Dù sai nhưng khó xử
Cả trăm người dân mua căn hộ tại Dự án Chung cư Gia Phú Land (tọa lạc tại số 68 đường Lê Văn Chí, phường Linh Trung, quận Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh) đang ở trong trạng thái khá hụt hẫng khi mới đây, VKSND TPHCM đã ra Quyết định hủy bỏ Quyết định khởi tố bị can, và Quyết định không phê chuẩn lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Nguyễn Hùng Nghiêm - Phó Tổng giám đốc, người đại diện phụ trách của Công ty TNHH Địa ốc Gia Phú (Công ty Gia Phú). Lý do được VKSND đưa ra là “Với các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, thể hiện Nguyễn Hùng Nghiêm vẫn còn 16 căn hộ và 3 sàn thương mại, tổng giá trị khoảng hơn 81 tỉ đồng chưa bán; 10 căn hộ còn lại chưa thể hiện rõ. Nghiêm khai những căn hộ bán trùng là do thiếu tiền kinh doanh nên phải đi vay của chủ nợ, không có tiền trả chủ nợ nên chủ nợ ép phải ký bằng hợp đồng mua bán. Do vậy, không đủ yếu tố, dấu hiệu cấu thành tội phạm”.
Tuy nhiên, các khách hàng mua nhà dự án này khá bức xúc vì họ bị rơi vào cảnh “tiền mất, tật mang” khi trót ký hợp đồng, đặt cọc tiền để mua căn hộ tại đây. Đơn cử như chị Bùi Thị Lệ Giang (ngụ quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh) cho biết, vào thời điểm cuối năm 2013, chị quyết định mua căn hộ ở dự án Gia Phú và đã đóng 50% giá trị căn hộ theo điều khoản đã ký trong hợp đồng vào thời điểm đó.
Tuy nhiên, khi chị đến Công ty Gia Phú làm các giấy tờ xác nhận để vay vốn ngân hàng thì mới “ngã ngửa” khi gặp nhiều người đến công ty tố cáo. Qua tìm hiểu chị Giang biết được căn hộ chị mua công ty cũng đã bán cho 1 người khác trước đó thế nhưng khi khiếu nại lại lên công ty thì không ai giải quyết cho chị. Và kể từ đó đến nay chị không biết phải gõ cửa ở đâu để đòi lại tiền. Thậm chí, có trường hợp tại dự án này, cùng một căn hộ, Công ty Gia Phú đã bán cho từ 2 – 6 người. Chính vì vậy nhiều khách hàng cảm thấy không thỏa đáng với các lý do mà VKS đưa ra bởi vì việc ông Nguyễn Hùng Nghiêm ký hợp đồng bán 1 căn hộ cho 3 khách hàng khác nhau là đã cấu thành tội phạm lừa đảo nhưng tại sao lại không bị khởi tố?
Theo tìm hiểu của phóng viên, công trình trên đã bị bỏ hoang từ nhiều tháng nay, văn phòng của công ty tại đây cũng không có ai đến, không ai liên lạc được với giám đốc và nhân viên của công ty. Điều này khiến cả trăm người trót mua căn hộ tại đây như ngồi trên đống lửa, tiền không biết khi nào có thể lấy lại được, mà căn hộ họ đã mua thì vẫn còn nằm trên giấy. Không ít người lâm vào cảnh khốn cùng vì để có tiền đặt cọc họ đã cầm cố nhà cửa, vay tiền ngân hàng với lãi suất cao.
Chủ đầu tư ôm tiền bỏ trốn, khách hàng bơ vơ
Vào năm 2010, trong bối cảnh thị trường nóng sốt, nhiều khách hàng đã không ngần ngại xuống tiền đặt mua căn hộ tại Dự án căn hộ cao cấp Vạn Hưng Phát (đường Bông Sao, P.5, Q.8), do Công ty TNHH xây dựng Vạn Hưng Phát làm chủ đầu tư. Có không ít người đã đóng gần 100% giá trị căn hộ. Dự án được khởi công từ tháng 8.2010 và dự kiến bàn giao căn hộ vào năm 2012. Tuy nhiên, dự án chỉ mới hoàn thiện phần nền móng và nằm “phơi sương” cho tới nay...Theo khách hàng phản ánh thì ngoài việc lãnh đạo lẩn tránh, công ty Vạn Hưng Phát còn có dấu hiệu hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản khi lập hợp đồng bán 1 căn hộ cho 2 khách hàng. Còn theo báo cáo của Sở Xây dựng TPHCM cho thấy, chủ đầu tư Vạn Hưng Phát chưa thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, đồng thời huy động vốn trái phép, chưa thi công hoàn thành phần móng nhưng đã ký kết 97 hợp đồng bán căn hộ để huy động vốn.
