lọt vào đến danh sách rút gọn của 15 phim tài liệu tranh giải Oscar 2023.
Ngoài ra, tại Liên hoan phim tài liệu quốc tế 2021 ở Amsterdam, Hà Lan (IDFA 2021), Hà Lệ Diễm được vinh danh ở hạng mục cá nhân quan trọng nhất - Đạo diễn xuất sắc nhất.
Trong khuôn khổ Liên hoan phim quốc tế Docaviv, "Những đứa trẻ trong sương" thắng giải Phim quốc tế xuất sắc.
Đạo diễn Hà Lệ Diễm (sinh năm 1992 tại Bắc Kạn), tốt nghiệp ngành Báo chí tại Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, ĐHQGHN.
