Virus adeno là gì?
Virus adeno được phát hiện lần đầu vào năm 1953, từ mạch hạch hạnh nhân trong cơ thể con người. Virus này thuộc họ Adenoviridae và được chia thành 2 nhóm chính: Nhóm gây bệnh ở chim (Avi Adenovirus) và nhóm gây bệnh ở động vật có vú (Mastadenovirus). Trong nhóm gây bệnh ở động vật có vú (bao gồm cả người), các chuyên gia phân lập được 47 loại virus adeno.
Được biết, virus adeno có thể tồn tại và gây bệnh được khá lâu ở ngoại cảnh. Ở nhiệt độ phòng có thể tồn tại trong vòng 30 ngày, 37 độ C sống được 15 ngày, 40 độ C có thể sống trong nhiều tháng, -200°C tồn tại được nhiều năm. Tuy nhiên, virus có thể bị tiêu diệt bởi tia cực tím và môi trường nước sôi 100°C. Virus bị mất độc lực nhanh và chết ở 56°C trong 3 - 5 phút.
Virus có thể gây bệnh ở mọi đối tượng và mọi lứa tuổi. Trong đó, các đối tượng như trẻ em, người lớn tuổi, người bị bệnh mạn tính… thường có nguy cơ cao nhiễm virus này do có sức đề kháng kém. Hiện bệnh do virus adeno gây ra chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Điều trị chính vẫn theo triệu chứng, nâng cao thể trạng, nếu có bội nhiễm thì dùng thuốc kháng sinh.
Các hội chứng lâm sàng thường gặp ở virus adeno
– Gây viêm họng cấp: Đây là bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ với các biểu hiện sốt sưng họng, ho và chảy nước mũi. Tình trạng này kéo dài khoảng 7 - 14 ngày, có thể lây lan nhanh, trở thành dịch. Chẩn đoán thường khó phân biệt với các nhiễm virus khác.
– Gây viêm họng kết mạc: Triệu chứng giống viêm họng nhưng kèm thêm viêm kết mạc thành dịch ở người trẻ tuổi và trẻ em. Bệnh lây qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt là lây qua nước ở bể bơi vào mùa hè.
– Gây viêm cấp tính đường hô hấp: Biểu hiện bằng viêm họng, sốt, ho. Bệnh diễn biến cấp tính, khỏi nhanh sau 3 – 4 ngày và chủ yếu ở trẻ nhỏ.
– Gây viêm phổi: Biểu hiện bệnh thường xuất hiện đột ngột, với triệu chứng sốt cao 39°C, ho, chảy nước mũi cùng những dấu hiệu tổn thương ở phổi. Các tổn thương này có khả năng lan rộng để lại di chứng, thậm chí gây tử vong.
– Gây viêm kết mạc mắt: Loại này còn gọi là bệnh bể bơi "swimming pool" do dễ lây qua nước ở bể bơi vào mùa hè. Bệnh dễ dàng phát triển thành dịch biểu hiện viêm cấp tính kết giác mạc, dễ bị bội nhiễm nếu không can thiệp kịp thời.
– Gây bệnh viêm dạ dày – ruột: Người mắc bệnh sẽ có biểu hiện đi ngoài nhiều nước. Tình trạng này kéo dài khoảng 7 ngày, kèm theo sốt, buồn nôn, nôn, những dấu hiệu viêm đường hô hấp, viêm kết mạc. Virus gây bệnh ở đường tiêu hóa, được đào thải trong phân. Đây cũng là nguồn lây chủ yếu trong cộng đồng.
– Nhiễm virus thể ẩn: Một số trường hợp nhiễm virus không có triệu chứng, được gọi là thể ẩn, tuy nhiên vẫn có khả năng lây nhiễm trong cộng đồng.
– Các bệnh khác: Virus adeno còn là nguyên nhân gây viêm bàng quang ở trẻ em, đặc biệt là bé trai. Virus có thể nằm trong nước tiểu của người bệnh. Ở niệu đạo và tử cung cũng có thể xuất hiện virus. Đây cũng được xem là bệnh lây qua đường tình dục.
Virus adeno rất dễ lây lan trong cộng đồng, lại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Người mắc bệnh có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong. Vì thế, khi nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ nhiễm virus, người bệnh cần thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe và tới cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.