Thậm chí, cho đến nay thì chủ đầu tư hầu như không còn khả năng triển khai dự án, điều này đang khiến cả trăm khách hàng đã mua dự án này đang bơ vơ không biết bấu víu vào đâu để đòi lại tiền. Chính vì vậy, trong nhiều năm qua dự án này trở thành điểm nóng khi khách hàng liên tục làm đơn khiếu nại gửi khắp nơi, nhiều khách hàng thậm chí đã kiện chủ đầu tư Công ty Vạn Hưng Phát ra tòa. Tuy nhiên, qua nhiều lần Tòa án triệu tập công ty này đều không có đại diện tham dự, nên mặc dù bản án của Tòa tuyên người mua thắng kiện nhưng đến nay người mua vẫn chưa thể lấy lại tiền.
Theo ghi nhận của phóng viên, trụ sở giao dịch của Công ty Vạn Hưng Phát tại số 312 – 314 Tùng Thiện Vương, P. 13, Q.8, TPHCM đã đóng cửa, không còn hoạt động từ năm 2014 đến nay. Tra cứu thông tin từ Tổng cục thuế, Công ty TNHH Thương mại – Xây dựng Vạn Hưng Phát đã ngừng hoạt động nhưng vẫn chưa hoàn thành thủ tục đóng mã số thuế. Trong khi đó, dữ liệu từ Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp – Bộ Kế hoạch Đầu tư cũng cho thấy, tình trạng doanh nghiệp “đã bị khóa”. Với tình cảnh tại dự án hiện nay, khách hàng đã đổ tiền vào dự án để mua căn hộ có nguy cơ “tay trắng” nếu như không có sự vào cuộc của cơ quan chức năng.
Bán tài sản trả nợ cũng không dễ
Theo ý kiến của nhiều luật sư thì với các án dân sự liên quan đến kiện chủ đầu tư vì chậm giao hoặc không giao nhà thì người mua luôn là người chịu thiệt vì rất khó thi hành án. Bởi tài sản khi đó đã không còn hoặc còn thì cũng không đủ "chia". Nhiều khi bản thân chủ đầu tư đi xe hơi, ở nhà lầu nhưng tài sản đứng tên người khác hoặc pháp nhân khác, không phải của doanh nghiệp thì cũng rất khó cưỡng chế để thi hành án, đòi lại quyền lợi cho khách hàng. Điển hình như tại dự án chung cư cao cấp Vạn Hưng Phát (quận 8, TP HCM), đại diện Chi cục Thi hành án dân sự quận 8, cho biết đến nay, đơn vị đã thụ lý gần 40 vụ kiện liên quan đến dự án này với tổng số tiền phải trả lên đến trên 80 tỉ đồng, bao gồm khách hàng mua dự án, các nhà cung cấp, các doanh nghiệp liên quan…
Đồng thời, chi cục cũng đang tổ chức thi hành đối với Quyết định số 16/2016/QĐDS liên quan đến khoản nợ phải trả của Công ty Vạn Hưng Phát (chủ đầu tư dự án Vạn Hưng Phát) tại ngân hàng A. chi nhánh Bình Chánh. Vấn đề phát sinh là theo bản án TAND quận 8 tuyên thì ngân hàng sẽ được ưu tiên thanh toán trong trường hợp phát mãi tài sản với tổng số tiền hơn 154 tỉ đồng, trong đó bao gồm 66,2 tỉ đồng nợ gốc và hơn 88,5 tỉ đồng tiền lãi (chưa bao gồm án phí gần 130 triệu đồng).
Tuy nhiên, trong quá trình xác minh, tìm hiểu để tổ chức thi hành án, Chi cục Thi hành án dân sự quận 8 phát hiện hợp đồng thế chấp tài sản của Vạn Hưng Phát và ngân hàng A. chi nhánh Bình Chánh chưa được công chứng và chưa thực hiện đăng ký giao dịch bảo đảm tại Văn phòng Đăng ký đất đai TP nên đã đề nghị TAND quận 8 giải thích cơ sở pháp lý nào để tuyên phía ngân hàng được ưu tiên thanh toán đối với trường hợp phát mãi tài sản và có văn bản đề nghị TAND Cấp cao, VKSND Tối cao kháng nghị Quyết định 16/2016/ĐDS của TAND quận 8. Nhưng đến nay, sau gần 2 tháng đề nghị, vẫn chưa nhận được trả lời vì vậy chi cục không thể tổ chức thi hành án được.
