Không kịp tiêm mũi 2 theo đúng quy định, vaccine liệu có hiệu quả?

Không quá lo lắng nếu quá thời hạn tiêm mũi 2

Hiện nay, không ít người lo lắng rằng họ đã được tiêm vaccine COVID-19 mũi 1 từ lâu nhưng vẫn chưa có lịch tiêm mũi 2. Việc tiêm mũi 2 không đúng khoảng cách, thời gian khuyến cáo của nhà sản xuất liệu có ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ của vaccine hay không?

Theo cấp phép của Bộ Y tế, hiện tại Việt Nam đang sử dụng 5 loại vaccine COVID-19. Hầu hết vaccine COVID-19 hiện nay đều tiêm 2 mũi, khoảng cách giữa 2 mũi tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Cụ thể như vaccine AstraZeneca, mũi 1 cách mũi 2 từ 8-12 tuần; Vaccine Sputnik-V, mũi 1 cách mũi 2 là 3 tuần; Vaccine Comirnaty của Pfizer/BioNtech, mũi 1 cách mũi 2 là 3 tuần; Vaccine Vero Cell mũi 1 cách mũi 2 từ 3- 4 tuần; Vaccine Moderna, mũi 1 cách mũi 2 khoảng 4 tuần.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng - Giám đốc Trung tâm đào tạo nhân lực y tế theo nhu cầu xã hội, Trưởng Khoa Y tế Công Cộng - Trường Đại học Y dược TPHCM cho biết, về nguyên tắc khoảng cách giữa 2 liều vaccine nên được tiêm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Tuy nhiên, ở một số quốc gia, do điều kiện dịch bệnh, việc cung cấp vaccine không được như ý muốn, do đó họ đã kéo dài khoảng cách 2 mũi tiêm và nghiên cứu cho thấy hiệu lực vaccine vẫn đạt kết quả tốt.

Tại Anh, khi kéo dài khoảng cách tiêm giữa 2 liều lên 3 tháng của vaccine AstraZeneca và Pfizer thì đem lại kết quả bất ngờ. Với vaccine AstraZeneca, hiệu lực gia tăng lên 81% thay vì 55% tiêm đúng theo chỉ định.

“Nếu có bị tiêm lỡ một chút, mà thời gian không quá dài chỉ khoảng 3-4 tháng thôi thì chúng ta cũng không nên buồn bởi khi đó, hiệu lực vaccine có thể cải thiện hơn đối với mình”, ông Dũng bày tỏ.

Nhiều người băn khoăn, trong khoảng thời gian chờ đợi 3 tháng có thể bị mắc COVID-19 thì sao, ông Dũng cho biết theo các nghiên cứu, chỉ cần 1 mũi tiêm vaccine AstraZeneca và Pfizer trong vòng 4 tháng đầu tiên, hiệu lực vẫn có thể đạt khoảng 80% chống lại COVID-19.

Có thể trộn 2 loại vaccine

Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng, việc tiêm trộn vaccine cần tuân theo các hướng dẫn khoa học và của Bộ Y tế.

Về nguyên tắc khoa học, khi tiêm vaccine nên dùng cùng 1 loại cho cả 2 mũi tiêm. Nguyên nhân là do khi dùng 2 mũi tiêm giống nhau sẽ giống như 1 kẻ xấu gặp 1 lần rồi thì lần 2 vẫn là kẻ xấu đó thì cơ thể sẽ có cảnh giác nhiều hơn.

Tuy nhiên, cũng do hoàn cảnh, ở một số quốc gia không có đủ khả năng cung cấp vaccine cùng loại nên họ đã tiêm trộn. Hiện, Canada cho phép kết hợp giữa 2 mũi tiêm giữa vaccine Moderna và Pfizer. Ở Thái Lan, mũi tiêm 1 là Sinovac, mũi 2 là AstraZeneca. Ở Anh cho phép trộn giữa AstraZeneca và Pfizer.

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc trộn giữa 2 loại vaccine cũng cho kết quả tốt hơn hẳn bởi 2 loại vaccine này sử dụng cùng 1 loại nhận dạng giống nhau cho nên cơ thể vẫn có thể cảnh giác được.

Ở Việt Nam, Bộ Y tế cũng cho phép dùng liều 1 là vaccine AstraZeneca và liều 2 là vaccine Pfizer.

Để khắc phục tình trạng mắc COVID-19 và đặc biệt là hạn chế dẫn tới nguy kịch và tử vong, theo ông Dũng cách hữu hiệu nhất là tiêm vaccine. Bác sĩ Dũng nhấn mạnh thêm, dù đã tiêm đủ 2 mũi vaccine thì biện pháp 5K cực kỳ quan trọng.